Xe máy ngoại tỉnh lưu thông cũng bị kiểm tra về khí thải

Bộ Giao thông Vận tải đang xây dựng dự thảo Đề án kiểm soát khí thải mô tô, xe gắn máy (gọi chung là xe máy) tham gia giao thông tại 5 thành phố lớn: Hà Nội, TPHCM, Đà Nẵng, Hải Phòng, Cần Thơ. Hiện tại, bộ này đang lấy ý kiến các bộ, ngành có liên quan trước khi áp dụng.
 

Ông Lê Anh Tú, Trưởng phòng Khoa học Công nghệ và Môi trường (Cục Đăng kiểm Việt Nam) cho biết, năm 2010, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt “Đề án kiểm soát khí thải xe mô tô, xe gắn máy tham gia giao thông tại các tỉnh, thành phố”.
 

Tuy nhiên, đến nay đề án vẫn chưa triển khai được do kiểm soát khí thải xe máy là vấn đề xã hội lớn, nhạy cảm, phức tạp, vì liên quan đến đa số người dân ở các thành phố lớn với đủ mọi đối tượng, thành phần, lứa tuổi và có nhận thức khác nhau. Thêm nữa, thời điểm đó, kinh tế suy thoái, giao thông công cộng chưa phát triển, hạ tầng giao thông chưa hoàn thiện nên khó thực hiện.
 

Hiện nay, Cục Đăng kiểm Việt Nam đề xuất lộ trình kiểm soát khí thải trước tiên tại Đà Nẵng, áp dụng từ ngày 1.7.2018 với xe có niên hạn 10 năm sử dụng. Tại Hà Nội, TP.HCM, Hải Phòng và Cần Thơ, việc kiểm soát khí thải được thực hiện theo lộ trình, từ ngày 1.7.2020 đối với xe trên 10 năm sử dụng; từ 1.7.2021 với xe trên 7 năm sử dụng.
 

Ông Tú cho biết, xe mô tô, xe gắn máy có kết quả kiểm định đạt tiêu chuẩn khí thải, được cấp giấy chứng nhận và dán tem kiểm định mới được phép tham gia giao thông đường bộ. Xe có kết quả kiểm định không đạt tiêu chuẩn khí thải phải được bảo dưỡng, sửa chữa hoặc nâng cấp, thay thế phụ tùng và được kiểm định lại.
 

Trong trường hợp, xe nằm trong lộ trình phải mang đi kiểm định khí thải, người dân không mang xe đi kiểm định sẽ bị  lực lượng cảnh sát giao thông xử phạt hành chính. Lỗi này cũng xử phạt mức tiền gần giống như các lỗi vượt đèn đỏ, thiếu bảo hiểm xe máy… Hiện tại, dự thảo đang được xây dựng nên chưa có mức phạt cụ thể.
 

Cục Đăng kiểm Việt Nam dự kiến giao cho đại lý bán xe và bảo dưỡng của các hãng xe máy (HEAD) thực hiện việc kiểm định khí thải xe máy. Tuy nhiên, nhiều người dân cho rằng, nếu áp dụng mức tiêu chuẩn khí thải thì phần lớn xe máy mang đi kiểm định sẽ phải bảo dưỡng, thay thế một số phụ tùng như bộ chế hòa khí, lọc gió… Người dân có thể bị các đại lý bán xe nâng giá khi bán phụ tùng.
 

Ông Tú cho biết thêm, trước khi các đại lý thực hiện việc kiểm tra khí thải sẽ phải cho công nhân đi học, đào tạo về quy trình thực hiện kiểm tra khí thải xe máy; máy móc thiết bị kiểm định phải đúng tiêu chuẩn. Nơi kiểm định phải lắp đặt thêm hệ thống camera giám sát. Đại diện cửa hàng xe phải ký cam kết không nâng giá khi thay thế phụ tùng cho khách. Nếu cửa hàng kiểm định khí thải vi phạm, Cục Đăng kiểm sẽ không cho đơn vị này tham gia vào việc kiểm soát khí thải xe máy.
 

“Để yên tâm hơn, người dân có thể mang xe đến các cơ sở sửa chữa xe máy thân quen bảo dưỡng, thay thế phụ tùng. Khi xong, người dân mang xe đến các đại lý để thực hiện việc đo, kiểm tra khí thải và nhận tem chứng nhận, Như vậy, người dân sẽ không lo bị nâng giá khi thay thế các phụ tùng xe”, ông Tú nói thêm.
 

Nhiều người dân băn khoăn, nếu chỉ áp dụng việc kiểm định khí thải xe máy của các thành phố lớn thì rất nhiều xe máy ở các tỉnh, thành khác đến lưu hành thì sẽ kiểm tra như thế nào, có bị xử phạt không.
 

Ông Tú cho hay, việc kiểm soát khí thải xe máy sẽ làm theo lộ trình, không thực hiện đồng loạt. Khi thực hiện, cảnh sát giao thông sẽ kết hợp việc kiểm tra khí thải xe máy khi chủ phương tiện vi phạm luật giao thông. Việc kiểm tra khí thải đối với xe máy sẽ theo từng địa bàn cụ thể.
 

“Trong trường hợp, người điều khiển xe máy ở ngoại tỉnh lên TP.Hà Nội hoặc TP.HCM mà vi phạm giao thông, lực lượng cảnh sát giao thông sẽ kiểm tra cả tem kiểm định khí thải xe máy. Nếu như chủ phương tiện không có tem này sẽ bị xử phạt bình thường”, ông Tú nói.
 

Các xe máy sau khi kiểm định khí thải xong sẽ được dán tem hoặc giấy chứng nhận. Tuy nhiên, nhiều chủ phương tiện băn khoăn nếu tem kiểm định dán trên các xe bị bong ra khi vẫn còn hạn thì có thể tự dán lại hay phải mang đi kiểm định lại?
 

Theo ông Tú, trong trường hợp như vậy, người dân không phải mang xe đi kiểm định lại khí thải, nhưng vẫn phải mang chiếc tem đó đến cửa hàng kiểm định đổi tem mới. Chủ phương tiện phải trả chi phí cho việc đổi tem mới.
 

Hiện nay ở Ấn Độ, Đài Loan (TQ), Thái Lan, Singapore cũng thực hiện việc kiểm định khí thải xe máy. Chi phí kiểm định cũng dao động từ 100-200 nghìn đồng.