Nghỉ Tết sớm: Người xa quê được lợi gì?

Ông Nguyễn Hoàng Hiệp, Phó Chủ tịch chuyên trách Ủy ban An toàn Giao thông Quốc gia trao đổi về đề xuất cho cán bộ, công chức "nghỉ Tết sớm, đi làm sớm".

Xin ông cho biết, lý do gì mà Ủy ban An toàn Giao thông Quốc gia đề xuất lên Chính phủ cho nghỉ Tết Nguyên đán năm nay sớm hơn mọi năm?

Đề xuất này có 2 lý do. Mỗi kỳ nghỉ Tết Nguyên đán trong 2 năm gần đây kéo dài 8-9 ngày. Luật lao động chỉ cho phép nghỉ Tết Nguyên đán 5 ngày. Nhưng ngày Tết thường rơi vào thứ Bảy, Chủ Nhật, và cơ quan bố trí ngày làm bù nên kéo dài thêm số ngày nghỉ.

Cả 2 kỳ nghỉ Tết gần đây đều bắt đầu trước Tết đúng một ngày, tức là vào ngày 30. Sau Tết, người lao động lại được nghỉ rất dài, đến mồng 8-9 mới đi làm.

Từ đó, áp lực tàu xe ngày trước Tết rất ghê gớm. Tất cả cán bộ công nhân viên chức, người lao động dồn vào đi tàu xe cùng một ngày cuối năm. Điều đó gây ra ùn tắc, tai nạn.

Còn sau Tết, theo tính toán của chúng tôi trong 2 năm qua, mồng 5, 6, 7 thường có tỷ lệ tai nạn giao thông cao nhất do người dân đi chơi uống bia rượu. Có ngày, số người chết TNGT cao gấp đôi ngày bình thường, hơn 50 người/ngày. Đặc biệt nạn rượu bia, vi phạm giao thông ở nông thôn.

Còn về góc độ xã hội, tâm lý mua sắm, chuẩn bị cho ngày Tết vốn được người Việt rất chú trọng. Gia đình nào cũng cần thời gian chợ búa, sửa sang nhà cửa, thăm mồ mả, lo hương khói,... Nghỉ sát Tết, cán bộ, công chức không có thời gian để làm việc đó.

Vì nhu cầu cuộc sống gia đình, nhiều người vẫn buộc phải dành thời gian sắm sửa. Từ đó, không ít cán bộ công chức trốn việc những ngày gần Tết để đi mua sắm. Thực ra, điều này vi phạm quy định lao động, ảnh hưởng đến năng suất, hiệu quả lao động. Mặt khác, việc nghỉ muộn không làm kích cầu tiêu dùng, mua sắm trong xã hội. Sản phẩm, hàng hóa được sản xuất mà không được mua sử dụng.

Ủy ban ATGT Quốc gia đề nghị kéo thời gian nghỉ Tết sớm hơn, tối thiểu là 3 ngày. Người lao động sẽ bắt đầu đi làm từ mồng 5-6 là hợp lý. Ủy ban đã có văn bản gửi Chính phủ và cả Bộ Lao động Thương binh Xã hội để xem xét, cân nhắc.

Theo đề xuất mới, số ngày nghỉ Tết vẫn không thay đổi (Ảnh: Zen Nguyễn)

Liệu điều này có được thực hiện luôn và Tết năm nay, người lao động sẽ được nghỉ sớm 3 ngày?

Chúng tôi hy vọng là Chính phủ sẽ đồng ý với đề xuất áp dụng luôn trong kỳ nghỉ Tết Nguyên đán năm nay. Lý do là số ngày nghỉ vẫn không thay đổi. Chủ trương mới không vi phạm luật lao động. Chỉ khác một điều là kỳ nghỉ được xê dịch về phía trước.

Vừa rồi, một số luồng thông tin chưa chuẩn xác khiến dư luận hiểu lầm. Nhiều người thắc mắc, đề xuất của Ủy ban ATGT Quốc gia có vi phạm Luật lao động? Vì Luật Lao động quy định kỳ nghỉ chỉ được bắt đầu trước Tết đúng 1 ngày.

Nhưng đề xuất này không thêm bớt ngày nào cả. Đơn giản là nghỉ trước 2 ngày và sau đó làm bù 2 ngày. Thực hiện làm bù cho ngày nghỉ là quy định linh hoạt của Chính phủ. Cho nên đề xuất này không hề vi phạm luật lao động.

Nếu đề xuất này được chấp thuận, người lao động chính thức được nghỉ từ ngày nào, thưa ông?

Trong đề xuất mà Phó Chủ tịch thường trực Ủy ban ATGT Quốc gia Đinh La Thăng ký trình Thủ tướng, kỳ nghỉ Tết sẽ bắt đầu từ ngày 28 âm lịch.

Nghỉ Tết sớm 3 ngày có làm ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của các doanh nghiệp?

Chủ trương này chủ yếu tác động đến đội ngũ cán bộ, công chức. Doanh nghiệp và học sinh sinh viên đều có kế hoạch nghỉ Tết từ trước. Họ đã căn cứ Luật Lao động để tính toán kỳ nghỉ Tết hợp lý.

Nhiều người đã có kế hoạch nghỉ Tết và mua vé tàu xe trước đây cả tháng. Nếu bây giờ thay đổi lịch nghỉ Tết thì phải làm thế nào?

Những người mua vé từ trước chủ yếu là căn cứ vào kế hoạch chủ trương riêng của cơ quan đơn vị họ công tác. Những người lao động này không liên quan nhiều đến đề xuất. Điều này chủ yếu áp dụng đối với cán bộ công chức. Hoặc nếu có những trường hợp như thế, theo tôi là không nhiều và không khó giải quyết việc đổi vé tàu xe. Bởi đến thời điểm này, người lao động đã biết mình được nghỉ Tết ngày nào đâu mà mua vé trước. Chính phủ cũng chưa quyết định nghỉ Tết từ ngày nào đến ngày nào.

Theo ông, người xa quê được lợi gì từ việc nghỉ Tết sớm?

Trước đây, do nhu cầu đi lại vào ngày cuối năm nên nhiều kẻ lợi dụng phe vé tàu, nhà xe tăng giá vé, bắt chẹt người dân. Chủ trương mới sẽ giải quyết được chuyện này. Đó là điều chắc chắn bởi áp lực tàu xe những ngay cuối sẽ giảm. Người lao động ở xa về quê ăn Tết sẽ đỡ khổ sở hơn.

Nghỉ Tết sớm thì về quê đỡ khổ. Nhưng sau Tết, do thời gian rút ngắn nên người lao động lại cập rập tàu xe để kịp công tác. Ông nghĩ sao?

Thừa nhận là sẽ có chuyện đó. Chắc chắn một bộ phận nhỏ bị tác động ngược lại. Nhưng mọi chính sách, chủ trương không thể đòi hỏi sự hoàn hảo và giải quyết cho tất cả mọi người. Đề xuất của Ủy ban ATGT Quốc gia là giải quyết cho số đông. Điều quan trọng là chủ trương đem lại lợi ích cộng đồng, xã hội.

Xin cảm ơn ông!