Dưới áp lực chung, đại đa số cổ phiếu đều sụt giảm. Một số mã đầu cơ bốc hơi đã đành, nhưng ngay cả những nhà đầu tư kỳ cựu cũng phải toát mồ hôi, bất lực nhìn loạt mã cổ phiếu sụt giảm hàng ngày.

Anh Nguyễn Luân (34 tuổi), một nhà đầu tư làm trong lĩnh vực tài chính cho hay, kể từ khi tham gia đầu tư chứng khoán anh luôn thận trọng với phương châm chậm nhưng chắc, anh chỉ rót tiền vào những cổ phiếu ngành ngân hàng – nhóm cổ phiếu anh cho rằng an toàn và ít biến động nhất.

Tuy nhiên, trong những tháng gần đây khi thị trường chung sụt giảm, thì loạt cổ phiếu mà anh tin tưởng “nuôi” cũng đồng loạt bay màu từ 30 – 50%.

“Thật khó lý giải bởi cả những mã tôi kỳ vọng nhất cũng nối đuôi nhau nằm sàn. Cổ phiếu NVB khiến tôi sốc nhất, chỉ sau hơn 3 tháng đã thổi bay quá nửa tài khoản” - Anh Nguyễn Luân (34 tuổi).

Điển hình là cổ phiếu NVB của Ngân hàng TMCP Quốc Dân, thời điểm đầu tháng 6, mã này vẫn đang ngất ngưởng với giá 38.000 đồng/cổ phiếu, nhưng sau hơn 3 tháng, đã rơi tự do chỉ còn 18.300 đồng/cp (ngày 30/9).

Ngoài NVB, so với vùng "đỉnh" cuối năm 2021, đầu năm 2022, nhiều cổ phiếu ngân hàng khác hiện cũng đồng loạt giảm 40-50% giá trị. Tính đến phiên giao dịch ngày 30/9, có tới 14 trong 27 mã ngân hàng niêm yết đã có thị giá dưới 20.000 đồng/cp; thậm chí giá cổ phiếu VAB của VietABank và VBB của VietBank hiện còn thấp hơn mệnh giá (10.000 đồng).

Danh sách các cổ phiếu dưới 20.000 đồng còn có những mã ''ngân hàng quốc dân'' một thời như SHB (12.450 đồng/cp), LPB (12.900 đồng/cp), VPB (18.000 đồng/cp), HDB (19.150 đồng/cp)...

“Tôi đã bán phần lớn và chỉ giữ lại 3 mã ngân hàng để nuôi tiếp, nhưng thật khó lý giải cả những mã tôi kỳ vọng nhất cũng nối đuôi nhau nằm sàn. Cổ phiếu NVB khiến tôi sốc nhất, chỉ sau hơn 3 tháng tôi đã bay màu quá nửa tài khoản. Càng hy vọng lại càng thất vọng” – anh Luân nói.

Cũng theo chia sẻ của anh Luân, nếu tính từ đầu năm thì số cổ phiếu anh đang “nuôi” đã thổi bay tới 70% số tiền trong tài khoản.

Trên nhiều diễn đàn khá các nhà đầu tư cũng đồng loạt chia sẻ tâm trạng mất mát tương tự như anh Luân bởi chậm chân không kịp thoát hàng. Việc nắm giữ cổ phiếu cơ bản tốt, chất lượng cao của doanh nghiệp đầu ngành nhưng mức lỗ vẫn cứ 30%-50% thực sự là trải nghiệm cay đắng đối với các nhà đầu tư.

Không chỉ nhà đầu tư cá nhân, các nhà đầu tư là tổ chức, quỹ ngoại cũng ghi nhận kết quả đầu tư không mấy khả quan trong 9 tháng và 9 tháng đầu năm 2022 trên thị trường chứng khoán Việt Nam.

Theo đó, quỹ ngoại PYN Elite Fund của ông Petri Deryng từng thuộc top 3 quỹ ngoại có quy mô danh mục hơn 1 tỷ USD và có tác động quan trọng đến dòng vốn ngoại trên thị trường, nhưng cũng đang ghi nhận hiệu suất âm kể từ đầu năm.

Theo công bố của PYN Elite Fund, trong tháng 9 hiệu suất đầu tư của quỹ là âm 13,34% và lũy kế 9 tháng đầu năm, quỹ ngoại Phần Lan ghi nhận hiệu suất âm 28,77% tương đương số tiền bị “bốc hơi” của quỹ này cũng lên tới cả nghìn tỷ đồng.

Tại Talkshow Bí mật đồng tiền mới phát sóng, ông Petri Deryng chia sẻ đã bỏ tiền túi để bỏ vào quỹ đầu tư hồi cuối tháng 5 và giờ đang lỗ khoảng 15% trên số tiền mới. Ông nói rằng nhà quản lý quỹ nhiều khi cũng mắc sai lầm và khó rút được bài học từ sai lầm.

"Nhưng tôi không lo ngại gì đâu, không cần cố gắng đạt" hiệu quả trước mắt kiểu một năm trở lại đâu. Kết quả cuối năm 2022 như thế nào thì chúng tôi cũng không quá lo ngại đâu", ông Petri tự tin.

Thị trường tài chính quốc tế đang chứng kiến đợt khủng hoảng lớn do những lo ngại về suy thoái kinh tế và làn sóng tăng lãi suất trên toàn cầu. Đơn cử, thị trường lao dốc đã quét sạch khối tài sản trị giá hơn 9.000 tỷ USD của người dân Mỹ.

Đà giảm của thị trường tài chính quốc tế cũng ngay lập tức ảnh hưởng tới thị trường chứng khoán Việt Nam khi hàng loạt cổ phiếu từ nhóm cổ phiếu trụ đến các mã vốn hóa nhỏ đều lao dốc, tài khoản nhà đầu tư hao hụt trông thấy và tâm lý chán nản rời sàn cũng xuất hiện nhiều hơn.

Mức giảm hơn 11,5% đã đưa chứng khoán Việt Nam vào top các thị trường giảm mạnh nhất thế giới trong tháng 9. Vốn hóa HoSE đã bị “thổi bay” hơn 588.000 tỷ đồng (~25,13 tỷ USD), còn khoảng 4,5 triệu tỷ đồng.

Chỉ số VN-Index kết thúc tháng 9 đầy sóng gió với mức giảm hơn 11,5% xuống còn 1.132,11 điểm, thấp nhất kể từ tháng 2/2021 (tính theo giá đóng cửa phiên cuối cùng của tháng). Đây cũng là mức giảm mạnh nhất trong một tháng của chỉ số trong vòng 30 tháng kể từ tháng 3/2020, thời điểm thị trường liên tục rơi sâu xuống đáy Covid.

Mức giảm hơn 11,5% đã đưa chứng khoán Việt Nam vào top các thị trường giảm mạnh nhất thế giới trong tháng 9. Đây là một kết quả đáng quên khi chỉ đúng một tháng trước VN-Index còn lọt top các chỉ số tăng mạnh nhất thế giới.

Thống kê cho thấy, chỉ trong 1 tháng, vốn hóa HoSE đã bị “thổi bay” hơn 588.000 tỷ đồng (~25,13 tỷ USD), còn khoảng 4,5 triệu tỷ đồng. Con số 11,5% là mức giảm mạnh thứ 3 mà VN-Index từng ghi nhận vào các tháng 9 chỉ sau năm 2001 và 2008.   

Vào thời điểm cao nhất thì vốn hóa của HoSE đạt mức 6,03 triệu tỷ đồng (ngày 6/4), như vậy nhà đầu tư Việt Nam đã bị thổi bay khoảng 1,53 triệu tỷ đồng (tương đương hơn 64 tỷ USD) trên sàn này.

Theo giới phân tích, xung đột quân sự giữa Nga và Ukraina từ đầu năm đã tác động tiêu cực tới thị trường chứng khoán thế giới, một số quốc gia áp dụng chính sách tiền tệ thắt chặt để ứng phó với lạm phát tăng cao,… những điều này cũng đã tác động đến thị trường chứng khoán Việt Nam.

Mới đây, trong báo cáo triển vọng thị trường, công ty chứng khoán KB (KBVS) đã hạ dự báo VN-Index giảm xuống còn 1.330 điểm đến cuối năm, giảm khá mạnh so với mức dự báo 1.760 điểm trong báo cáo hồi đầu năm.

Động thái tăng tốc hút tiền của Fed được dự báo sẽ gây ra áp lực rút vốn trên toàn cầu, đặc biệt tại các thị trường mới nổi và cận biên trong đó Việt Nam cũng không ngoại lệ.

Tuy nhiên, những khó khăn trên có thể chỉ diễn ra trong ngắn hạn.

“Nền kinh tế ổn định và triển vọng thu nhập bền vững của Việt Nam sẽ thúc đẩy thị trường chứng khoán nhanh chóng tăng trở lại, một khi bất ổn lắng xuống. “Khi bão qua đi, trời sẽ lại bừng sáng” – Nhà quan lý PYN Elite.

Theo Dragon Capital, Fed cũng đã phát đi tín hiệu cho thấy khả năng ngừng tăng lãi suất trong nửa đầu năm 2023 và đây là giai đoạn nhà đầu tư có thể kỳ vọng vào chính sách tiền tệ của Việt Nam ổn định hơn. Về dài hạn, triển vọng của chứng khoán Việt Nam vẫn được đánh giá khả quan và là kênh đầu tư hấp dẫn nhờ khả năng sinh lời cao.

Trong khi đó, ông Petri Deryng giám đốc quỹ ngoại PYN Elite Fund đưa ra đánh giá thị trường ngắn hạn có khó khăn cho nhà đầu tư nhưng không đến mức suy thoái. Việt Nam trong một năm tới vẫn rất khả quan và là một trong những thị trường tiềm năng nhất trên thế giới.

Theo dự báo của quỹ ngoại này, tăng trưởng GDP có thể đạt mức 7,5% trong năm nay và lợi nhuận của các công ty niêm yết có thể tăng trưởng 25%. Nền kinh tế ổn định và triển vọng thu nhập bền vững của Việt Nam sẽ thúc đẩy thị trường chứng khoán nhanh chóng tăng trở lại, một khi bất ổn lắng xuống. “Khi bão qua đi, trời sẽ lại bừng sáng” – Nhà quan lý PYN Elite nhấn mạnh.

Ông Phạm Lưu Hưng (Mr. X30), Kinh tế trưởng CTCP Chứng khoán SSI cũng cho rằng cơn "bão tố" trên thị trường giống như vùng áp thất nhiệt đới, rủi ro cũng chưa được phản ánh quá nhiều. Nhiều nhà đầu tư đang nghĩ rất xa về những câu chuyện như suy thoái kinh tế vào năm 2023, vậy nên mới gây nên áp lực tới thị trường.

Theo quan điểm của Mr. X30, những thông tin trên sẽ không phản ánh nhiều và thị trường sẽ dần ổn định sau một thời gian. Trong môi trường lãi suất biến động, tăng trưởng lợi nhuận năm nay khoảng 16-17% và sang năm 2023 có thể thấp hơn.

Chia sẻ về câu hỏi những nhà đầu tư chứng khoán cần chú ý điều gì trong giai đoạn này và đây có phải là cơ hội để xuống tiền "bắt đáy" cổ phiếu hay không? Ở góc độ nhà đầu tư cá nhân kiêm tư vấn chứng khoán, anh Lê Văn Lâm chuyên viên tư vấn Đầu Tư chứng khoán của VNDirect cho rằng nhà đầu tư chứng khoán giai đoạn này nếu bán thì đã phải bán trước đó 3 tuần rồi và giờ thị trường đã vào vùng quá bán thị trường đã chiết khấu mức rẻ.

Mốc 1.100 điểm sẽ rất quan trọng, theo nhà đầu tư này, thị trường luôn vậy mỗi khi giảm là mất mát của người này nhưng sẽ là cơ hội của người khác. Cơ hội này thực sự đến cho nhà đầu tư chuyên nghiệp, có tiền mạnh không sử dụng đòn bẩy và xác định dài hơi với nhiều cổ phiếu đã giảm sâu và tham gia bắt đáy.

Theo các chuyên gia, nhà đầu tư chỉ nên nắm giữ tỷ trọng cổ phiếu thấp, dưới 30% danh mục và canh mua chọn lọc cổ phiếu ở gần ngưỡng hỗ trợ. Các phiên ép trụ khiến chỉ số giảm mà không tạo áp lực liên thông sang giao dịch cổ phiếu là tín hiệu mạnh mẽ, có thể canh mua ở các nhịp hẫng giá.

“NĐT chẳng may bán đúng đáy một cổ phiếu, đấy lại là cơ hội để chúng ta mua cổ phiếu khác đúng giá đáy. Quan trọng là các chứng sĩ nắm được hành động tiếp theo cần làm là gì” - ông Phạm Lưu Hưng, Kinh tế trưởng CTCP Chứng khoán SSI.

Theo công ty chứng khoán KBVS, thị trường sẽ có sự phân hóa giữa các nhóm ngành, do đó, đây là giai đoạn nhà đầu tư cần “đãi cát tìm vàng”, tập trung vào các doanh nghiệp có câu chuyện riêng để lựa chọn danh mục trong nửa cuối năm 2022.

Dành lời khuyên đối với nhà đầu tư cá nhân trong nước, vị kinh tế trưởng SSI đánh giá cơ hội đầu tư ngày nào cũng có. Nhìn chung chẳng ai tiếc cơ hội mấy, bởi chẳng may lỡ cơ hội này, cơ hội khác lại đến.

“NĐT chẳng may bán đúng đáy một cổ phiếu, đấy lại là cơ hội để chúng ta mua cổ phiếu khác đúng giá đáy. Quan trọng là các chứng sĩ nắm được hành động tiếp theo cần làm là gì. "Cơ hội giống như xe buýt, kiểu gì chẳng có một chiếc xe khác đang đến.” - ông Hưng chia sẻ câu nói ngày trước vẫn hay sử dụng.

Chia sẻ về chiến lược chọn cổ phiếu, "cá mập" từ Phần Lan, Petri Deryng nhấn mạnh yếu tố dài hạn, nếu cổ phiếu có tiềm năng trong 5 năm tới thì sẽ mua tích lũy một cách "im lặng", đôi khi nên quên đi tâm lý thị trường để có thể chờ đợi.

Quỹ đầu tư dài hạn tiết lộ có cái nhìn khác biệt về tăng trưởng và hiệu suất đầu tư chỉ là một phần nhỏ, điều quan trọng là xu hướng dài hạn. Nếu nền kinh tế có triển vọng tốt trong các năm tới thì không phải lo lắng về thị trường trong 3 tháng tới.

"Không phải băn khoăn có nên đầu tư không bởi vì hiện vẫn rất tốt. Không thể lấy lý do quỹ đang thấp hơn 10% sau 2 tháng, có thể thấp hơn nữa không sao cả. Điều đó không thay đổi gì về triển vọng của Việt Nam, chúng tôi vẫn lạc quan về thị trường", đại diện quỹ kết luận.