Cô con gái đặc biệt của ĐD Tây Du Ký
A A là tên gọi thân mật ở nhà của Dương Vân Phi, cô con gái út của đạo diễn Dương Khiết.
Chỉ riêng tại Trung Quốc, dù đã lên sóng hơn 2.000 lần nhưng "Tây du ký" phiên bản 1986 vẫn là bộ phim được yêu thích, cứ mỗi dịp năm mới lại có đài truyền hình chiếu lại, vẫn đạt rating rất cao. Thế nhưng, để có một tập phim được yêu thích như thế, đoàn làm phim đã trải qua rất nhiều khó khăn mà hiếm người biết được. Chuyên đề Tây Du Ký - Chuyện giờ mới kể sẽ mang đến cho độc giả cái nhìn chân thật về quá trình thực hiện tác phẩm kinh điển nổi tiếng này. |
Sau khi liệt kê những diễn viên và hầu hết thành viên trong đoàn Tây Du Ký, đạo diễn Dương Khiết không thể không nhắc đến một thành viên đặc biệt của đoàn, đó chính là cô con gái A A (tên thật Dương Vân Phi) mà bà đưa đi theo.
Nhắc đến cô con gái sinh năm 1970, khi đó mới 12 tuổi, nữ đạo diễn không khỏi bồi hồi xúc động lẫn xót xa bởi vì làm đạo diễn một bộ phim lớn quan trọng mà bà đã không thể làm tròn trách nhiệm của một người mẹ, người phụ nữ trong gia đình.
Trong thời gian Dương Khiết giữ vai trò là đạo diễn, linh hồn của đoàn phim Tây Du Ký, lúc này cô con gái út của bà là A A mới lên 12 tuổi. A A ở vào tuổi đang trưởng thành, trong khi mẹ lại thường xuyên phải đi công tác xa nhà, rất hiếm khi có mặt ở Bắc Kinh. Những lúc về Bắc Kinh bà cũng thường vội vội vàng vàng, đầu tắt mặt tối với công việc hậu kỳ, biên tập nên chẳng mấy khi đặt chân được về đến nhà. Vì vậy, việc chăm sóc cho cuộc sống và học tập của cô con gái A A bà không đảm đương được.
Cô bé A A (khoanh tròn) chụp cùng thành viên đoàn Tây Du Ký tại lễ đường Nhà hát Quân đội Bắc Kinh.
Thời gian đầu, việc sắp đặt và lo liệu cho cuộc sống của cô bé cũng trở thành việc khiến đạo diễn Dương cảm thấy đau đầu và khổ sở nhất. Mỗi lần đi quay, bà thường đi biền biệt hàng tháng trời, do đó con gái sẽ không có ai chăm. Hơn nữa A A lại không biết lo việc nhà, cơm nước. Khi đoàn thực hiện quay thử tập Trừ yêu ở nước Ô Kê, vừa hay đây cũng là dịp nghỉ hè, Dương Khiết đã mang cô con gái đi cùng. Việc vừa chăm con, vừa lo việc khiến nữ đạo diễn đau đấu, nhất là khi cô bé hết đợt nghỉ hè và trở lại trường học.
Lần thứ nhất, nhân đợt được nghỉ đông, Dương Khiết gửi A A cho vợ của Lý Thành Nho - trợ lý trường quay của đoàn (bây giờ đã trở thành vợ cũ của Lý Thành Nho). Nhà của vợ chồng Lý Thành Nho tương đối xa trường học của cô bé. Nhớ lại, đạo diễn Dương vẫn vô cùng cảm kích và biết ơn lòng tốt của bà xã Lý Thành Nho đã cưu mang và chăm sóc hết sức tận tình, chu đáo cho con gái bà.
Năm học mới đã đến, lần này Dương Khiết tiếp tục đối mặt với việc tính toán sao cho con gái không phải bơ vơ. Lần thứ hai này, bà nhờ con gái lớn Mễ Mễ đang theo học ở Mỹ nói với cô bạn thân là Tôn Tử Anh đến nhà trông chừng và chăm sóc cho A A. Tôn Tử Anh vốn không quen việc nhà, vì vậy cô đã nhờ thêm chị gái đến cùng chăm sóc cho con gái của Dương Khiết.
Con gái của mình nhưng cứ phải đem gửi hết người này đến người khác, đạo diễn Dương trong lòng cảm thấy vô cùng áy náy, gượng gạo nhưng cũng không thể làm thế nào khác.
Lần thứ ba, Dương Khiết đem gửi A A đến nhà bố mẹ đẻ, vì không thể trông mong nhờ vả ai được nữa. Nhà bố mẹ Dương Khiết khá xa trường học của A A, đường đi lại và xe cộ đều bất tiện, vì vậy cô bé phải tự lo liệu đường đi nước bước trong thời gian này.
A A (trái) cùng thầy trò Đường Tăng (từ trái qua): Uông Việt (Đường Tăng), Lục Tiểu Linh Đồng và Mã Đức Hoa.
Bố mẹ bà khi đó đều già yếu, không chăm sóc đầy đủ được cho cô bé, đến bữa ăn cũng không có, vì vậy A A thường xuyên bụng đói đến trường. Bạn bè trong lớp biết chuyện đều nhường cơm cho cô bé, có bạn mang thêm ít cơm từ nhà để sẻ cho, có bạn thì ăn ít đi một chút còn nhường cho A A. Có hôm cô bé còn không có cơm để ăn, đạo diễn Dương Khiết khi về Bắc Kinh mới hay có chuyện này sau khi được vợ của Lý Thành Nho kể lại. Có một vài lần cô bé đến nhà Lý Thành Nho, đó là những lúc cô bé cần đến tình yêu thương, chăm sóc và vỗ về của người thân. Khổ nỗi xung quanh không có ai. Ông bà ngoại lại già yếu. Gần như thời gian đó cô bé đều phải ăn trực cơm thừa của bạn bè cùng lớp sẻ cho, bữa đói bữa no, bữa đực bữa cái thất thường...
Nghe xong chuyện này, nữ đạo diễn thêm xót xa như có ai đâm nhát dao vào ngực. Bà thương con phải chịu khổ, cũng chỉ vì cái ăn không có, nên nỗi phải vất vả, đói lòng. Suy đi tính lại, Dương Khiết vẫn không biết phải làm sao, làm sao có thể ngừng quay Tây Du Ký được lúc này. Trước khi trở lại đoàn, bà liền viết một bản hợp đồng giao kèo với nhà hàng ở tầng một dưới khu tập thể và thương lượng, hàng ngày nấu ăn cho cô bé A A, mỗi bữa ăn hết bao nhiêu ghi lại ngần ấy tiền, khi về bà sẽ thanh toán. Lời đề nghị trên của đạo diễn Dương không những được người của nhà hàng đồng ý, họ còn cử một nhân viên chăm sóc riêng cho khoản ăn uống của con gái bà.
Dương Khiết vô cùng biết ơn vợ chồng Lý Thành Nho (thứ hai từ trái qua) vì đã có thời gian chăm sóc cho con gái bà.
Như vậy là vấn đề ăn uống của A A đã được giải quyết ổn thỏa. Có một vài lần, cô bé dẫn đến nhà hàng khoảng 2 – 3 bạn học cùng ăn, Dương Khiết đoán chừng A A muốn mời các bạn đến ăn coi như báo đáp và cảm ơn những lần được các bạn sẻ cơm nhường cái ăn trong thời gian cô bé phải chịu đói. Nhân viên phụ trách ăn uống của A A cũng để ý chuyện này, có lần cô hỏi khéo A A: “A A này, tiền ăn uống của cháu là do mẹ cháu trả, các bạn đến ăn thế này thì ai trả tiền?”. Sau lần đó, không còn thấy A A rủ bạn đến ăn cùng thêm một lần nào nữa.
Năm đó cô bé A A đang học cấp hai, trường học cách nhà một đoàn khá xa chứ không còn được gần như hồi học Tiểu học. Trong trường có một vài cậu bạn ngỗ ngược, cậy lớn xác thường xuyên bắt nạt các bạn gái trên đường đến trường, A A cũng không phải trường hợp ngoại lệ. Chuyện này cô bé không hề nói cho Dương Khiết biết, bà chỉ biết sau khi cô con gái lớn Mễ Mễ ở nước ngoài gọi điện về kể lại. Mễ Mễ vì sốt ruột nên nhờ một người bạn quen ở Bắc Kinh ngày ngày lo việc đưa đón em gái A A đến trường. Cậu bạn của Mễ Mễ nhận lời nhưng ngoài ra còn phải đi làm, không thể đưa đón A A mãi như vậy được. Cuối cùng Mễ Mễ đành phải gọi điện nói cho Dương Khiết biết để tìm cách giải quyết.
Trong lần đoàn phim trở lại thực hiện quay ở Bắc Kinh, có một vài nhân viên khi biết chuyện đã tình nguyện phân công nhau đưa đón cô bé A A. Thế nhưng thời gian ở Bắc Kinh của đoàn cũng không được là bao, Dương Khiết chỉ còn biết dặn con cố gắng nên đi cùng bạn bè mỗi khi về nhà, nhất định không được đi riêng rẽ.
Dương Khiết (áo xanh) vì trọng trách quan trọng với đoàn Tây Du Ký nên thường đi công tác xa hàng tháng trời.
Chuyện này cứ thế diễn ra trong khoảng hơn một năm, mỗi lần có “biến” về cuộc sống của A A lại khiến Dương Khiết như ngồi trên đống lửa, bà vừa không biết nên làm thế nào, hơn nữa lại thêm thương và xót con. Cô bé A A khi đó còn mắc chứng bệnh đau đầu, mỗi lần cơn đau xuất hiện thường khiến cô bé như muốn nổ tung. Mới đầu triệu chứng thường là mặt mày biến sắc, buồn nôn. Chỉ còn cách cố chìm vào giấc ngủ thì sau nửa ngày mới thấy đỡ. Có lần đang ở lớp học, A A chịu cơn đau đầu nặng, bạn cùng lớp phải đưa cô bé về nhà, ở nhà lại không có ai chăm sóc. Cô bé có lẽ đã quen chịu đựng, vì vậy mỗi khi bị đau thường không bao giờ hé răng nửa lời với ai, không bao giờ biết than vãn, kêu ca, cũng không khóc lóc, cứ chịu đựng như không có chuyện gì xảy ra.
Khi Dương Khiết ở Bắc Kinh, cô bé cũng không nói cho bà biết về bệnh tình, đến khi gặp vợ của Lý Thành Nho kể lại thì bà mới hay chuyện. Nữ đạo diễn lập tức đưa con gái đến bệnh viện nhi đồng khám, bác sĩ chuẩn đoán cô bé mắc chứng động kinh và cho thuốc uống. Thế nhưng thuốc càng uống bệnh càng không khỏi, thậm chí bệnh còn nặng hơn. Dương Khiết lại đến viện tìm gặp bắc sĩ, yêu cầu chẩn đoán lại xem có sơ xuất gì trước đó không. Bác sĩ ở đây nhất quyết từ chối: “Chẩn đoán gì nữa, động kinh chứ còn bệnh gì, có gì mà thăm với khám nữa. Tiếp tục uống thuốc!”, bác sĩ khám cho A A quả quyết.
Giờ đây nhớ lại thời gian xa nhà và để con gái bơ vơ, đạo diễn Dương Khiết vẫn còn ngậm ngùi, xót xa.
Thời gian này Trung Quốc mới vừa kết thúc thời kỳ Cách mạng Văn hóa, mọi việc còn chưa đi vào quỹ đạo, thái độ của các y bác sĩ còn tắc trách, quát nạt bệnh nhân chẳng khác nào những kẻ đi xin. Dương Khiết không còn biết nên nói với các bác sĩ ở đây như thế nào cho phải, thuốc họ cho A A uống là loại thuốc Lumena, gần như không có tác dụng gì, thậm chí còn khiến bệnh thêm trầm trọng hơn. Nhiều lần cô bé lâm bệnh, người trở nên đờ đẫn và phản ứng chậm chạp. Có lúc mẹ gọi đến hai ba tiếng mới thấy cô bé như sực tỉnh và chỉ biết dạ một tiếng thất thanh.
Tình trạng này diễn ra với A A cũng đã khá lâu, hơn một năm trời, thêm nữa lại mang bệnh đến bác sĩ không biết khám chữa ra sao. Đạo diễn Dương Khiết càng lo lắng, đau xót vì con, bà tự vấn, không lẽ công việc bận rộn đã khiến con bà nên nông nỗi này. A A giờ đây mang bệnh thì làm sao có thể học hành được. Trong khi cuộc sống của cô bé lại không có ai chăm sóc, bản thân bà thì luôn đặt công việc lên hàng đầu, nhưng không vì thế mà vứt bỏ con cái vất vưởng bơ vơ vô trách nhiệm như thế được. Vấn đề này, đạo diễn Dương gần như lâm vào ngõ cụt.
Thư ký Mã Lệ Châu (ngoài cùng bên phải) biết chuyện đã giới thiệu Dương Khiết đưa A A đến bệnh viện Bắc Kinh để chữa bệnh.
Nỗi lo lắng này của đạo diễn Dương Khiết rồi cũng đến tai thư ký của bà là Mã Lệ Châu, cô chủ động yêu cầu Dương Khiết cho A A đến Bệnh viện Bắc Kinh khám, ở đây Mã Lệ Châu có người quen công tác, là bác sĩ chủ nhiệm khoa Nội.
Mã Lệ Châu và hai mẹ con đạo diễn Dương cùng đến Bệnh viện Bắc Kinh và tìm gặp vị bác sĩ trên. Sau khi thăm khám bệnh tình thì được bác sĩ thông báo tin vui, về cơ bản cô bé A A không mắc chứng bệnh động kinh nào hết, mà chỉ là chứng đau đầu liên quan đến thần kinh. Bệnh này sẽ tự động khỏi sau khi qua tuổi 15. Nếu còn tiếp tục uống loại thuốc Lumena sẽ khiến cho cô bé trở nên đờ đẫn, ngớ ngẩn. Vị bác sĩ trên liền kê một đơn thuốc mới cho A A để giảm các cơn đau mỗi khi có triệu chứng đau xuất hiện. Dương Khiết vì chuyện này mà cảm thấy vui mừng khôn xiết, bà thầm cảm ơn Mã Lệ Châu vì đã giới thiệu đến gặp đúng thầy đúng thuốc, nếu không cô bé A A rồi không biết sẽ bị những bác sĩ ở viện nhi kia tiếp tục điều trị một cách thiếu hiểu biết, hậu quả sẽ khôn lường.
Mặc dù lần khám này coi như đã muộn, A A thời gian này đã trở nên lờ đờ, chậm chạp do tác dụng của việc uống quá nhiều loại thuốc trên. Điều cần thiết lúc này là phải đợi thêm một thời gian mới trở lại bình thường như trước. Hiện tại A A không thể đi học bình thường như bạn bè, hơn nữa lại không có ai chăm sóc. Dương Khiết nghĩ bà có thể để cô bé hy sinh chuyện học tập, không cần bằng cấp nhưng không thể để cô bé yếu ớt, quan trọng vẫn là sức khỏe. Bà nhận thấy bản thân đã lao tâm khổ tứ và hy sinh quá nhiều cho đoàn Tây Du Ký, trong khi con cái thì để vất vưởng không ai chăm sóc.
A A (Dương Vân Phi) năm 2000 là chuyên gia hóa trang chính của Tây Du Ký phần 2.
Sau nhiều lần suy nghĩ đắn đo, Dương Khiết quyết định viết báo cáo gửi lãnh đạo đài, nói rõ hoàn cảnh gia đình, đồng thời bà đề nghị cho phép con gái A A cùng bà đi theo đoàn phim. Điều này đồng nghĩa với việc Dương Khiết để A A phải nghỉ học, theo đoàn Tây Du Ký học hóa trang. Đây là trường hợp đặc biệt, vì vậy Dương Khiết mong lãnh đạo đài CCTV ưu tiên và tạo điều kiện cho bà để có thể chuyên tâm đến công việc làm phim hiện tại.
Phía lãnh đạo đài đã xem xét và nhận thấy hoàn cảnh gia đình của Dương Khiết thực sự khó khăn, vì vậy đã đồng ý với yêu cầu trên của nữ đạo diễn. Như vậy, cô bé A A bắt đầu cuộc sống ở đoàn Tây Du Ký cùng mẹ năm 13 tuổi. A A lớn lên cùng Tây Du Ký, đồng thời điều trị dứt điểm được căn bệnh đau đầu, học được các kỹ năng hóa trang từ các nghệ sĩ trong đoàn. Có lần, đạo diễn Dương Khiết bất ngờ khi giám đốc đài Trung ương đến thăm nhà bà, gặp A A, ông vuốt đầu cô bé và nói xin lỗi, vì đoàn phim Tây Du Ký mà làm ảnh hưởng đến việc học của cô.
Đến nay A A đã trở thành một chuyên gia hóa trang lão luyện và trưởng thành. Mỗi khi nhớ lại tuổi thơ của con gái, đạo diễn Dương Khiết lại cảm thấy xót xa và thương con bấy nhiêu. Vì công việc mà bà bắt buộc phải cho con thôi học, vì bố mẹ bận rộn nên khiến cô bé phải đối mặt với cuộc sống thui thủi không ai chăm sóc. May mà giờ đây mọi chuyện đã trở thành quá khứ, A A đã thành một cô gái nghị lực, sống độc lập và không ngại gian khổ, điều này A A được tôi luyện nhờ những năm tháng đầy vất vả khó khăn trước đây.
Dương Vân Phi (A A) hóa trang cho Lục Tiểu Linh Đồng trong Tây Du Ký phần 2.
A A là tên gọi thân mật ở nhà của Dương Vân Phi, cô con gái út của đạo diễn Dương Khiết, với Vương Sùng Thu (phó đạo diễn Tây Du Ký). Mặc dù không hiểu lý do gì bà lấy họ của mình làm họ cho cô con gái, thay vì họ Vương của chồng. Sau khi học được kỹ thuật hóa trang từ các nghệ sĩ đoàn Tây Du Ký trong suốt thời gian rong ruổi cùng mẹ và đoàn phim, cô bé A A ngày nào đã trở thành nữ nghệ sĩ hóa trang nổi tiếng. Cô được mời đảm nhiệm vị trí chuyên gia hóa trang trong các bộ phim nổi tiếng như Tây Du Ký phần 2 và Tây Thi do mẹ cô Dương Khiết đảm nhiệm vai trò đạo diễn, Lửa thiêu cung A Phòng, Bích huyết kiếm, Lộc đỉnh ký, Ỷ thiên đồ long ký, Binh thành, Tân Tây Du Ký của Trương Kỷ Trung…
Hiện tại, A A/Dương Vân Phi vẫn là nghệ sĩ hóa trang tự do, không thuộc đoàn phim nào. Ở đâu có đoàn mời thì cô đến, thu nhập từ công việc đều đặn cũng khiến nữ nghệ sĩ hóa trang 43 tuổi cảm thấy hài lòng. Cô không hề trách hay oán giận bố mẹ, ngược lại càng thêm nỗ lực và quyết tâm phấn đấu vươn lên. A A không vì có bố mẹ nổi tiếng mà dựa dẫm, đạo diễn Dương Khiết cũng muốn cô tự lập, vì vậy đến bây giờ A A vẫn không làm cố định ở một cơ quan nào.