Thưởng cho gia đình sinh đủ 2 con: Dân số sẽ tăng?

Trước thông tin "thưởng cho gia đình sinh đủ 2 con", có ý kiến lo ngại, khẩu hiệu mới sẽ làm dân số nước ta tăng lên.

Ngành dân số đang tính tới phương án sẽ thưởng cho những cặp vợ chồng sinh đủ 2 con

Sinh đủ 2 con: Hiểu sao cho đúng?

Tại buổi cung cấp cho báo chí về công tác dân số ngày 14/12, ông Lê Cảnh Nhạc, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Dân số, Bộ Y tế chia sẻ: “Ngành dân số đang tính tới phương án sẽ thưởng cho những cặp vợ chồng sinh đủ 2 con”.

Trước thông tin này, có ý kiến lo ngại, khẩu hiệu mới sẽ làm dân số nước ta tăng lên, ông Dương Quốc Trọng, nguyên Tổng Cục trưởng, Tổng Cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình - Bộ Y tế cho rằng, đây là sự thay đổi cần thiết.

Trước đây thông điệp là mỗi gia đình hãy sinh từ 1 đến 2 con còn giờ mỗi gia đình hãy nên sinh 2 con. Nếu dùng từ “chỉ có”, trong một chừng mực nào đó mang tính ép buộc còn dùng từ “sinh đủ 2 con”  là lời khuyên đối với cặp vợ chồng chứ không mang tính ép buộc.

“Sinh 2 con là đảm bảo cơ cấu dân số trong tương lai là tốt nhất. Ngoài ra, sinh 2 con đảm bảo sự hài hòa cân đối giữa các lứa tuổi”, ông Trọng cho hay.

Theo ông Trọng, thông điệp sinh đủ 2 con là khuyên các gia đình không sinh con thứ 3. Bên cạnh đó những gia đình sinh 1 con hãy sinh thêm 1 con nữa. Nếu nơi nào cũng sinh thấp như thế thì tốc độ già hóa dân số đã rất nhanh như hiện nay sẽ càng nhanh hơn, nguồn nhân lực trong tưong lai gần sẽ bị thiếu hụt.

Ngoài ra, tỷ lệ phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ ở nước ta luôn rất cao nên nhu cầu kế hoạch hóa gia đình cũng rất cao. Vì thế, làm sao để cả nước có mức sinh đồng đều, tất cả đều 2 con.

“Theo tôi cứ mỗi thông điệp đưa ra đúng thì sức lan tỏa sẽ rất lớn. Mỗi cặp vợ chồng xem thông điệp mỗi gia đình hãy sinh 2 con là quyền lợi, nghĩa vụ. Mỗi cặp vợ chồng phải có trách nhiệm đảm bảo trường tồn, nòi giống của gia đình, dòng họ”, ông Trọng cho hay.

Trước băn khoăn của nhiều người cho rằng, thưởng cho mỗi gia đình sinh đủ 2 con thì chính sách dân số nới lỏng, người dân sẽ sinh 3 con, ông Lê Cảnh Nhạc, Phó tổng Cục trưởng, Tổng Cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình khẳng định: “Chính sách dân số từ trước đến nay rất nhất quán, rất chặt chẽ. Kiên quyết không để dân số bùng nổ. Tuy nhiên, do mức sinh không đồng đều nên vùng có mức sinh cao phải hạ xuống mức sinh thay thế, vùng mức sinh thấp phải vận động mỗi phụ nữ sinh đủ 2 con.

Theo ông Nhạc, nếu phụ nữ nào cũng có ý định chỉ đẻ 1 con, thậm chí không muốn xây dựng gia đình, sẽ là thảm họa đối với thế giới đàn ông. Ngoài ra, cũng là mối lo cho sự phát triển đất nước và duy trì giống nòi. Mức sinh giảm xuống quá thấp làm suy giảm dân số và thiếu hụt nguồn lực lao động trong tương lai.

Mỗi gia đình sinh đủ 2 con là thích hợp

GS.TS. Nguyễn Đình Cử - Chủ tịch Hội đồng Khoa học, Viện Nghiên cứu Dân số, Gia đình và Trẻ em, người từng đề xuất nên nới lỏng chính sách dân số bằng việc trao cho các cặp vợ chồng quyền quyết định số con nói: “Tôi nghĩ mỗi cặp vợ chồng sinh đủ 2 con là thích hợp.

GS.TS. Nguyễn Đình Cử, chuyên gia nghiên cứu Dân số cho rằng, thời điểm này, mỗi gia đình sinh đủ 2 con là thích hợp. 

Theo ông Cử, Pháp lệnh Dân số 2008 (sửa đổi) quy định “mỗi cặp vợ chồng có 2 con” nhưng không có chế tài xử lý. Như vậy, trên thực tế có thể xem như các cặp vợ chồng được quyết định số con.

Ông Cử phân tích, hơn 50 năm (1961 đến nay) thực hiện chính sách giảm sinh, chúng ta đã đạt được mục tiêu “mỗi gia đình chỉ có 2 con” một cách vững chắc.

Mặt khác, từ 2015 trở đi, phụ nữ bước vào độ tuổi sinh đẻ, đa số sinh từ năm 1975 trở lại đây. Đây là thế hệ mới, được giáo dục nói chung và giáo dục về dân số kế hoạch hóa gia đình nói riêng khá tốt.

Thêm nữa, nhiều nghiên cứu cho thấy, mức sinh không chỉ phụ thuộc chính sách, luật pháp mà thậm chí, cơ bản lại phụ thuộc trình độ phát triển. Trong khi đó, Việt Nam đang phát triển mạnh về kinh tế xã hội tạo ra điều kiện thuận lợi và hỗ trợ mạnh mẽ xu hướng giảm sinh.

Ngoài ra, với những phân tích ở trên, nên không có điều gì phải lo lắng về quyền quyết định số con của các cặp vợ chồng. Hơn nữa, vợ chồng được quyết định số con có thể mức sinh sẽ tăng đôi chút nhưng không thể thay đổi xu hướng và đến mức bùng nổ dân số như trước.