Kit test nhanh phát hiện Omicron: Liệu có đáng tin?

Theo các chuyên gia, các loại kit được quảng cáo có thể phát hiện biến chủng Omicron đang được bán trên thị trường là không đúng và cơ quan chức năng sẽ kiểm tra, xử lý

Hiện trên các trang mạng xã hội rao bán kit test có thể phát hiện được biến chủng Omicron.

Không thể tin cậy

Qua tìm hiểu, phóng viên Báo Người Lao Động đã gọi đến số điện thoại 0835.538.xxx để hỏi về loại kit test nhanh phát hiện Omicron thì được một người đàn ông khẳng định có loại hàng này và nhấn mạnh đây là sản phẩm mới. Cách sử dụng cũng giống như các loại kit test nhanh khác, lấy dịch ở mũi, chỉ khác là loại kit này sử dụng công nghệ mới để phát hiện biến chủng Omicron. Người này còn cho biết đây là hàng của Hàn Quốc, mỗi bộ có giá 70.000 đồng.

Trước băn khoăn làm sao để phát hiện đó là biến chủng Omicron, người này cho biết "loại kit test này của anh nếu em nhiễm biến chủng cũ và biến chủng mới thì đều lên 2 vạch. Khi lên 2 vạch là có thể em nhiễm biến chủng cũ (Delta) hoặc biến chủng mới (Omicron). Với các loại kit khác, khi test sẽ không thể nào phát hiện được Omicron, cho dù người đó đã nhiễm biến chủng này".

Thử gọi qua số điện thoại khác 0902.221.xxx, cũng được khẳng định kit test phát hiện được biến chủng Omicron, còn muốn chính xác hơn phải làm giải trình tự gien. Người đang nghe điện thoại này cho biết kit nhập từ nước ngoài và là nhà phân phối trực tiếp của nhà sản xuất, giá 58.000 đồng/kit và chỉ bán theo hộp và thùng chứ không bán lẻ. Để tạo sự an tâm cho khách hàng, người này còn gửi cả giấy chứng nhận để người mua tham khảo.

Thông tin quảng cáo, rao bán các loại kit test và giấy chứng nhận chất lượng của kit test hiện nay trên mạng xã hội là không đáng tin cậy

Thạc sĩ Đinh Quốc Long, giảng viên Bộ môn Xét nghiệm Trường ĐH Y Dược TP HCM, cho biết các loại kit test hiện nay trên thị trường không thể biết được bạn bị nhiễm biến chủng nào của virus, ngay cả kit xét nghiệm RT-PCR cũng chưa thể thực hiện được điều này. Thạc sĩ Đinh Quốc Long cho biết để xác định người bệnh mang chủng nào bắt buộc phải xét nghiệm giải trình tự gien. Sau đó, tham chiếu với thư viện chuỗi trình tự gien của Omicron, nếu trùng khớp thì mới kết luận được người đó mang chủng Omicron hoặc các chủng khác.

"Kit test nhanh dựa trên sự phát hiện kháng nguyên (có thể là vùng kháng nguyên chung của những biến chủng khác nhau) có độ nhạy và độ đặc hiệu không cao, nên việc xét nghiệm nhanh kháng nguyên thì không thể xác định được chủng của virus" - thạc sĩ Long nói.

Không quá lo lắng với Omicron

Theo tiến sĩ - bác sĩ Phạm Hùng Vân, Chủ tịch Hội Vi sinh lâm sàng TP HCM, biến chủng Omicron hiện nay có tốc độ lây lan cao hơn chủng Delta gấp 5 lần. Nghiên cứu cho thấy từ khi virus SARS-CoV-2 bắt đầu xuất hiện cho đến khi có những biến chủng khác nó không hề tăng độc lực. Nó chỉ khác là tốc độ lây nhanh hơn. Khi virus lây nhanh mà quần thể chưa được tiêm ngừa đầy đủ sẽ khiến lây lan nhiều, dẫn đến hệ thống y tế quá tải. Do đó, biến chủng nào cũng nguy hiểm như nhau nếu chưa được tiêm ngừa đầy đủ.

"Nhiều báo cáo mới đây ở thế giới cho rằng biến chủng Omicron có triệu chứng nhẹ hơn, thậm chí không triệu chứng với người đã tiêm 3 mũi. Trong khi đó, tại Việt Nam, số người đã tiêm 3 mũi hiện chiếm tỉ lệ cao. Vì vậy, việc cần làm hiện nay là thực hiện nghiêm 5K và tiêm vắc-xin. Với những người chưa tiêm vắc-xin, cần nhanh chóng tiêm sớm, đặc biệt là đối tượng nguy cơ cao như người cao tuổi, người mắc bệnh nền. Bởi vắc-xin và 5K là hàng rào bảo vệ hiệu quả trước Covid-19" - thạc sĩ Đinh Quốc Long thông tin.

Nói về kit test nhanh phát hiện Omicron, tiến sĩ - bác sĩ Phạm Hùng Vân cho rằng để phát hiện biến chủng Omicron, chỉ có biện pháp giải trình tự gien và biện pháp này chỉ có thể thực hiện trong phòng thí nghiệm có các máy giải trình tự thế hệ mới. Hiện nay, các nhà khoa học đang cố gắng tạo ra những bộ kit test về sinh học phân tử cũng như miễn dịch, có khả năng phát hiện các biến chủng. Tuy nhiên, tất cả nghiên cứu này hiện vẫn chưa thành sản phẩm thương mại. Do vậy, các loại kit được quảng cáo cho rằng có thể phát hiện biến chủng Omicron đang được bán thương mại trên thị trường là không đúng.

"Việc phát hiện biến chủng Omicron cũng không cần thiết, bởi chỉ cần test nhanh phát hiện mình mắc Covid-19 là đủ. Điều quan trọng là khi test nhanh dương tính, người bệnh cần phải nhanh chóng có những biện pháp tránh lây lan cho người khác, điều trị phù hợp kịp thời theo mức độ bệnh" - tiến sĩ - bác sĩ Phạm Hùng Vân khuyến cáo.

Bà Nguyễn Thị Huỳnh Mai, Chánh Văn phòng Sở Y tế TP HCM, cho biết đã ghi nhận thông tin và sẽ kết hợp với các đơn vị chức năng để thanh tra vì đây là hoạt động kinh doanh ngoài thị trường. Theo bà Mai, hiện nay không chỉ đối với Omicron mà cả Delta đều không thể sử dụng test nhanh để phát hiện mà phải giải trình tự gien của virus SARS-CoV-2. Đến thời điểm này, Bộ Y tế cũng chưa có hướng dẫn khác để phát hiện biến chủng Omicron. Do đó, các hoạt động này đều không đúng quy định.