Toàn cảnh khai quật tàu đắm chứa cổ vật

Dù đã vùi sâu dưới lòng biển hàng trăm năm nhưng khi khai quật tàu cổ ở vùng biển Quảng Ngãi vẫn còn khá nguyên vẹn, đặc biệt, hệ thống bánh lái hầu như còn nguyên.

Sau hơn 3 tuần tổ chức khai quật, hiện toàn bộ cổ vật trên tàu cổ bị đắm ở vùng biển thôn Châu Thuận Biển, xã Bình Châu, huyện Bình Sơn (Quảng Ngãi) đã được đưa về Bảo tàng tổng hợp Quảng Ngãi. Ngày 26/6, UBND tỉnh Quảng Ngãi cho biết, sẽ thông báo chính thức các thông tin chi tiết liên quan đến cuộc khai quật tàu cổ này vào chiều ngày 30/6 tới.

Tháng 9/2012, tàu cổ chứa cổ vật bị đắm ở vùng biển thôn Châu Thuận Biển, xã Bình Châu, huyện Bình Sơn (Quảng Ngãi) được người dân phát hiện trục vớt ồ ạt và ngay sau đó, cơ quan chức năng của tỉnh Quảng Ngãi kịp thời vào cuộc ngăn chặn.

Sau thời gian dài bảo vệ, đến đầu tháng 6/2013, Công ty TNHH Đoàn Ánh Dương và các chuyên gia khảo cổ học Việt Nam bắt đầu công tác khai quật tàu cổ. Việc khai quật tàu cổ do gần bờ nên đã làm đê vây chắn sóng, tổ chức khai quật tàu như trên cạn. Đến thời điểm này, lực lượng khai quật đã đưa toàn bộ cổ vật bên trong tàu cổ ra khỏi tàu với hàng ngàn cổ vật có giá trị. Điều đặc biệt, con tàu cổ cũng đã phát lộ. Tàu có chiều dài 21m, rộng 5,6m, được chia thành 12 khoang, 3 tầng.

 Các chuyên gia khảo cổ học Việt Nam nghiên cứu, xác định niên đại cổ vật

Theo tiến sĩ Nguyễn Việt, Giám đốc Trung tâm tiền sử Đông Nam Á (Hội Khoa học nghiên cứu Đông Nam Á Việt Nam), đây là loại thuyền buồm của nhà buôn cách đây khoảng gần 700 năm. Điều đặc biệt, mặc dù đã vùi sâu dưới lòng biển hàng trăm năm nhưng khi khai quật lên tàu cổ này vẫn còn khá nguyên vẹn, đặc biệt, hệ thống bánh lái hầu như còn nguyên. Theo tiến sĩ Việt, việc khai quật con tàu cổ lần này có ý nghĩa đặc biệt đối với quá trình nghiên cứu của các nhà khảo cổ học, bởi còn tàu này “nổi” hẳn trên cạn và các chuyên gia khảo cổ đều có thể nghiên cứu chuyên sâu, nhất là kỹ thuật đóng tàu thời xưa.

Ông Đoàn Sung, thành viên Công ty TNHH Đoàn Ánh Dương, cho biết công ty đã có văn bản gửi UBND tỉnh Quảng Ngãi về việc xin khoanh vùng, bảo tồn xác con tàu cổ tại vùng biển thuộc xã Bình Châu. Ông Sung cho biết đề xuất này là khả thi nhất vì có thể bảo quản, gìn giữ được tàu cổ vốn đã chìm đắm dưới biển hàng trăm năm nhưng gần như còn nguyên. Nếu đem lên bờ để trưng bày sẽ khó khăn trong việc bảo quản vì thay đổi môi trường, đó là chưa nói đến kinh phí di chuyển, bảo quản, tôn tạo... Cũng theo ông Sung, công ty đã tính đến kế hoạch liên kết với đơn vị tổ chức du lịch sinh thái kết hợp lặn biển cho khách du lịch có dịp chiêm ngưỡng tàu cổ.

Dưới đây là toàn cảnh hình ảnh từ khi phát hiện tàu cổ đến lúc khai quật phát lộ tàu cổ mà chúng tôi ghi được:

 Hàng chục tàu thuyền của ngư dân bủa vây lặn lấy cổ vật khi mới phát hiện tàu cổ

Cổ vật được ngư dân đưa vào bờ

Nhiều món cổ vật bể vụn vì ngư dân giành giật nhau

Theo nhận định, những hiện vật trên tàu cổ này có từ thế kỷ 14

 Hàng ngàn hiện vật có giá trị bên trong con tàu cổ

Cuộc khai quật chính thức tàu cổ

Hàng trăm hiện vật bị cháy dính chồng lại nhau

Lần đầu tiên khai quật tàu cổ như… trên cạn

 Đây là con con tàu cổ chứa cổ vật thứ 6 được khai quật ở Việt Nam

 Xác tàu cổ được phát lộ…

 Và còn khá nguyên vẹn ở nhiều bộ phận, đặc biệt là bánh lái tàu

Tàu cổ này đã vùi sâu dưới biển khoảng gần 700 năm

 Theo các chuyên gia, qua quan sát có thể nhận định giai đoạn tàu cổ này được đóng, kỹ thuật đóng tàu đã tương đối phát triển. Dự kiến đến ngày 15/7 sẽ kết thúc đợt khai quật tàu cổ.