Nỗi khốn khó của mẫu nam Trung Quốc!
Làng thời trang vốn không mấy ưu ái với mẫu nam. Thực trạng này khiến người mẫu nam đứng trước tình trạng sống lay lắt và phải đấu tranh để sinh tồn giữa biển mẫu nữ.
Mặc dù khái niệm người mẫu đã xuất hiện ở Trung Quốc gần 3 thập niên, thế nhưng ở đất nước này, những "ma nơ canh" biết đi vẫn chưa thực sự được chú ý. Phải đến cuối năm 2008, khi xuất hiện thông tin một nữ người mẫu ở Lệ Giang đột tử, lúc này công chúng và truyền thông mới thực sự chú ý đến ngành nghề tuy cắm gốc rễ khá lâu nhưng chưa thực sự được xã hội để mắt. Loạt bài viết trong chuyên đề Góc khuất khốc liệt làng mẫu Trung Quốc dưới đây sẽ phần nào mở ra một góc nhìn mới vào làng người mẫu Trung Quốc với nguồn nhân lực hùng hậu nhất hành tinh. |
Lận đận và gian nan giữa làng mẫu nữ
Làng thời trang về cơ bản là môi trường lao động chính của nữ giới, nhưng trong những năm gần đây tình hình trên đã được cải thiện, khi thị phần dành cho nam giới ngày một khởi sắc. Theo một con số thống kê không chính thức, số lượng người mẫu nam ở Trung Quốc vào khoảng 400.000 ngườ. Mỗi năm có một lực lượng hùng hậu thế hệ người mẫu mới thay thế cho lớp đi trước.
Nói đến giới người mẫu nam ở Trung Quốc, đầu tiên có lẽ phải nhắc đến nam người mẫu nổi tiếng của những năm 80 như Hồ Binh hay đàn em đang nối gót thành công của anh là Lý Học Khánh (Jed Lee). Ấy vậy nhưng giới người mẫu nam ở Trung Quốc vừa thưa vắng lại khá èo uột, chưa nói đến những người mẫu nổi tiếng càng ít và thưa vắng hơn. Phần nhiều trong số họ phải đối mặt với việc phải chuyển nghề để sinh nhai.
Giới mẫu nam Trung Quốc phải đối mặt với vô vàn khó khăn trong nghề.
Hồ Binh, siêu mẫu một thời trong giới mẫu nam Trung Quốc.
Tỷ lệ thành danh đối với người mẫu nam là cực thấp, hơn nữa họ còn phải nuôi gia đình. Có thể tưởng tượng đời sống cơ cực của những người mẫu nam là hai mảng hoàn toàn đối lập trong nghề. Khi lên sàn diễn, họ khoác trên mình những sản phẩm thời trang cao cấp và đắt tiền, khi trở về cuộc sống hiện thực họ phải nai lưng với cuộc sống vất vả khó khăn thường nhật.
Nhận xét về giới người mẫu nam một cách châm biếm, người mẫu Hầu Ba nói: "Giới người mẫu chúng tôi đang tồn tại hiện tượng rất buồn cười. Sau khi kết thúc vòng casting, người mẫu nữ đồng loạt đi về hướng bên trái, người mẫu nam đi ra phía phải. Phía trái là bãi đỗ xe, trong khi phía phải là bến chờ xe bus. Tình trạng giới người mẫu là như vậy đấy".
Thông thường, một người mẫu nam khi ký hợp đồng với công ty mẫu sẽ không được ký lương bảo đảm. Tháng 3 và tháng 10 hàng năm là thời kỳ nở rộ của tuần lễ thời trang ở Trung Quốc, cũng là khi các mẫu nam tranh giành để có được suất diễn, nhiều người thậm chí tự hạ giá để có show. Những mùa khác, họ phải sống lay lắt với vài show không ổn định và tự bươn mình bằng nhiều nghề khác nhau.
Vào mùa tháng 3 và tháng 10, trung bình mỗi show diễn, một mẫu nam kiếm được từ 800 - 2.000 NDT (2,7 - 6 triệu đồng), số tiền này còn chưa bị phía công ty quản lý của họ chiết khấu ăn bớt. Trong khi chụp hình tạp chí, sách ảnh nhận được từ 800 - 1.000 NDT (2,7 - 3,4 triệu đồng) theo số liệu 2012.
Một người mẫu nam khi ký hợp đồng với công ty mẫu sẽ không được ký lương bảo đảm.
Siêu mẫu Lý Học Khánh vẫn phải casting và được đối xử như bất kỳ người mẫu bình thường nào khác.
Lý Học Khánh khi qua thời kỳ hoàng kim, anh giờ đây hoạt động như một nam người mẫu bình thường khác tại một công ty người mẫu ở Bắc Kinh. Hàng ngày, Lý Học Khánh vẫn phải tập luyện, casting như bất kỳ người mẫu nào, thậm chí còn phải kiêm thêm làm trợ lý studio hay dựa vào blog để kiếm thêm thu nhập sống. Anh từng tham bị đánh bật tại một cuộc thi người mẫu vì cứng đầu chống lại quy luật ngầm trong giới.
Tỷ lệ cạnh tranh 10:1 với đồng nghiệp nữ
Là một người mẫu nổi tiếng, bạn bè đều cho rằng chắc hẳn Lý Học Khánh kiếm được rất nhiều tiền. Nghe thấy những điều này khiến anh thêm xót xa và rớt nước mắt hỏi bật lại: "Ai nói với cậu làm mẫu kiếm được nhiều tiền đến vậy. Những lúc tôi chịu khổ chịu nhục thì mọi người đâu ai biết. Ngay đến sự kiện tuần lễ thời trang, một năm chỉ có hai lần vào tháng tháng 3 và tháng 10. Làm người mẫu chỉ biết nhăm nhăm chực vào hai tháng này, mong có nhiều show diễn".
Lý Học Khánh chia sẻ, nếu có khoảng 60 show diễn, người mẫu nam chỉ được diễn một phần nhỏ trong con số 60 trên. Có lẽ không ai dám tin vào con số 5 - 6 show mà mẫu nam được diễn. Còn lại hơn 50 show diễn đều là thời trang nữ. Như vậy có thể thấy "đường sống" cho những người mẫu nam là quá chật hẹp.
Có thể lấy một ví dụ tại các triển lãm xe hơi, một nữ người mẫu có kinh nghiệm ở đây trung bình có thu nhập có thể mua được một chiếc xe giá vừa, thế nhưng người mẫu nam thì khó lòng được như vậy. Có thể so sánh nhu cầu về người mẫu giữa nữ và nam là 10:1. Hơn nữa, về thu nhập một show diễn xe hơi của một siêu mẫu nam cũng chỉ khoảng 10.000 NDT trở lên (khoảng 34 triệu đồng), một tháng chỉ có tầm 2 - 3 show, thu nhập từ 69 - 103 triệu đồng.
Tỷ lệ giữa mẫu nữ và nam ở Trung Quốc là 10:1.
Một mẫu nữ ở triển lãm xe hơi nhận được cát-xê đủ mua một chiếc xe, mẫu nam thì khó lòng được như vậy.
Lấy ví dụ trường hợp mẫu nam A Vỹ, 25 tuổi với chiều cao 1,91m, anh từng tốt nghiệp Học viện thể dục thể thao tỉnh Hà Nam, chuyên ngành Bơi lội. Với ngoại hình điển trai, thân hình chuẩn cũng đã là những tiền đề thuận lợi cho A Vỹ tiến thân vào làng mẫu. Năm 2003, chị gái của anh đã đăng ký cho A Vỹ tham dự cuộc thi người mẫu do một showroom xe hơi 4S tổ chức, từ đó A Vỹ đã gắn với nghiệp mẫu như một cái duyên tự lúc nào không hay.
Năm 2006, A Vỹ vì muốn tìm thêm nhiều cơ hội để theo đuổi con đường trở thành người mẫu chuyên nghiệp, anh đã chuyển đến Bắc Kinh, làm việc cật lực trong suốt 5 năm với đủ các sự kiện như hội chợ cưới, tuần lễ thời trang, triển lãm xe hơi... đến nay A Vỹ cũng có chút tên tuổi trong làng mẫu ở đây.
Gần đây, A Vỹ chạy như con thoi giữa các sự kiện: "Giờ đang là mùa cao điểm, công việc cũng nhiều hơn một chút", A Vỹ cười cho biết. Trong giới mẫu nam, sự nghiệp của A Vỹ cũng được xếp vào thứ hạng cao ở Trung Quốc. Bình quân mỗi tháng thu nhập của anh ở khoảng 70.000 - 80.000 NDT (240 - 270 triệu đồng). Thế nhưng A Vỹ cũng chủ coi đây là một nghề phụ, bởi theo anh thì: "Chỉ dựa vào thu nhập từ nghề mẫu thì rất khó để sống ở thành phố đắt đỏ như Bắc Kinh".
Trong một show diễn, người mẫu nam chỉ như một tấm phông nền và chiếm con số khiêm tốn.
Thu nhập eo hẹp của mẫu nam khó lòng trang trải cho cuộc sống của họ ở những thành phố đắt đỏ và nhu cầu bốc đồng.
A Vỹ chia sẻ thêm, ở hàng siêu mẫu, thu nhập có thể lên đến từ 103 - 275 triệu đồng/tháng. Thế nhưng, cũng giống như những người làm công ăn lương khác, mẫu nam ngoài việc phải chi trả tiền thuê nhà đắt đỏ hàng tháng, công việc thì thời vụ. Hơn nữa, làm trong giới thời trang nên ai cũng theo đuổi những mẫu trang phục đồ hiệu cho riêng mình:
"Có một vài người chịu sống trong những khu nhà sập xệ, nhưng kiếm được đồng nào là họ liền đi mua quần áo mới đắt tiền để mặc", A Vỹ tiết lộ. Bản thân anh tuy cũng là một người trẻ bốc đồng và không kiềm chế được trước ma lực của thời trang đồ hiệu, về cơ bản mà nói, tiền kiếm được rồi cũng phải tiêu.
"Sính ngoại" mẫu nước ngoài, mẫu nam Trung Quốc bị ghẻ lạnh
Không những thế, ngành thời trang nam ở Trung Quốc có xu hướng "sính ngoại" khi thích tuyển người mẫu nam ngoại quốc, nhằm phủ lên show diễn mác thời trang quốc tế giả tạo. Lý Học Khánh lên án cách làm trên của những người có thế lực trong làng thời trang Trung Quốc. Anh cực lực phản đối khi cho rằng, ngay đến bản thân sản phẩm của Trung Quốc còn không trọng dụng và ủng hộ người mẫu trong nước. Chẳng trách người tiêu dùng Trung Quốc có xu hướng thích mua sắm hàng ngoại nhập.
Lý Học Khánh cũng giải thích hiện tượng trên, tại các tuần lễ thời trang xuất hiện rất nhiều các sản phẩm thời trang, để mong thích ứng và hợp với tiêu chuẩn quốc tế, các nhà may Trung Quốc đã không dùng người mẫu nam trong nước, thay vào đó họ sử dụng toàn bộ người mẫu phương Tây.
Mẫu nam Trung Quốc phải cạnh tranh trực tiếp với mẫu nam nước ngoài trên sàn catwalk.
Mẫu nam Trung Quốc và cuộc chạy đua với mẫu nam nước ngoài ngay trên sàn catwalk trong nước.
Thậm chí cả những du học sinh nước ngoài đang sinh sống và học tập ở Trung Quốc còn được trọng dụng hơn cả người mẫu nam Trung Quốc. May mắn hơn, những người mẫu nước ngoài đến Trung Quốc để hành nghề người mẫu cũng không phải trường hợp ngoại lệ, họ được chào đón như những món hời, được trả cát-xê cao, được trọng dụng, được xuất hiện tại nhiều show diễn. Trong khi mẫu nam Trung Quốc lại bị rẻ rúng và ghẻ lạnh.
Đây là một thực tế, khi ngành thời trang và nhiếp ảnh ở Trung Quốc ưa sử dụng những gương mặt người mẫu đến từ phương Tây hơn cả. Những du học sinh người nước ngoài học tập tại Trung Quốc hay người nước ngoài lao động ở đây, chỉ cần có chiều cao trên 1,85m, hình thể cân đối cũng có thể dễ dàng làm người mẫu như một nghề làm thêm bán thời gian. Hơn nữa lại có thu nhập khá, có thể tương đương với mức thu nhập của các người mẫu nam có tiếng ở Trung Quốc:
"Mọi người thấy đấy, bản thân người mẫu nam chúng tôi chỉ có 5 - 6 show diễn, trong khi người ta lại trọng dụng người mẫu nước ngoài, như vậy chúng tôi may mắn lắm chỉ nhận được một show. Tiền cát-xê biết được bao nhiêu không? 800 tệ (2,7 triệu đồng) cũng có, nhiều nhất là 3000 tệ (10,2 triệu đồng). Chung tôi cũng phải sống, phải thuê nhà, "nuôi" xe. Hỏi như vậy liệu có sổng nổi không?", Lý Học Khánh tâm sự.
Kỳ tiếp theo: Bi kịch nhọc nhằn và khởi sắc vươn lên