Obama: Vẫn đánh Syria nếu đàm không xong

Tổng thống Mỹ Obama vừa tuyên bố trên truyền hình rằng sẽ theo đuổi giải pháp ngoại giao với Syria nhưng không loại trừ biện pháp quân sự.

Phát biểu trên truyền hình Mỹ vào tối ngày thứ Ba, Tổng thống Barack Obama cho biết giải pháp ngoại giao “có khả năng loại bỏ nguy cơ vũ khí hóa học” ở Syria mà không cần phải sử dụng đến vũ lực, tuy nhiên ông vẫn khẳng định rằng quân đội Mỹ sẽ sẵn sàng đánh Syria một khi các biện pháp khác thất bại.

Hiện nay, Tổng thống Obama đã đề nghị lãnh đạo quốc hội nước này hoãn cuộc bỏ phiếu về việc cho phép sử dụng lực lượng quân sự tấn công Syria mà ông đã rất tích cực vận động trước đó.

Tổng thống Mỹ Barack Obama

Trong bài phát biểu dài 16 phút trên truyền hình, Tổng thống Obama liên tục khẳng định rằng dù giải pháp ngoại giao thông qua Liên Hợp Quốc hoặc các kênh khác có thất bại thì ông cũng sẽ không đẩy nước Mỹ dấn sâu vào một cuộc chiến khác.

Ông Obama hứa hẹn: “Tôi sẽ không đưa bộ binh Mỹ đến Syria. Tôi sẽ không theo đuổi hành động quân sự quy mô lớn như ở Iraq hay Afghanistan. Tôi sẽ không theo đuổi một chiến dịch không kích kéo dài như ở Libya hay Kosovo. Đây sẽ chỉ là một cuộc tấn công hạn chế vào các mục tiêu đã chọn nhằm đạt được mục đích rõ ràng: ngăn chặn việc sử dụng vũ khí hóa học và làm suy giảm sức mạnh của Assad.”

Bài phát biểu này của ông Obama được đưa ra sau 10 ngày căng thẳng ở nước Mỹ bắt đầu vào lúc Tổng thống tuyên bố trao quyền phát động tấn công quân sự vào Syria cho Quốc hội nước này.

Trong lúc kết quả các cuộc thăm dò dư luận cho thấy sự phản đối rộng rãi đối với hành động can thiệp quân sự của Mỹ, Nhà Trắng đã rất tích cực vận động để lôi kéo sự ủng hộ của các nghị sĩ đảng Dân chủ và Cộng hòa, những người bày tỏ nỗi lo ngại về việc Mỹ lại dính líu vào một cuộc chiến khác ở Trung Đông và nghi ngờ về lợi ích của Mỹ trong việc đánh Syria. Bản thân ông Obama cũng gặp rất nhiều khó khăn trong việc tìm kiếm sự ủng hộ của cộng đồng quốc tế đối với hành động can thiệp quân sự này.

Thế nhưng tình hình đột nhiên rẽ sang một hướng hoàn toàn khác vào đầu tuần này. Đầu tiên và Nga và sau đó là Syria đã phát đi những tín hiệu tích cực sau khi Ngoại trưởng Mỹ ám chỉ rằng cuộc khủng hoảng hiện nay có thể được tháo gỡ nếu Damascus đồng ý giao nộp kho vũ khí hóa học của mình cho cộng đồng quốc tế.

Mặc dù Bộ Ngoại giao Mỹ cho rằng tuyên bố này của ông Kerry là “không chính thức” và “khoa trương”, Tổng thống Obama lại coi đây là cơ hội để rút chân ra khỏi cuộc chiến tiềm tàng ở Syria. Ông Obama cho biết ông đã cử Ngoại trưởng Kerry gặp gỡ người đồng cấp Nga, và bản thân ông cũng sẽ tiếp tục thảo luận với Tổng thống Nga Putin về vấn đề Syria.

Đồng thời, ông Obama cho biết Mỹ và các đồng minh của mình sẽ làm việc với Nga và Trung Quốc để đưa ra một nghị quyết tại Hội đồng Bảo an “yêu cầu Assad từ bỏ kho vũ khí hóa học để tiêu hủy dưới sự giám sát của cộng đồng quốc tế.”

Tổng thống Mỹ nhận định: “Hiện vẫn còn quá sớm để khẳng định đề xuất này có thành công hay không, và bất cứ thỏa thuận nào cũng phải xác thực được rằng chế độ Assad thực hiện đúng các cam kết của mình.” Ông cũng thừa nhận rằng người dân nước Mỹ đã cảm thấy quá mệt mỏi sau hàng loạt cuộc chiến ở Iraq và Afghanistan và nước Mỹ “không phải là viên cảnh sát của thế giới”.

Tuy nhiên ông Obama cũng nhấn mạnh rằng một khi các giải pháp ngoại giao thất bại, Mỹ sẽ vẫn đánh Syria vì cuộc tấn công được cho là bằng vũ khí hóa học của Syria “không chỉ vi phạm luật pháp quốc tế mà còn là hiểm họa cho an ninh của nước Mỹ.”

Ông cho rằng nếu Mỹ không hành động, “chế độ Assad sẽ cho rằng không có lý do gì phải dừng việc sử dụng vũ khí hóa học” và “những kẻ độc tài khác sẽ không có lý do gì phải cân nhắc về việc sở hữu và sử dụng hơi độc.” Dần dà, quân đội Mỹ sẽ phải đối mặt với chiến tranh hóa học, và nếu những cuộc chiến này vượt ra khỏi biên giới Syria, vũ khí hóa học có thể đe dọa đến các đồng minh của Mỹ trong khu vực như Thổ Nhĩ Kỳ, Jordan và Israel.