Tháng 1/2023, vào ngày vía Thần Tài, chị Phạm Thuý Mai, trú tại Hai Bà Trưng (Hà Nội) lên phố Trần Nhân Tông xếp hàng chờ mua vàng như mọi năm để “giữ nhà”.

Chị Mai cho biết, sau một năm đi làm, tích cóp cộng với tiền con cái cho, sau khi ăn Tết xong, chị đi xếp hàng mua vàng vào ngày này, vừa làm của để dành, vừa cho có không khí nhộn nhịp mua bán vàng của ngày lễ Thần tài.

“Ngày vía Thần Tài năm nào tôi cũng đi mua vàng để giữ nhà rồi cuối năm mang bán, không ngờ năm nay vàng tăng lên cao quá, mỗi lượng vàng tôi lãi ngay gần 7 triệu đồng”, chị Mai (Hai Bà Trưng, Hà Nội).

Những tháng cuối năm 2023 đã ghi nhận sự tăng tốc đáng kinh ngạc của giá vàng. Theo đó, giá vàng thế giới bật tăng vượt mốc 2.000 USD/ounce kể từ cuối tháng 10/2023, lên mốc 2.047 USD/ounce vào sáng 29/11 và lên mốc cao nhất mọi thời đại 2.076,1 USD/ounce vào sáng 2/12/2023.

Tại thị trường Việt Nam, vào tháng 3/2022, giá vàng tăng cao nhất mọi thời đại lên mức 74,4 triệu đồng/lượng khi giá vàng thế giới chạm ngưỡng 2.000 USD/ounce rồi sau đó sụt giảm nhanh chóng xuống dưới mốc 70 triệu đồng/lượng.

Trong những tháng cuối năm 2022 và đầu năm 2023, giá vàng loanh quanh ở ngưỡng dưới 70 triệu đồng/lượng. Đến tháng 10/2023, giá vàng SJC đã chính thức vượt mốc 70 triệu đồng/lượng sau hơn 1 năm.

Tiếp đó, vào ngày 29/11, khi giá vàng thế giới lên mốc 2.047 USD/ounce thì giá vàng trong nước đã tăng tốc nhanh chóng lên mốc cao nhất mọi thời đại là 74,6 triệu đồng/lượng. Chỉ trong vài giờ, giá vàng lại được điều chỉnh xuống, loanh quanh chỉ 73,5 triệu đồng/lượng.

“Năm nay, tôi mua 4 lượng vàng miếng SJC với giá 67,3 triệu đồng/lượng, hết tổng 269,2 triệu đồng, mua 1 lượng vàng nhẫn với giá 55,6 triệu đồng/lượng. Giờ lấy giá vàng lên cao quá nên tôi mang bán. Bán ra mỗi lượng vàng SJC tôi lãi 6,7 triệu đồng, mỗi lượng vàng nhẫn tôi lãi 7,2 triệu đồng”, chị Mai nói khi đi bán vàng vào ngày 2/12/2023.

Ngày 2/12, khi giá vàng thế giới tăng nóng lên mức cao nhất kể từ trước đến nay thì giá vàng Việt Nam tiếp tục được điều chỉnh lên mức 74 triệu đồng/lượng.

Như vậy, kể từ đầu tháng 1/2023 đến nay, giá vàng miếng SJC đã tăng gần 7 triệu đồng/lượng. Cụ thể, ngày 31/01/2023, giá vàng được giao dịch ở mức 67,3 triệu đồng/lượng, đến ngày 2/12/2023, giá vàng đang ở mức 74 triệu đồng/lượng, tăng gần 7 triệu đồng/lượng.

Trong khi đó, vàng nhẫn cũng từ 55,6 triệu đồng/lượng tăng lên mức 62,8 triệu đồng/lượng, tăng 7,2 triệu đồng.

Dù giá vàng trong nước lập đỉnh mới ở mức 74,6 triệu đồng/lượng trong sáng ngày 29/11 vừa qua, với những nhà đầu tư vàng “đu đỉnh” giá mua 74,4 triệu đồng/lượng vào tháng 3/2022 đến nay vẫn chưa thể hòa vốn bởi mức giá cao nhất được nhà vàng mua vào chỉ loanh quanh ngưỡng 73,2 triệu đồng/lượng. Tương đương, với những khách hàng mua vàng giá đỉnh 74,4 triệu đồng tháng 3/2022 đến nay vẫn lỗ 1,2 triệu đồng/lượng.

Trong khi đó, với những người mua vàng giá đỉnh 74,6 triệu đồng/lượng hôm 29/11 vừa qua cũng không biết đến bao giờ mới có thể “về bờ” khi giá mua vào đang được các nhà vàng neo ở mức 72,7 triệu đồng/lượng. Tương đương, khách mua vàng giá đỉnh mới nhất vừa qua đang tạm lỗ 1,9 triệu đồng/lượng.

Trước những biến động mạnh của giá vàng trong những ngày cuối tháng 11 đầu tháng 12, ông Huỳnh Trung Khánh, Cố vấn cao cấp của Hội đồng vàng Thế giới cho biết, giá vàng thế giới tăng vượt mốc 2.000 USD/ounce do 3 nguyên nhân chính:

“Thứ nhất là do chính sách tiền tệ của Mỹ sau khi Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) quyết định không tăng lãi suất nữa, thậm chí có thể tới giữa năm sau sẽ giảm lãi suất. Rất có thể giá trị của đồng đô la Mỹ ít nhiều suy giảm nên khi USD tăng thì vàng giảm, USD giảm thì vàng tăng”, ông Khánh nhận định.

Nguyên nhân thứ 2, theo ông Khánh, giá vàng tăng do tình hình địa chính trị trên thế giới vẫn còn rất phức tạp và căng thẳng. Xung đột Nga – Ukraine kéo dài thời gian qua vẫn chưa có dấu hiện dừng lại. Tiếp nữa là xung đột giữa Israel với Hamas, mặc dù có lệnh ngừng bắn nhưng chưa rõ ràng.

“Khi tình hình địa chính trị căng thẳng sẽ ảnh hưởng đến nền kinh tế thế giới. Các nhà đầu tư, các quỹ kinh tế sẽ tìm nơi trú ẩn vào vàng. Tính đến quý III/2023, các ngân hàng trung ương của các nước đã mua vào khoảng hơn 800 tấn vàng. Nhất là Trung Quốc, tháng nào họ cũng đều đặn mua vào vài chục tấn vàng. Ước tính chỉ trong 3 quý đầu năm, họ đã mua vào khoảng 170 tấn vàng”, ông Khánh phân tích.

Nguyên nhân thứ 3 khiến giá vàng tăng là do quý 4 là thời điểm tiêu thụ vàng nữ trang cao nhất trong năm. Theo thống kê, năm nào cũng vậy, chỉ trong khoảng 1 tháng, từ lễ Tạ Ơn của Mỹ đến Lễ Giáng sinh, giá vàng sẽ tăng từ 2-3%. Vì vậy, theo thời vụ, giá vàng tăng do nhu cầu mua sắm cuối năm, mùa cưới của các nước…

Tại thị trường Việt Nam, so với giá vàng thế giới quy đổi, giá vàng miếng SJC đang cao hơn 13 triệu đồng/lượng, giá vàng nhẫn cao hơn 1,6 triệu đồng. Nguyên nhân có sự chênh lệch này là do từ 10 năm nay, Ngân hàng nhà nước không cho sản xuất thêm vàng SJC nên không có nguồn cung.

“Mua đi bán lại quanh quẩn chỉ bấy nhiêu thôi nên ngày càng hiếm, giá càng tăng. Trong khi đó, Ngân hàng nhà nước không cho phép nhập khẩu vàng. Cầu thì có mà cung không có, hoặc có nhưng rất ít khiến giá tăng lên, chênh lệch giá vàng giữa vàng trong nước và thế giới càng lớn”, ông Khánh nói.

Vào ngày 29/11, khi giá vàng trong nước lên cao nhất mọi thời đại, tại các cửa hàng kinh doanh vàng lớn trên phố Trần Nhân Tông (Hà Nội), cảnh tượng hàng trăm người đứng xếp thành hàng dài chờ mua bán lại diễn ra một lần nữa giống như thời điểm tháng 8/2020.

Đứng nép vào một góc cửa hàng vàng, bà Trang, trú tại Hoàng Mai (Hà Nội) vẫn lừng chừng khi giá vàng tăng quá nhanh.

“Tôi có hơn 400 triệu đồng gửi tiết kiệm, hôm 28/11 tôi quyết định rút hết để mang mua vàng mà đứng cả tiếng ở đây rồi vẫn không biết có nên mua hay không vì giá tăng nhanh quá. Vàng nhẫn sáng 28/11 có hơn 61 triệu đồng/lượng, giờ 62,5 triệu đồng/lượng, vàng miếng có giá 72,5 triệu đồng/lượng mà chiều nay đã lên 74 triệu đồng/lượng. Lên quá nhanh, giá quá cao”, bà Trang (Hoàng Mai, Hà Nội).

Ngược lại, cầm gần 2 tỷ đồng tiền mặt đi thẳng vào quầy giao dịch để mua 30 lượng vàng, không hề ngần ngại, vợ chồng anh Tuấn, trú tại Gia Lâm (Hà Nội) cho biết, theo dự đoán của anh, vàng sẽ tăng lên đến 80 triệu đồng nên anh dồn hết tiền tiết kiệm để mua.

Theo anh Tuấn, lãi suất ngân hàng hiện tại quá thấp, càng về cuối năm giá vàng càng lên cao nên anh quyết định đầu tư hết tiền tiết kiệm vào vàng.

Ông Nguyễn Hữu Thuyết – Phó ban Trực doanh, Công ty Vàng bạc Đá quý Bảo Tín Minh Châu cho biết, giá vàng biến động khiến lượng khách tăng lên từ 40 - 50% tùy từng thời điểm, lượng khách mua vào chiếm đa số, khoảng 70% tổng lượng khách giao dịch.

Ông Đinh Tùng Lâm, Phó giám đốc Viện thực hành đầu tư tài chính DaVinci cho rằng nhà đầu tư nên mua vào hoặc nắm giữ vàng ở thời điểm này.

“Tôi dự báo vàng sẽ lên đến 2.200 thậm chí là 2.350 USD/ounce. Như vậy, mọi người có thể mua vào vàng, sắp tới sẽ có nhiều thông tin hỗ trợ cho đà tăng của giá vàng. Nếu quy đổi sang tiền Việt, vàng có thể lên 83-90 triệu đồng/lượng trong 6 tháng tới”, ông Lâm nhận định.

Ngược lại, theo ông Huỳnh Trung Khánh, giá vàng thế giới vẫn trong đà tăng nhưng nếu tăng lên mức 2.080 USD/Ounce thì giá vàng trong nước chỉ đạt ngưỡng cao nhất là 75 triệu đồng/lượng rồi quay đầu giảm. Vì vậy, nhà đầu tư không nên mua vàng vào thời điểm này.

Vì vậy, ông Khánh cho rằng nếu nhà đầu tư đã có tài sản đầu tư là bất động sản, chứng khoán, tiết kiệm mà vẫn chưa có vàng thì nên bổ sung mua vàng trong danh mục đầu tư của mình. Tuy nhiên, chỉ nên mua lúc điều chỉnh giảm chứ không nên mua lúc này khi giá vàng đang trên đà tăng và sắp lên đến đỉnh.

“Ví dụ tài khoản đang có 300 triệu đồng thì chỉ nên trích ra từ 10-20% để mua vàng đầu tư để giảm thiểu rủi ro, đa dạng hoá tài sản mà thôi”, ông Khánh nói.

“Tôi mua 15 lượng vàng nhẫn với giá 63,08 triệu đồng/lượng hết 946 triệu đồng, 15 lượng vàng SJC với giá 74 triệu đồng/lượng hết 1,11 tỷ đồng. Riêng vàng nhẫn thì được lấy luôn, vàng miếng thì cửa hàng hẹn ngày mùng 5/12 mới đến lấy vì chưa có sẵn”, anh Tuấn nói.

Về phần mình, khi nhận định về biến động của giá vàng, chuyên gia tài chính Nguyễn Trí Hiếu cho rằng, khi thị trường vàng đang trở nên hấp dẫn như hiện nay thì việc mua vàng rất được kích thích và cũng quyết định đến việc người dân mua vàng. Tuy nhiên, cần chú ý một số điều kiện như sau: Thứ nhất, người mua cần theo dõi những biến động từng giờ của thị trường vàng trên thế giới và Việt Nam. Thứ hai, người dân hay doanh nghiệp đều không nên bỏ tất cả trứng vào một giỏ, nên phân bổ số tiền mình có, hợp ý nhất là đầu tư 1/3 số tiền cho vàng.

Thứ ba, không nên lướt sóng ở thời điểm này. Bởi thị trường vàng biến động rất khó lường. Mình mua vàng với ý định ngày mai bán ra có lời nhưng chưa chắc ngày mai vàng đã tiếp tục tăng. Thứ tư, không nên vay tiền mua vàng. Khi vàng bất ngờ xuống phải bán vàng nhà đầu tư sẽ chịu thiệt hại, lỗ. Trong khi đó, khoản tiền vay sẽ phải trả đúng hạn vì vậy không thể chờ đợi giá vàng kịp tăng trở lại.

Tiến sĩ Nguyễn Trí Hiếu cho rằng, giá vàng có thể sẽ lên tới 76 triệu đồng/lượng, và đây là mức giá có xác suất cao. Song, chuyên gia tài chính này lưu ý, dự báo về vàng chỉ mang tính tương đối, vì thị trường vàng luôn biến động khôn lường. Thậm chí mức giá lên đến 90 - 100 triệu đồng/lượng cũng có thể xảy ra, không có điều gì có thể cản vàng lên mức đó. Thế nhưng trong thời gian ngắn từ đây đến cuối năm, mức giá này có xác suất không nhiều.