Vụ triệt hạ gỗ sưa ở Quảng Bình: Bất thường

Khi vụ triệt hạ 3 cây sưa cổ thụ tại VQG Phong Nha-Kẻ Bàng chưa được xử lý triệt để thì dư luận Quảng Bình lại tiếp tục xôn xao khi trưa 28/2, người dân địa phương đã bất ngờ phát hiện một số lượng lớn gỗ sưa khi đang đánh cá trên sông Son, đoạn chảy qua thôn Nha và thôn Phong Nha (xã Sơn Trạch, huyện Bố Trạch).

Dư luận địa phương hiện đang đặt ra câu hỏi, rằng số gỗ trên có liên quan gì đến vụ triệt hạ 3 cây sưa cổ thụ trong phân khu bảo vệ nghiêm ngặt thuộc di sản thiên nhiên thế giới - Vườn quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng vào tháng 4/2012?

Bất thường trong sự việc

Liên quan đến vụ triệt hạ 3 cây sưa nói trên, hiện cơ quan chức năng đã có kết luận và đề nghị hình thức xử lý đối với các cán bộ liên quan. Theo đó, ông Nguyễn Văn Huyên - Phó GĐ Vườn quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng - chỉ bị đề nghị xử lý hành chính, không bị xử lý hình sự.

Diễn biến sự việc như sau: Ngày 18/4/2012, BQL vườn có thông tin về vụ việc. Ngày 22/4/2012, UBND tỉnh đã có cuộc họp bàn biện pháp xử lý; ngày 23/4/2012, ông Huyên được giao làm trưởng đoàn gồm 80 người tham gia đến tận hiện trường để kiểm tra sự việc và truy quét, đẩy đuổi người dân khai thác, mua bán, vận chuyển trái phép trong lâm phận vườn quản lý.

Trong bản báo cáo kết quả đoàn công tác, ông Huyên khẳng định “tổ kiểm tra phát hiện tổng diện tích thiệt hại do các đối tượng khai thác là 536m², phát hiện 3 hố đào bới sâu, ở giữa lòng rét cạn có một bãi bằng với diện tích 80m² có nhiều bai, vai, vỏ, giác, mạt cưa, lá chủ yếu của cây gỗ sưa, có độ dày 0,4m. Tại hiện trường để lại 3 hố, qua kiểm tra xác định đây là các hố đào gốc cây sưa. Trong đó, hố 1 là gốc của cây sưa khô mục, 2 hố còn lại là gốc của cây sưa còn sống; tất cả sản phẩm gỗ của các cây sưa nói trên đã bị tẩu tán nên tổ kiểm tra không có căn cứ để xác định khối lượng”.

Tuy nhiên, theo thông tin mà PV có được, bản chất của sự việc lại khác, đó là: Sau khi vào đến khu vực Hung Trí, đoàn kiểm tra đã phát hiện thêm một cái hố có chứa đầy gỗ sưa. Dưới sự chỉ đạo của ông Huyên, 2 kiểm lâm viên là Lê Mạnh Hà và Lưu Minh Thắng đã đưa lên khỏi miệng hố khoảng 7 hộp gỗ sưa và cho biết dưới đó còn rất nhiều gỗ sưa nữa. Sau khi hội ý tìm phương án giải quyết, phần lớn các ý kiến trong đoàn kiểm tra tập trung vào việc bảo vệ số gỗ trên hoặc tìm cách đưa gỗ về.

Tuy nhiên, ông Huyên đã chỉ đạo thả số gỗ ở lại hố và quyết định rút quân mà không xin ý kiến chỉ đạo cấp trên về sự việc. Một cán bộ kiểm lâm giấu tên cho biết, ai cũng biết rằng nếu không cho quân bảo vệ số gỗ thì chắc chắn lâm tặc sẽ cướp mất gỗ. Điều đặc biệt, việc phát hiện ra một số lượng lớn gỗ sưa dưới cái hố trên lại không được ông Huyên đưa vào bản báo cáo gửi lãnh đạo cấp trên.

Ông Lưu Minh Thành - GĐ vườn - cho biết: “Không biết vì lý do gì mà ngay cả khi cán bộ điều tra - CA tỉnh đến làm việc, anh Huyên vẫn khẳng định khi kiểm tra ở Hung Trí không phát hiện được gỗ. Nếu thời điểm phát hiện được gỗ, anh Huyên chỉ đạo cho quân giữ chặt và xin ý kiến của lãnh đạo tỉnh thì hậu quả vụ đốn hạ 3 cây sưa cổ thụ ở Phong Nha-Kẻ Bàng chắc chắn sẽ giảm đi nhiều và tôi cũng bớt đi bao điều áy náy về trách nhiệm của mình khi để vụ việc xảy ra”.

Một hộp gỗ sưa bị thu giữ trong vụ triệt hạ 3 cây sưa nói trên

Liệu có bỏ lọt tội?

Tuy nhiên, bằng nghiệp vụ điều tra, cơ quan công an đã kết luận: “Sau khi đoàn kiểm tra ra khỏi hiện trường, nhóm đối tượng khai thác đã lấy số gỗ cất giấu dưới cái hố bán cho một số đối tượng gồm 9 gùi, trọng lượng khoảng 400kg. Số gỗ còn lại 120 gùi, mỗi gùi có khối lượng khoảng 50-70kg (tức tổng khối lượng khoảng 6-8 tấn - PV) được chia đều cho 11 người trong nhóm lâm tặc đốn hạ 3 cây gỗ sưa; trong quá trình tẩu tán này, nhiều vụ cướp, trộm gỗ diễn ra giữa các nhóm lâm tặc, bảo kê và cả trong người dân đã phức tạp về an ninh trật tự trên địa bàn…”.

Như vậy, hậu quả để lại do đoàn vào kiểm tra nhưng không có phương án xử lý triệt để việc phát hiện ra số lượng lớn gỗ sưa trên là rất lớn, là nguyên nhân chính gây nên tình trạng mất an ninh trật tự trên địa bàn  trong thời gian dài, gây thất thoát một số lượng lớn gỗ sưa vào tay lâm tặc, gây thiệt hại tài sản nhà nước (nếu tính theo giá gỗ sưa trên thị trường tại thời điểm trên ước tính hàng trăm tỉ đồng).

Trao đổi với PV về vấn đề trên, ông Phạm Hồng Tâm - Viện trưởng Viện Kiểm sát Nhân dân tỉnh Quảng Bình - cho rằng: Kết quả đề nghị xử lý vụ việc đã được sự thống nhất với cơ quan công an, nếu nói về trách nhiệm thì nhiều người liên quan, trong đó ông Huyên chịu trách nhiệm chính. Sau khi dư luận không ồn ào gì thêm nữa, nên quyết định chỉ đề nghị xử lý hành chính.

“Nếu làm thì dính nhiều người chứ không phải một vài người, chắc chắn là thế; làm người này thì liên quan đến người khác…” - ông Tâm khẳng định.

Như vậy, điều đáng nói, hậu quả nghiêm trọng là vậy, sự việc phát hiện ra số gỗ sưa trên tại hiện trường không được báo cáo với lãnh đạo cấp trên của ông Huyên vẫn chưa được làm rõ, nhưng ông Huyên chỉ bị đề nghị xử lý hành chính mà thôi. Liệu đằng sau vấn đề này có gì khuất tất? Đó là câu hỏi mà dư luận cần được làm rõ.