Vì sao lễ hội phết Hiền Quan 5 năm liên tục không còn “cướp phết”?
Phần “cướp phết” là nghi thức truyền thống và cũng được đông đảo người dân đón chờ nhất nhưng đã liên tiếp bị tạm dừng 5 năm.
Cảnh tượng giẫm đạp, hỗn loạn ở hội phết Hiền Quan. Ảnh chụp năm 2018
Ngày 1/2, trao đổi với PV, ông Lê Trung Huyên – Chủ tịch UBND xã Hiền Quan (huyện Tam Nông, tỉnh Phú Thọ) cho hay, lễ hội phết Hiền Quan năm 2023 tiếp tục không tổ chức phần đánh phết mà chỉ tổ chức phần tế lễ, rước nước ở sân đền.
“Trước Tết Nguyên đán, địa phương xây dựng phương án tổ chức đội đánh phết gồm 50 quân mỗi bên, đều là người trong làng, tuy nhiên lực lượng an ninh chưa được đảm bảo.
Hơn nữa, trước Tết, nước tràn vào bãi đánh trận nên có nhiều bùn, không đảm bảo cho an toàn lễ hội. Vì vậy, UBND xã Hiền Quan đã họp với bà con trong làng và quyết định dừng nghi lễ đánh phết năm 2023”, ông Huyên chia sẻ.
Như vậy, đây đã là năm thứ 5 liên tiếp lễ hội phết Hiền Quan tạm dừng phần đánh phết. Trước đó, năm 2019, thực chất phần đánh phết vẫn được tổ chức nhưng chỉ sau vài phút diễn ra đã bị “vỡ trận” nên bị Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Phú Thọ “tuýt còi”.
Những năm 2020, 2021 và 2022 do ảnh hưởng của dịch COVID-19 nên lễ hội không được tổ chức. Năm 2023 thì do chưa đủ đảm bảo điều kiện tổ chức nên bị tạm dừng.
Số lượng người tham gia đánh phết quá đông khiến an ninh hội phết khó được đảm bảo. Ảnh chụp năm 2018
Một điều mà ông Lê Trung Huyên trăn trở, đó là, trước khi lễ hội Phết 2023 diễn ra, phía xã đã làm đề án gửi lên Cục Văn hóa cơ sở (Bộ Văn Hóa, Thể thao và Du lịch) xin tổ chức Lễ hội phết Hiền Quan năm 2023.
Cục Văn hóa cơ sở đã có văn bản đề nghị các cấp chính quyền địa phương xây dựng và triển khai phương án bảo đảm an ninh an toàn cho người tham gia lễ hội.
Trong trường hợp phần cướp phết tại lễ hội không đảm bảo an ninh trật tự, để xảy ra hiện tượng phản cảm, bạo lực, đề nghị tạm ngừng việc tổ chức lễ hội theo quy định tại Nghị định 110/2018/NĐ-CP của Chính phủ.
Tuy nhiên, những đề xuất từ phía xã như căng dây, dựng thêm cọc làm sân bãi đánh phết đều không được phía Cục chấp nhận.
“Phía Cục yêu cầu có sân bãi chắc chắn, công tác đảm bảo an ninh… Tôi nói thật đây là lễ hội làng, để đảm bảo được nội dung ấy rất khó khăn. Sân chắc chắn chắc phải làm như sân bóng đá, mà cái này thì rất khó, khó cả về kinh phí và đất đai.
Tâm tư nguyện vọng của người dân là mong muốn tổ chức đánh phết, mà mấy năm nay không tổ chức nên dân cũng buồn.
Với trách nhiệm của mình, chúng tôi cùng với huyện, tỉnh cũng sẽ tiếp tục đề xuất các phương án lên trên, hy vọng những năm sau lễ hội sẽ được tổ chức đầy đủ với cả phần lễ và phần hội đánh phết”, ông Huyên nói.
Lễ hội Phết Hiền Quan được tổ chức vào ngày 12 và 13 tháng Giêng hằng năm tại xã Hiền Quan (huyện Tam Nông, tỉnh Phú Thọ). Lễ hội nhằm tưởng nhớ công lao to lớn của Nữ tướng Thiều Hoa cùng các Tướng lĩnh, nghĩa quân của Bà đã có công giúp Hai Bà Trưng đánh đuổi giặc Hán; giáo dục lòng yêu nước và truyền thống đấu tranh anh dũng của dân tộc. Phần được mong đợi nhất trong lễ hội là đánh phết. Sẽ có 3 quả phết và 3 quả chúi được tung ra lần lượt tại một bãi đất trống ngoài đồng cho tất cả mọi người tham dự lễ hội có cơ hội giành lấy. Theo người dân quan niệm, nếu ai cướp hoặc động được vào quả phết sẽ mang lại may mắn cả năm đó. Do đó, mỗi năm, rất đông người đổ về tham gia vào phần đánh phết. Tuy nhiên, những năm gần đây, số lượng người tham dự quá đông và thường xuyên xảy ra xô xát, giẫm đạp, đánh nhau. Người tham gia đánh phết xé rào, vượt qua sự ngăn cản của lực lượng an ninh vào sân phết tạo khung cảnh hỗn loạn, phản cảm nên phần hội này tạm bị “tuýt còi”. |
Nguồn: [Link nguồn]
Sáng 1-2 (11 tháng Giêng năm Quý Mão), nghi thức mở màn cho Lễ hội khai ấn đền Trần 2023 đã diễn ra tại Khu di tích lịch sử - văn hóa cấp quốc gia đặc biệt đền Trần - chùa...