Vũ khí nào có thể bắn hạ máy bay MH17?
Nếu máy bay MH17 của Malaysia bị bắn rơi, thì vũ khí nào có thể bắn hạ một máy bay chở khách ở độ cao khoảng 10.000m?
Đó có thể là một câu hỏi quan trọng trong cuộc điều tra vụ máy bay mang số hiệu MH17 của hãng hàng không Malaysia Airlines bị rơi ở Ukraine.
Một quan chức cao cấp của Mỹ cho biết, hệ thống radar đã phát hiện một hệ thống tên lửa đất đối không đã kích hoạt và theo dõi máy bay ngay trước khi máy bay rơi. Một hệ thống radar khác cũng phát hiện dấu hiệu nhiệt tại thời điểm máy bay rơi. Mỹ đang phân tích đường đi của tên lửa để xác định cuộc tấn công xuất phát từ đâu.
Cố vấn cho Bộ Nội vụ Ukraine Anton Gerashchenko cho biết: “Những kẻ khủng bố” đã sử dụng hệ thống tên lửa đất đối không Buk để bắn hạ máy bay. Một quan chức của Ukraine cũng tiết lộ, các tay súng ly khai tuyên bố đã bắn hạ một máy bay vào thời điểm máy bay MH17 mất tích.
Chuyên gia đã loại trừ khả năng tên lửa vác vai của các tay súng ly khai ở miền đông Ukraine đã bắn hạ máy bay MH17.
“Ở độ cao hành trình bình thường, một máy bay chở khách dân sự sẽ nằm ngoài tầm bắn của các hệ thống phòng không vác vai mà các tay súng ly khai ở miền đông Ukraine thường sử dụng”, chuyên gia Nick de Larrinaga, thuộc Tạp chí quốc phòng IHS Jane's, nhận định.
Hệ thống tên lửa Buk.
Chuyên gia phân tích quân sự của hãng tin CNN Rick Francona, nhận định các tên lửa vác vai có thể bắn hạ mục tiêu xa nhất ở độ cao 5.000m. “Điều này đặt ra giả thuyết tên lửa đất đối không hay không đối không (đã bắn hạ máy bay MH17), tôi nghĩ rằng tên lửa đất đối không là thủ phạm nhiều khả năng nhất”, ông Francona cho biết.
Một trong số tên lửa bị tình nghi bắn hạ máy bay MH17 là hệ thống tên lửa Buk, được phát triển từ thời Liên Xô và đang được sử dụng trong quân đội Nga và Ukraine. Giám đốc Dự án tình báo và quốc phòng tại Trung tâm các vấn đề quốc tế và khoa học Belfer thuộc đại học Harvard, ông Kevin Ryan cho biết hệ thống tên lửa Buk có khả năng bắn hạ một máy bay dân sự ở độ cao 10.000m.
Những khả năng khác bao gồm các tên lửa S-200 do Nga sản xuất đang được quân đội Ukraine sử dụng cũng như hệ thống tên lửa S-300 và S-400. Những hệ thống S-300 và S-400 của Nga được đánh gia tương đương với tổ hợp phòng thủ tên lửa Patriot của Mỹ.
Ông Ryan cho rằng, các tay súng ly khai thân Nga ở miền đông Ukraine không thể điều khiển một loại vũ khí phức tạp như vậy và sử dụng nó để bắn hạ một máy bay chở khách. “Nó đòi hỏi cần thiều thời gian huấn luyện và điều phối để bắn hạ mục tiêu”.
Thông thường, một hệ thống tên lửa đất đối không bao gộm một phương tiện chỉ huy, xe radar, một số phương tiện phóng tự hành, phương tiện nạp đạn và thậm chí cả phương tiện chở tên lửa mới cho hệ thống nếu cần thiết.
Ông Ryan kết luận nếu máy bay thực sự bị bắn hạ, trách nhiệm thuộc về lực lượng quân đội chuyên nghiệp dù với mục đích cố ý hay vô tình.