Nanh cá mập có sẵn "kem đánh răng"

Các nhà khoa học phát hiện, hàm răng dày, đều và sắc nhọn của các con cá mập có chứa sẵn flo – hoạt chất xuất hiện trong nhiều loại kem đánh răng và nước súc miệng, giúp những “hung thần của biển cả” này không bị sâu răng hoặc các vấn đề khác về răng miệng.

Phát hiện trên giúp lý giải tại sao cá mập lại vô cùng hiệu quả trong việc cắt, xẻ thịt các con mồi. Hàm răng của chúng được thiết kế hoàn hảo cho những nhiệm vụ như vậy và không bao giờ bị sâu răng, theo một nghiên cứu vừa được đăng tải trên tạp chí Journal of Structural Biology.

Trong khi răng cá mập chứa khoáng chất fluoroapatite, răng của người và các động vật có vú khác lại chứa hydroxyapatite – thành phần cấu tạo vô cơ cũng được tìm thấy trong xương.

Trang Discovery dẫn lời giáo sư Matthias Epple đến từ Đại học Duisburg-Essen (Đức) và là đồng tác giả nghiên cứu cho biết: “Để tăng khả năng chống lại axít cho răng, các loại kem đánh răng thường chứa flo. Trên bề mặt răng của người sau khi đánh răng có một lượng nhỏ (không đầy 1%) hydroxide được tráo đổi với flo”.

“Ngược lại, bề mặt răng cá mập chứa 100% flo. Nói chung, cá mập sẽ không bị bệnh mục xương, răng. Hơn thế nữa, do sống trong nước và thường xuyên thay răng nên việc bảo vệ hàm nhai không phải là vấn đề đối với cá mập”, ông Epple nói thêm.

Trong nghiên cứu của mình, ông Epple và các cộng sự đã sử dụng vô số kỹ thuật kiểm tra công nghệ cao, kể cả quét ảnh hiển vi điện tử, để xem xét răng của 2 loại cá mập khác nhau: cá mập vây ngắn (tên khoa học là Isurus oxyrinchus) và cá mập hổ (Galeocerdo cuvier). Hai loài cá mập này được chọn vì chúng có tập tính ăn thịt khác nhau, một ưa xé thịt, một thích cắt mồi thành từng miếng nhỏ.

Bất chấp các khác biệt, hàm răng của cả 2 loại cá mập trên được phát hiện có chứa cùng một hợp chất hóa học, trong như pha lê. Ngoài lướp men bên ngoài được khoáng hóa cao, bên trong răng của cá mập còn chứa một vật liệu có tên gọi là “ngà”, bao gồm nhiều protein hơn và mềm dẻo hơn. Răng người cũng chứa ngà.

Các đo đạc và kiểm nghiệm cơ học ở mức độ vi mô và nano xác định, răng của cá mập không cứng chắc hơn răng người.

Ông Epple lý giải: “Phát hiện trên gây kinh ngạc vì khoáng chất fluoroapatite cứng rắn hơn khoáng chất hydroxyapatite, do đó, nếu răng chỉ chứa mình khoáng chất, răng cá mập chắc chắn cứng rắn hơn răng người. Thực tế cho thấy, có vẻ như răng người đã được đền bù bằng sự sắp xếp đặc biệt của các tinh thể men và ma trận protein, giúp chúng cũng cứng chắc như răng cá mập”.