Tennis: Cú lốp - Cây cầu vồng thế kỷ
Frank Hallow, nhà vô địch người Anh, là tay vợt đầu tiên trình diễn cú lốp khi ông chơi trận chung kết Wimbledon khi giải lần thứ hai được tổ chức năm 1878. Ban đầu nó chỉ là một cú nhấc bóng qua đầu đối thủ đang ở trên lưới, và sự hoàn thiện ngày hôm nay của cú đánh ấy là một pha líp lốp (lift lob) có tần suất ghi điểm trực tiếp nhiều không kém bất cứ cú quả nào khác.
Sự sáng tạo của một người Anh
Lịch sử tennis ghi lại rằng mỗi khi Spencer Gore lên lưới thì Hallow thay vì sử dụng những cú passing shot (bắn lưới), ông lại đưa bóng qua đầu đối phương, rơi vào khoảng trống mênh mông ở phía sau lưng, ghi điểm.
Tên gọi cho cú đánh này mà chúng ta vẫn biết lại là một thuật ngữ đưa ra bởi người Pháp: Lob. Cú lốp hoàn chỉnh nhất của tennis hiện đại ở đẳng cấp chuyên nghiệp lẫn phong trào là Lift Lob, một cú đánh cầu vồng qua đầu bóng xoáy mà giới phong trào của Việt Nam vẫn gọi là “líp lốp”. Đôi khi chúng ta cũng gặp thuật ngữ (theo tiếng Anh) đó là Topspin Lob.
Ưu điểm lớn của cú líp lốp đó là khi bóng từ trên cao chạm mặt sân, bóng sẽ nảy đi xa hơn, sâu hơn về phía cuối sân, ép đối thủ phải rơi vào tình thế bị động và thường là phải rời khỏi sân. Khi đó, nếu không ghi điểm thì bạn cũng sẽ có đủ không gian và thời gian để chuyển từ thế phòng thủ sang tấn công.
Cú lốp là cú quả không thể thiếu trong tennis hiện đại
Khi nào thì lốp?
Một điều hiển nhiên là bạn chỉ thực hiện cú lốp khi đối phương đứng ở trên lưới. Tình trạng cũng khá hiển nhiên là khi ấy bạn đang bị tấn công và bản chất của cú lốp vì thế là phòng ngự bị động. Tuy nhiên, khi đối phương có những hạn chế về khả năng bao lưới hoặc smash thì cú lốp khi ấy lại là thứ vũ khí tấn công hiệu quả.
Trong đánh đôi, nhiều khi bạn vẫn có thể thực hiện cú lốp khi chỉ có một trong hai đối thủ của bạn lên lưới, và khi đó, điểm rơi của trái banh đương nhiên phải là ở sau lưng của người đứng lưới.
Tuy nhiên, sự lựa chọn tốt nhất là lốp vào khoảng trống sau lưng người đứng lưới nhưng lại buộc người đứng cuối sân phải sử dụng cú trái tay để đánh trả. Đối với đẳng cấp phong trào thì đó là vũ khí thực sự giúp bạn ghi điểm gián tiếp (đối phương đánh hỏng).
Cú lốp được sử dụng nhiều trong đánh đôi
Kỹ thuật
Nếu bạn thực hiện cú lốp bằng kỹ thuật đơn giản nhất đó là ngửa mặt vợt gần như song song với mặt sân, nâng bóng lên cao, thì cầm vợt ở tư thế continental (số 2) giống như khi volley là sự lựa chọn hoàn hảo nhất cả khi đánh trái hay phải. Điểm hạn chế của cú lốp này là thiếu sự ổn định, nên tránh tối đa việc vảy cổ tay hay vảy mũi vợt. Tốt nhất là giữ tư thế vợt vuông góc với cổ tay khi chuẩn bị, khi tiếp xúc bóng và cả khi vợt đi theo bóng.
Cú lốp trong tennis hiện đại thường được thực hiện với kỹ thuật đánh xoáy topspin. Tư thế cầm vợt của bạn được giữ nguyên giống như khi bạn thực hiện cú thuận tay hoặc trái tay. Tức là, nếu bạn cầm vợt tư thế số 4 để đánh thuận tay, bạn vẫn có thể cầm số 4 để thực cú líp lốp. Và tư thế chân cũng đa dạng, từ thế chân đóng, trung bình cho tới bán mở hoặc mở.
Tuy nhiên, khi thực hiện cú líp lốp, bạn cần có những thay đổi so với kỹ thuật đánh cú thuận tay ở các công đoạn như sau: mở vợt, tiếp xúc bóng và vợt theo bóng.
Thực hiện cú lốp bóng trên lưới
Mở vợt (backswing): Vì cú líp lốp không quan trọng về lực đánh nên bạn có thể thu gọn động tác mở vợt, thậm chí không cần phải đạt tới chuẩn mực là đoạn cuối của backswing phải đưa đốc vợt ra phía trước. Tuy nhiên, bạn vẫn cần phải mở vợt sớm để đảm bảo tiêu chí là đánh bóng ở phía trước người.
Tiếp xúc bóng: Tư thế mặt vợt khi tiếp xúc bóng tùy thuộc vào vị trí khi bạn ở trên sân và độ xoáy mà bạn có thể tạo ra, nhưng nó vẫn cần đảm bảo mặt vợt phải vuông và mặt vợt vỗ vào mặt sau của quả bóng, rồi xoa (hoặc có thể gọi là miết) từ dưới lên phần trên đỉnh của quả bóng. Sau khi tiếp xúc bóng, mặt vợt có xu hướng hơi ngửa lên (trong khi cú thuận tay bình thường mặt vợt thường có xu hướng úp xuống). Nên nhớ rằng, mặt vợt tiếp xúc với bóng càng lâu thì khả năng thực hiện cú đánh xoáy càng cao.
Thực hiện cú lốp chuyển từ phòng ngự sang tấn công
Vợt theo bóng: Chuẩn mực của một cú thuận tay là vợt theo bóng kết thúc ở trên vai, nhưng với cú líp lốp thì như đã nói ở trên, lực đánh không phải là tối quan trọng, nên điểm kết thúc có thể dừng lại hơi chếch về phía bên trái trước mặt của bạn (nếu thuận tay phải).
Các yêu cầu nói trên hầu như không thay đổi khi bạn thực hiện cú líp lốp trái tay.
Cú lốp cũng giống như cú bỏ nhỏ, chỉ hữu hiệu tối đa khi bạn sử dụng nó trong thời điểm thích hợp, tức là sử dụng không thường xuyên để tạo bất ngờ cho đối phương. Còn nếu bạn làm dụng nó, đối phương sẽ đề phòng và hóa giải. Đấy là còn chưa nói tới yếu tố “mỹ quan”, khi một thứ tennis đẹp thường chơi khác với cầu lông.
Bài tập cú lốp cơ bản
Cú lốp (thường là kê vợt, hoặc cắt bóng) cũng có thể được sử dụng khi trả giao bóng trong đánh đôi khi bạn gặp đối thủ giao bóng tốt, mạnh và thường có điểm rơi đi xa tầm với. Khi ấy một cú kê vợt qua đầu người đứng lưới sẽ giúp bạn và đồng đội có thời gian để sẵn sàng đánh trả cú tiếp theo. |