Nhà báo Anh: Tên lửa bắn rơi MH17 "là của Nga"

Có bằng chứng rõ ràng cho thấy hệ thống tên lửa bắn rơi máy bay MH17 là do quân đội Nga cung cấp, một cuộc điều tra từ nhiều nguồn khác nhau kết luận.

Nhà báo người Anh Eliot Higgins cùng các đồng nghiệp khác tiến hành dự án “Bellingcat”, để thu thập hình ảnh, video và bằng chứng tại hiện trường về thảm họa máy bay MH17 của hãng hàng không Malaysia Airlines từ tháng 7. Nhóm điều tra sử dụng những công cụ phức tạp như ảnh vệ tinh và chương trình máy tính để xác định chính xác thời điểm trong ngày của một bức ảnh được chụp.

Người đàn ông đạp xe qua hiện trường máy bay MH17 rơi gần thành phố Donetsk, Ukraine.

Sau khi phân tích dữ liệu, chủ yếu do các tổ chức điều tra thảm họa MH17 cung cấp, nhóm điều tra của nhà báo Eliot Higgins kết luận hệ thống tên lửa bắn hạ máy bay của hãng hàng không Malaysia Airlines là do quân đội Nga cung cấp. Mặc dù vậy, họ không thể khẳng định ai đã bấm nút phóng tên lửa: lính ly khai miền đông Ukraine hay binh sĩ Nga.

“Có bằng chứng không thể phủ nhận cho thấy các tay súng ly khai ở miền đông Ukraine đang kiểm soát một hệ thống tên lửa phòng không Buk vào ngày 17/7 và vận chuyển nó từ Donetsk tới Snizhne (thị trấn gần hiện trường máy bay MH17 rơi)”, nhóm điều tra viết trong báo cáo công bố ngày 8/11.

“Hệ thống tên lửa Buk được dỡ khỏi xe tải tại thị trấn Snizhne khoảng 3 giờ trước khi máy bay MH7 bị bị bắn hạ và sau đó hệ thống này bị quay phim lại khi đang được vận chuyển qua vùng Luhansk do phe ly khai kiểm soát trong tình trạng thiếu 1 quả tên lửa.”

Nhóm điều tra cho biết hệ thống tên lửa Buk là một phần trong đoàn xe quân sự di chuyển từ thị trấn Kursk của Nga tới biên giới Ukraine từ 22/6 tới 25/6. Vì nó có một số đặc điểm, đặc biệt mà màu sơn và một vết hư hại ở sườn, giống như hệ thống tên lửa xuất hiện tại Ukraine vào ngày 17/7.

Những bằng chứng khác cho thấy sau khi máy bay MH17 bị bắn hạ, đoàn xe chở hệ thống tên lửa Buk tại miền đông Ukraine đã di chuyển hướng về biên giới với Nga. Veli-Pekka Kivimäki, kỹ sư phần mềm máy tính và thành viên của nhóm điều tra Bellingcat, cho biết công việc của họ vẫn đang tiếp tục, nhưng bằng chứng ban đầu cho thấy đoàn xe của Nga liên quan tới tên lửa bắn rơi MH17.

“Chúng tôi đã thu thập được bằng chứng rõ ràng cho thấy hệ thống tên lửa xuất hiện tại Ukraine vào ngày 17/7 đến từ Nga”, Kivimäki khẳng định. “Chúng tôi tin rằng nó được kiểm soát bởi phe ly khai vào thời điểm đó.”

Báo cáo được đưa ra khi Thủ tướng Australia Tony Abbott chuẩn bị gặp mặt Tổng thống Nga Vladimir Putin bên lề hội nghị APEC ở Bắc Kinh vào đầu tuần này để bàn về thảm họa máy bay MH17. Tháng trước, ông Abbott từng khẳng định: “Hành khách Australia (trên MH17) bị sát hại bởi phe ly khai Ukraine sử dụng thiết bị do Nga cung cấp.”