Quảng Ngãi: Lần khân khai quật tàu cổ vật

Dù tỉnh Quảng Ngãi liên tục chỉ đạo khẩn cấp khai quật tàu chở cổ vật bị chìm nhưng đến nay vẫn chưa được đơn vị trúng thầu thực hiện.

Ngày 7/4, chúng tôi trở lại vùng biển thôn Châu Thuận, xã Bình Châu, huyện Bình Sơn - Quảng Ngãi, nơi có con tàu chở cổ vật chìm. Tại đây, chiếc tàu chìm vẫn còn nằm im lìm dưới biển.

Tỉnh chỉ đạo vẫn không làm

Tính đến nay, người dân địa phương phát hiện con tàu chở gốm sứ cổ chìm gần 7 tháng. Đã có nhiều cuộc họp, chỉ đạo của UBND tỉnh Quảng Ngãi nhưng đến nay, ngoài việc phủ lưới sắt và khoảng 10 tấn đá lên con tàu chìm, đơn vị trúng thầu khai quật vẫn chưa có động tĩnh gì.

Trước đó, vào cuối tháng 12/2012, UBND tỉnh Quảng Ngãi đã cấp phép khai quật cho Công ty TNHH Đoàn Ánh Dương (đơn vị trúng thầu) và liên tục hối thúc việc khai quật sau đó. Tuy nhiên, sau khi trình phương án, ngày 25/2, đơn vị trúng thầu khẳng định sẽ khai quật tàu trong 20 ngày nhưng đến nay, lời hứa này vẫn chưa được thực hiện.

Các cổ vật thu giữ được từ con tàu chìm

Đến ngày 2/4, UBND tỉnh Quảng Ngãi tiếp tục yêu cầu đơn vị trúng thầu đẩy nhanh việc khai quật. UBND tỉnh yêu cầu Giám đốc Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch Quảng Ngãi  Nguyễn Đăng Vũ (trưởng ban khai quật) tổ chức họp với các đơn vị liên quan, lập biên bản cụ thể để xác định các lý do dẫn đến kéo dài việc khai quật. Đồng thời, xác định trách nhiệm chi trả kinh phí bảo vệ an ninh, trật tự tại điểm khai quật, mức độ vi phạm hợp đồng đã ký kết giữa Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch Quảng Ngãi với Công ty TNHH Đoàn Ánh Dương và chủ động xử lý theo chức trách và thẩm quyền.

Lại hứa...

Theo ông Đoàn Sung, cố vấn Công ty TNHH Đoàn Ánh Dương, nguyên nhân chưa thể khai quật tàu cổ vật là do người dân địa phương liên tục có động thái ngăn cản.

“Hiện công ty đã chuẩn bị nhân lực, phương tiện hiện đại phục vụ việc khai quật cổ vật. Dự kiến, ngày 9/4, chúng tôi sẽ bắt đầu khai quật, sau đó xây đê chắn sóng trong khoảng 20 ngày. Sau khi có đê chắn sóng, công ty sẽ cho hút nước và tiến hành khai quật” - ông Sung cho biết.

Tuy nhiên, ông Nguyễn Thanh Hùng, Phó Chủ tịch UBND xã Bình Châu, cho biết hiện nay, người dân trong xã đã ủng hộ việc khai quật. “Xã đã tổ chức họp nhiều lần và nêu rõ việc ngăn cản công tác khai quật tàu là sai nên sau đó, ai cũng nhất trí, ủng hộ việc khai quật nhưng chẳng hiểu vì sao đến nay, chưa thấy động tĩnh gì. Chính quyền, người dân địa phương hết sức mong muốn đơn vị trúng thầu nhanh chóng khai quật để tàu thuyền ở đây không bị cản trở khi qua lại khu vực tàu chìm” - ông Hùng nói.

Trước đó, theo phương án đã được phê duyệt, toàn bộ khoảng 40.000 cổ vật (chủ yếu là dĩa, chén, tô... các loại có niên đại từ cuối thế kỷ XIV đầu thế kỷ XV) sau khi được khai quật sẽ chia theo tỉ lệ 2-1 (doanh nghiệp 2, Nhà nước 1). Trong đó, Nhà nước nắm giữ hiện vật độc bản, xác tàu đắm và vật dụng thủy thủ đoàn. Thời gian khai quật khoảng 60 ngày, kinh phí 40 tỉ đồng do đơn vị trúng thầu chi