World War Z: Nghẹt thở phim về xác sống

Có lẽ sau thành công vang dội của siêu phẩm về đề tài zombie trong 28 Days Later của của Danny Boyler, World War Z của Brad Pitt tới đây sẽ được xếp vào hạng phim về các thây ma hay nhất trong lịch sử.

Phim về đề tài những thây ma hay zombie hiện đang trở thành trào lưu phim rộng rãi nhất trong thế giới điện ảnh, một lĩnh vực mới được ngành công nghiệp không khói này tập trung khai thác hết sức nhộn nhịp, mau lẹ và nhanh nhạy. Để rồi xuất hiện ngày một ồ ạt như nấm mọc sau mưa. Có thể kể đến gần đây nhất là The Walking Dead hồi đầu năm 2013, loạt phim truyền hình ăn khách được coi hấp dẫn nhất trong lịch sử.

28 Days Later từng thống trị phim về zombie hoành tráng nhất mọi thời đại.

Tuy nhiên về thể loại phim điện ảnh, có lẽ 28 Days Later (2002) của Danny Boyler xứng đáng là một bộ phim về các zombie hoành tráng và thành công ngoài sức tưởng tượng cả về doanh thu thương mại (83 triệu USD toàn cầu, một con số đáng kinh ngạc khi tạo ra kỷ lục gây choáng, gấp mười lần kinh phí bỏ ra ban đầu của phim) lẫn trong giới bình phẩm phim. 

Phim được đánh giá cao nhất trong sự nghiệp của Boyler, đồng thời trở thành bộ phim về đề tài zombie hay nhất mọi thời đại. Vì vậy có lẽ không ngoa khi sau 28 Days Later, hiện tượng phim ăn theo về đề tài thây ma như Shaun of the Dead (2004), Dawn of the Dead (2004) qua sự dàn dựng của cha đẻ Man of Steel là Zack Snyder. Tiếp đến là sự kết hợp giữa Quentin Tarantino và Robert Rodriguez để cho ra đời bộ phim kinh dị kinh phí thấp đầy phấn khích cho người xem là Planet Terror (2007).

Đã có 28 Days Later thì cũng phải có 28 Weeks Later (2007) của đạo diễn Juan Carlos Fresnadillo, dù nhiều người còn nghi ngại khi phim sẽ khó tránh khỏi cái bóng của đàn anh trước đó, nhưng 28 Weeks Later đã chứng minh được sức hút riêng và thành công cũng oanh liệt không kém. 62 triệu USD trên toàn cầu là con số mà bộ phim đạt được. Dòng phim hoạt hình cũng không đứng ngoài cuộc với ParaNorman (2012) dù không thể phủ nhận những thây ma trong phim lại trở nên đáng yêu và dễ thương với trẻ, thậm chí phim còn được đề cử giải Oscar cho hạng mục Phim Hoạt hình xuất sắc…

World War Z sẽ chính thức tiếm ngôi vị của 28 Days Later.

Và còn nhiều những bộ phim từ truyền hình đến điện ảnh, hay cả phim hoạt hình khác về đề tài thây ma từng ghi dấu ấn và mang sắc thái, tình yêu theo cách riêng của chúng đến với khán giả. Thế nhưng, cuối tháng 6/2013, một siêu bom tấn từ Hollywood về các zombie là World War Z hay được gọi là Thế chiến Z hứa hẹn sẽ viết lại lịch sử khi bứt phá đi lên để trở thành bộ phim về các zombie hay nhất mọi thời đại.

Những ngày gần đây, khi mọi sự chú ý của người hâm mộ đang đổ dồn vào World War Z để chứng kiến sự tái xuất trở lại của các thây ma đã hung tợn hơn, dữ dằn hơn và chưa bao giờ trở nên mạnh mẽ, linh hoạt nhất trong lịch sử.

Như vậy sau 11 năm kể từ khi 28 Days Later ra đời, chiếm thế thượng phong và độc tôn trong dòng phim về zombie, đến giờ ngôi vị này đã có chủ nhân mới với World War Z.

Thành công đầu tiên mà bộ phim này mang lại không phải ở sức hoành tráng mà ở các nhân vật trong phim cũng như lối dẫn dắt người xem hồi hộp và căng ra cùng bộ phim từ những giây đầu cho đến phút cuối của phim.

Chính Brad Pitt đã tạo nên một trong những sức hấp dẫn khó cưỡng cho Thế chiến Z.

Siêu phẩm World War Z đã được thai nghén từ năm 2009, một khoảng thời gian không hề ngắn trước sự mong chờ của người hâm mộ. Đặc biệt sau khi nam tài tử Brad Pitt quyết định mua bản quyền từ cuốn tiểu thuyết Best-seller mang tên World War Z: An Oral History of the Zombie War của nhà văn trẻ người Mỹ Max Brooks.

Cuốn tiểu thuyết này từng được đánh giá là tác phẩm khoa học viễn tưởng hay nhất mọi thời đại về đề tài zombie. Tuy nhiên, bấy nhiêu chưa phải tất cả để làm nên sức hút khủng dành cho World War Z, bởi với những ai không quan tâm đến giá trị văn học từ cuốn tiểu thuyết trên thì cái tên Brad Pitt ắt hẳn đã là một điểm cộng và tạo nên sức hút lớn nhất cho bộ phim.

Chính vai nhân viên Liên Hiệp Quốc Gerry Lane của ông Smith đã tạo nên sức cuốn hút khó có thể cưỡng lại đối với các fan yêu điện ảnh. Sức hấp dẫn khủng khiếp của World War Z được tạo ra từ lực hút mạnh mẽ nhất trong lịch sử phim ảnh là ông xã của đả nữ Angelina Jolie và hàng tỷ con zombie hung tợn và dữ dằn nhất từ trước đến này.

Kinh hoàng và nghẹt thở đến đứng tim

World War Z kể lại sứ mệnh cao cả của người anh hùng “bình dân” Garry Lane (Brad Pitt thủ vai), một nhân viên của tổ chức Liên Hiệp Quốc đã phải chạy đua với thời gian trong hành trình đi khắp các quốc gia trên thế giới nhằm tìm ra liều thuốc hữu hiệu để ngăn chặn một dịch bệnh đang có nguy cơ đe dọa đến sự diệt vong của toàn nhân loại. Nạn dịch đó chính là sự lan tràn và thống trị của đám zombie hung bạo, khát máu và gớm giếc đang hoành hành khắp toàn cầu.

Gerry Lane của Pitt có xứ mạng giải cứu nhân loại khỏi thảm họa diệt vong từ zombie.

Chỉ trong 116 phút phim, World War Z đưa khán giả trải qua hàng loạt những cung bậc cảm xúc khác nhau để sau đó đẩy lên thành cao trào và đỉnh điểm sẽ khiến người xem phải đứng tim. Từ sự lo sợ đến rùng mình, nỗi kinh hoàng khiến bạn giật mình thon thót hay những giây phút căng thẳng đến nghẹt thở… Để rồi tận cùng của phim là nỗi khiếp đảm và hãi hùng của khán giả trước hàng tỷ con zombie kinh dị, gớm giếc đã tiến hóa trở thành những thây ma xác sống khủng khiếp nhất như len lỏi, sờ mó và quẫy đạp vào người xem.

Để nói về việc chuyển một bộ phim từ tiểu thuyết, nguyên việc đưa lên màn ảnh rộng cả cuốn tiểu thuyết là một điều không hề dễ dàng, thậm chí là không thể khi có nhiều đạo diễn chọn phương án đi vòng, tức là rời xa ý tưởng của tác phẩm. World War Z cũng làm tương tự bở hành trình của nhân vật chính trong tiểu thuyết được miêu tả hết sức dàn trải, dẫn dắt nhân vật qua nhiều quốc gia khác nhau. Không những thế, trong tiểu thuyết còn có sự đan xen xuất hiện của nhiều tuyến nhân vật.

Tình tiết hợp lý, nhân vật và địa danh vừa phải và phù hợp góp phần tạo nên thành công của phim.

Do vậy, việc khéo léo lồng vào những chi tiết đắt nhất trong tiểu thuyết cũng như số lượng nhân vật, không gian địa điểm trong phim được cân nhắc hết sức kỹ lưỡng và hợp lý nhất, đủ mang lại cho người xem cảm giác không quá nặng nề, lan man nhưng vẫn hiểu được trọn vẹn nội dung câu chuyện, đảm bảo tạo được sự kịch tính cho bộ phim.

Khác biệt và thế hệ zombie siêu cấp, bất khả chiến bại

Trong World War Z, motif nhân vật từ cốt truyện vốn không hoàn toàn mới mẻ, có thể là đã cũ mèm: Một người hùng với xứ mạng cứu vớt thế giới và nhân loại thoát khỏi nạn diệt vong khi phải rời xa gia đình, vợ con. Tuy nhiên, với cách làm mới và sáng tạo, các nhà làm phim đã khéo léo lồng vào những đại cảnh hoành tráng mô tả nhiều địa điểm ở các quốc gia khác nhau trên khắp các châu lục, nơi diễn ra những cuộc tháo chạy nghẹt thở của người hùng Gerry Lane giữa cả một đại dương những con zombie theo đúng nghĩa đen hiển hiện trên màn ảnh.

Đám zombie ùn ùn xuất hiện khiến người xem rùng mình, khiếp sợ.

Trong những biển zombie - những đại chiến trường của thế giới trở thành nơi không hề có trốn nương thân hay trốn tránh cho những kẻ yếu tim, nhát gan sợ chết. Đây được xem như một điểm hoàn toàn khác biệt so với những bộ phim cùng khai thác đề tài về zombie.

Điểm khác biệt nữa của phim chính là ở đám zombie, nhân vật trung tâm và là chủ đề chính của phim. Khác với đám zombie lờ đờ, dật dẹo phát sinh do lây nhiễm từ một loại virus mà sớm muộn cũng sẽ được xác định nguồn gốc một cách dễ dàng trong những phim trước đó như The Walking Dead, Resident Evil hay I Am Legend. Ấy vậy nhưng trong World War Z thì thật “bó tay” trước hiện tượng Trái Đất ngập ngụa và bị nhấn chìm bởi hàng tỷ con zombie lúc nhúc. Số lượng của chúng cứ tăng lên theo cấp số nhân theo từng phút và như một loại bệnh dịch toàn cầu mà không một ai hay biết nguồn gốc của chúng, ai đã tạo ra zombie và cách để tiêu diệt chúng. Sự hóc búa này đi đến một kết thúc bỏ ngỏ và trở thành một ẩn số chưa có lời đáp về căn nguyên của những con zombie trên.

Trong khi điều gì đã tạo ra lũ zombie và từ đâu mà chúng lây lan, xuất hiện như một đại họa toàn cầu vẫn chưa có đáp số thì sức mạnh vượt trội, khả năng di chuyển với tốc độ nhanh hơn bất kỳ loài zombie nào trong các bộ phim trước đó vốn thường được mô tả là sợ ánh mặt trời như những ma cà rồng đơn thuần, khát máu, đần độn, ngu ngốc và đi lại dật dờ đúng như những bóng mà theo nghĩa đen thông thường.

Zombie trong World War Z không những tàn nhẫn gấp bội, khả năng đi lại cực nhanh, các chức năng khác như tai thính, có thể xuất hiện và hoạt động theo bản năng thuần túy ngay giữa thanh thiên bạch nhật.

Cảnh zombie tấn công được quay từ trên cao.

Chúng không nhận thức được về bản thân cũng như nỗi đau về thể xác hay sự sợ hãi, mà chỉ cần nơi nào phát ra tiếng động hoặc ngửi thấy hơi người là chúng quay sang tấn công như vũ bão với số lượng cứ tăng lên ùn ùn hơn thác lũ. Sức mạnh và mức độ di chuyển vũ bão của những con zombie này được các nhà làm phim khai thác và biến chúng thành những kẻ bất khả chiến bại, không ai có thể ngăn chặn và địch nổi chúng.

Khi xem phim, người xem sẽ chỉ còn biết nhắm tịt mắt như cảm nhận thấy mình đang bị xô lấn giữa biển zombie hung hăng, khát máu và dữ tợn, cùng với đó là cảm giác khiếp sợ đến tột cùng khiến bạn khó ngủ sau khi rời rạp vào ban đêm.

Anh hùng cứu thế -người đàn ông của gia đình

Brad Pitt cơ bắp, dũng mãnh và quả cảm trong Troy (trái) đã lột xác thành một Gerry Lane điềm tĩnh, quyết đoán và có chiều sâu.

Nhịp phim diễn biến dồn dập, gấp gáp tạo cho mạch phim trở nên nghẹt thở hơn bao giờ hết. Kết hợp với đó là hàng loạt những trạng huống cân não cho người xem, đồng thời là những thử thách hết sức gay cấn đối với vai diễn chính của phim. Nếu như trong các bộ phim khác, Brad Pitt thể hiện người hùng cơ bắp, dũng mãnh, quả cảm và đầy hoang dại, kiêu hùng nhưng ít mang lại cảm xúc cũng như không có chiều sâu và tạo sự đồng cảm cho người xem. Thì giờ đây với sự trở lại của anh trong World War Z, khán giả sẽ được thấy một Pitt dù già dặn hơn (bởi sự thực là anh cũng đã già và không còn rượt đuổi được như trong những Troy, Fight Club hoặc Mr. & Mrs.Smith), không ồn ào, hùng hổ và nổi loạn.

Thay vào đó là một nhân vật đầy tâm trạng và cảm xúc và cũng “người” hơn, gần gũi hơn với đời thường trong hình tượng một người đàn ông của gia đình, một người chồng người cha biết đặt hạnh phúc của tổ ấm gia đình lên trên hết (khi Gerry từ chối tham gia chiến chống lại đám zombie để rồi sau đó đã đặt lợi ích và sự an toàn của gia đình mình lên trên cả tính mạng bản thân).

Hai anh hùng là Superman và Gerry Lane đều là những nhân vật hết sức gần gũi và đời thường, có nội tâm và cảm xúc.

Brad Pitt trong World War Z trở nên điềm đạm và bình tĩnh hơn, quyết đoán và linh hoạt trong giải quyết mọi tình huống dù ở vào những thời khắc cam go, gay cấn nhất. Chính những phút lặng khi Pitt suy nghĩ để tìm cách giải quyết lại trở thành điểm cao trào của phim. Yếu tố khai thác chiều sâu tính cách nhân vật và đưa những người hùng trong phim trở nên đời thực hơn  có thể bắt gặp sự tương đồng với nhân vật siêu anh hùng Superman của Henry Cavill trong Man of Steel mới ra rạp hồi cuối tuần trước. Thậm chí là sự gần gũi giữa ông bố Gerry Lane với người cha trong phim Machine Gun Preacher.

Cân bằng giữa khắc họa chiều sâu cảm xúc nhân vật với đại cảnh hoành tráng

Rõ ràng cách đi sâu khắc họa tâm lý nhân vật đầy tinh tế và có chiều sâu của các nhân vật trong phim chính là ý đồ của các nhà làm phim. Không khó để nhận ra cách làm phim hết sức thông minh khi nhà sản xuất muốn tạo ra sự cân bằng giữa một bên là độ hoành tráng trong các đại cảnh khổng lồ, choáng ngợp của hiệu ứng hình ảnh lẫn âm thanh.

Trong khi yếu tố về cảm xúc, sự tinh tế trong lối diễn xuất, tính nhân văn và sự gần gũi đời thường của nhân vật trong phim giúp chinh phục những khán giả khó tính nhất, gây thiện cảm cho những khán giả vốn dị ứng với các thể loại phim anh hùng cứu thế chỉ nhăm nhăm đánh chém be bét máu.

Cảm xúc và chiều sâu của nhân vật được khắc họa và khai thác phù hợp.

Điểm sáng về diễn xuất trong phim lần này không chỉ có mình nhân vật trung tâm của Brad Pitt. Người xem còn đặc biệt chú ý đến lối diễn mà như không diễn trong các trường đoạn của phim về các quân nhân như viên sĩ quan tình báo cáo già Mossad của Ludi Boeken hay điệp viên lập dị David Morse của CIA và cả nữ binh sĩ người Israel do người đẹp Daniella Kertesz  thủ vai.

Chính những nhân vật này đã góp phần làm nên thành công của Thế chiến Z, làm cho bộ phim trở nên nổi bật và xứng đáng với phim hay nhất mọi thời đại bởi nó khác với những phim còn lại khi thể hiện được chiều sâu cảm xúc nội tâm của nhân vật hơn là về vẻ bề ngoài đơn thuần. Ngoài ra còn là những nút thắt – mở ngộp thở trong phim nhưng không kém phần gay cần và hài hước một cách đầy trí tuệ.

 Thành công về âm thanh và hình ảnh khiến bạn... ướt sũng

Thành công của World War Z còn ở chỗ nhắc người xem nhớ đến cảnh tượng hoang tàn và xụp đổ của toàn cầu trong những bộ phim về ngày tận thế, diệt vong như 2012, The Day After Tomorrow, The Day The Earth Stood Still, 20 Years After, Wall E hay I Am Legend…  Đó là những đại cảnh hoang tàn của các thành phố nổi tiếng trên thế giới trên bờ diệt vong được dàn dựng một cách chân thực. Đó là những Paris, London, Barcelna, Moscow, New York hay Brazil, Berlin hoặc Sydney điêu tàn hoang phế, đổ nát khi ngập chìm trong lửa và lúc nhúc những loài zombie khát máu với sức mạnh siêu cấp.

New York ngập trong khói lửa và biển zombie.

Barcelona của Tây Ban Nha.

Brazilia của Brazil.

Rome của Italia.

Berlin, nước Đức.

Thậm chí Sydney của Australia cũng không tránh khỏi sự bành trướng của zombie.

Trong World War Z, những màn rượt đuổi hay giao đấu với đám zombie được nhà làm phim quay cận cảnh nhằm tăng mức độ kịch tính và đẩy cao trào bộ phim lên đỉnh điểm. Lối sử dụng các góc nhìn thông qua máy quay cầm tay (góc nhìn thứ nhất) được áp dụng trong phim. Hình ảnh “núi zombie” đúng nghĩa hình ảnh trong phim kéo vật cả những chiếc trực thăng chuyên dụng của quân đội để rồi những chiếc máy bay rớt xuống hết sức ngoạn mục, hay những cảnh quay từ trên cao cho thấy dòng thác lũ zombie khiến người xem không khỏi thích thú xen lẫn sợ hãi, khiếp đảm.

Đặc biệt phần âm thanh của phim tạo hiệu ứng rợn tóc gáy với tiếng gầm gừ của lũ thây ma được lồng bởi phần nhạc có sử dụng phần nhạc nền techno-electro của nhóm Isolated System. Chắc chắn hiệu ứng về â thanh như thế này sẽ không khỏi là người xem đôi lúc có phản ứng ngoài mong muốn khi có người sẽ hét toáng lên bất cứ lúc nào. Điều này rõ ràng không thể phủ nhận hiệu ứng hìn ảnh và âm thanh được đầu tư kỹ lưỡng, chăm chút tỉ mỉ kỳ công đã góp phần tạo nên thành công cho World War Z, bên cạnh yếu tố về cảm xúc là một thành công vượt bậc và điểm sáng của thể loại phim về zombie.

Núi zombie quật đổ máy bay trực thăng của quân đội.

Cảnh quay từ trên cao về lũ zombie tấn công trực thăng.

Dù là một bộ phim giải trí nhưng với sự kết hợp đầy đủ những hiệu ứng về hình ảnh hoành tráng, âm nhạc nhằm diễn tả tiếng động trong phim cho đến nội dung cốt truyện có tính logic, diễn xuất diễn viên đi sâu khai thác về cảm xúc, nội tâm nhân vật đã tạo nên một bộ phim khoa học viễn tưởng xen lẫn hành động và kinh dị xứng tầm bom tấn. Khéo léo lồng vào trong phim là những kiến thức khá thú vị về văn hóa các nước được đề cập đến trong phim, cách nói ẩn dụ về nạn bạo động, bùng nổ dân số, nạn đói mà người xem vẫn thường ngày gặp nhan nhản trên các chương trình bản tin thời sự hàng ngày. Ngoài ra là những bài học bổ ích mà khán giả có thể rút ra từ bộ phim về nghị lực và ý chí phi thường của con người trong những hoàn cảnh khắc nghiệt, tuyệt vọng nhất nhưng vẫn vượt lên một cách đầy nhân văn và mạnh mẽ nhất.

Chắc chắn những cái đỉnh trong World War Z lần này sẽ là tiền đề để cho ra mắt những series phim truyền hình về sau từ bộ phim này, cũng có thể sẽ là những World War Z 2 hay 3, 4 trong tương lai.

Trailer phim World War Z/Thế chiến Z tại Việt Nam.