Vĩnh Phúc chi gần 300 tỉ đồng xây Văn Miếu

Trong khi hơn 1.000 di tích văn hóa đang thiếu tiền duy tu, bảo tồn thì tỉnh Vĩnh Phúc vẫn quyết xây một công trình na ná Văn Miếu - Quốc Tử Giám (Hà Nội)

Tại TP Vĩnh Yên, tỉnh Vĩnh Phúc, công trình Văn Miếu đang đi vào giai đoạn hoàn thiện sau 4 năm xây dựng. Trên ngọn đồi thoải dốc, Văn Miếu trải rộng hơn 4 ha. Công trình được xây dựng khá công phu, kiên cố với vật liệu chủ yếu là đá và gỗ lim, chạm trổ và điêu khắc theo lối truyền thống như Văn Miếu - Quốc Tử Giám ở Hà Nội.

Thờ Khổng Tử

Công trình Văn Miếu ở Vĩnh Phúc cũng có tứ trụ, cầu đá bằng đá xanh; nghi môn bằng gỗ có hoa văn rồng phượng; nhà bia tổng 3 tầng mái bằng gỗ cùng bia đá đặt trên lưng rùa; hồ Thiên Quang lan can bằng đá khối chạm trổ văn hoa sen cách điệu; 2 nhà bia tả - hữu gồm 9 gian, mái gỗ đặt bia đá trên lưng rùa bằng đá; đại thành ôn gồm 3 gian bằng gỗ trang trí theo lối “cá chép vượt vũ môn”; gác chuông, gác trống; sân hành lễ rộng gần 3.000 m và đền thờ chính (bao gồm đại bái, hậu cung)... Đến nay, Văn Miếu - Vĩnh Phúc đã hoàn thành cơ bản, dự kiến hoàn thành vào cuối năm nay.

Theo quyết định phê duyệt đầu tư của chủ tịch UBND tỉnh Vĩnh Phúc vào tháng 10-2011, Văn Miếu được xây dựng tại khu đô thị Hà Tiên (phường Liên Bảo, TP Vĩnh Yên) trên diện tích 4,241 ha do Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch (VH-TT-DL) làm chủ đầu tư, với tổng kinh phí 270,9 tỉ đồng.

Lý do để xây dựng Văn Miếu được thể hiện trong tờ trình của Sở Kế hoạch và Đầu tư, Sở VH-TT-DL: “Là nơi thờ Khổng Tử, nhà tư tưởng và giáo dục lớn thời cổ đại. Các nước theo Nho giáo trước đây như Trung Quốc, Triều Tiên, Nhật Bản và Việt Nam đều xây dựng Văn Miếu... Còn với Vĩnh Phúc, khởi đầu có Văn Miếu phủ Tam Đới đời nhà Lê. Phủ này được thành lập vào niên hiệu Quang Thuận thứ 10 (1469) đời Lê Thánh Tông. Đến năm 1822, khi tên phủ Tam Đới đổi thành phủ Vĩnh Tường, Văn Miếu phủ Tam Đới chuyển giao cho Vĩnh Tường quản lý rồi trở thành Văn Miếu của tỉnh Vĩnh Yên (nay là TP Vĩnh Yên). Do đó, việc xây dựng Văn Miếu ở Vĩnh Phúc là cần thiết nhằm tái hiện, kế thừa một di tích lịch sử quan trọng; tưởng niệm các danh nhân văn hóa đạo cao đức trọng của Vĩnh Phúc và tiếp nối truyền thống hiếu học của dân tộc, của người Vĩnh Phúc”.

Nhiều ý kiến chưa đồng thuận

Trao đổi với phóng viên Báo Người Lao Động, ông Trần Mạnh Định, Giám đốc Sở VH-TT-DL tỉnh Vĩnh Phúc, cho biết qua thời gian, Văn Miếu chỉ còn bia ghi tên một số thủ khoa. Sau đó, năm 2008, đơn vị này mới xin chủ trương xây Văn Miếu.

Về nhận định Văn Miếu - Vĩnh Phúc không khác mấy so với Văn Miếu - Quốc Tử Giám ở Hà Nội, ông Nguyễn Thanh Tuấn, Chánh Văn phòng Sở VH-TT-DL tỉnh Vĩnh Phúc, giải thích kết cấu một công trình thờ tự thì tương đối giống nhau, khó làm khác được.

Về ý kiến của người dân khi xây dựng Văn Miếu, ông Trần Mạnh Định cho biết thêm theo thiết kế, bài trí thờ tự ở phần cuối là bài vị Khổng Tử. Tuy nhiên, khi xây dựng gần xong thì xảy ra tranh cãi. “Có ý kiến không đưa bài vị của Khổng Tử vào thờ. Ngoài ra, việc sắp xếp bài vị thờ tự các nhà nho ở Vĩnh Phúc cũng chưa được đồng thuận. Cái gì không ổn thì tổ chức hội thảo để làm rõ” - ông Định nói.

Theo Sở VH-TT-DL tỉnh Vĩnh Phúc, địa phương hiện có hơn 1.000 di dích, trong đó có 65 di tích quốc gia. Do không đáp ứng đủ,ngân sách nhà nước chủ yếu chi cho việc duy tu, bảo tồn các di tích quốc gia, còn lại trông chờ vào nguồn xã hội hóa.

Ông Trần Mạnh Định cho biết ngân sách dành cho duy tu, bảo tồn di tích của tỉnh đang rất thiếu. “Ngành văn hóa đang tham mưu cho tỉnh lập quỹ bảo tồn di sản. Tuy nhiên, nhu cầu là một chuyện, ngân sách đáp ứng đủ hay không lại là chuyện khác” - ông Định giãi bày.