Không còn cơ hội nhân bản "cụ" rùa Hồ Gươm

Tại cuộc họp sáng 21/4 ở Bảo tàng Thiên nhiên Việt Nam, ông Lê Xuân Rao, Giám đốc Sở KH&CN Hà Nội, cho biết, cụ rùa Hồ Gươm sẽ được nhựa hóa (phương pháp bảo quản mẫu tốt nhất hiện nay), phục vụ trưng bày, nghiên cứu…

Chế tác gấp một số bộ phận

Ngay sau cuộc họp ngắn, hai chuyên gia chế tác hàng đầu của Đức cùng Bảo tàng Thiên nhiên Việt Nam và một số đơn vị liên quan bắt tay mổ xác cụ rùa sau hơn ba tháng lưu giữ trong phòng lạnh để chế tác và lưu mẫu nghiên cứu.

Chuyên gia đến từ Bảo tàng Berlin (Đức), người vừa nhận giải thưởng chế tác của châu Âu cho biết, phương pháp nhựa hóa mà thành phố Hà Nội lựa chọn tương đối tốn kém nhưng là phương pháp tốt nhất trong bảo quản mẫu hiện nay.

Vị chuyên gia này nhận định, mẫu vật cụ rùa không ở trạng thái tốt nhất, có thể do không xác định được thời gian chết nên quá trình bảo quản sau đó không được hoàn hảo. Vì vậy, ngay khi sang đây, hai chuyên gia Đức đã tiến hành bảo quản một số vị trí mẫu vật bị phân hủy nghiêm trọng. “Bảo tàng Thiên nhiên Việt Nam đã chuẩn bị một số thiết bị. Việc chế tác có thể cải tiến thêm. Việc triển khai phải thực hiện thật sớm”, ông nói. Đây là mẫu vật lớn, thời gian chế tác có thể sẽ kéo dài từ một đến một năm rưỡi.

Ông Lê Xuân Rao cho biết, phương án nhựa hóa của Bảo tàng Thiên nhiên Việt Nam không chỉ bảo quản nguyên vẹn mẫu vật mà giữ được xương. TS Phan Kế Long, Phó Giám đốc Bảo tàng Thiên nhiên Việt Nam cho biết, đây phương pháp bảo quản mẫu vật tiên tiến nhất trên thế giới với khả năng bảo quản nguyên trạng mẫu vật từ hình thái, màu sắc của cụ rùa, kể cả những phần khó như mắt và diềm mai (cấu tạo bằng sụn).

Theo ông Rao, Sở KH&CN Hà Nội cũng ký hợp đồng với Viện Khoa học Hình sự, Bộ Công an lưu giữ mẫu vật phục vụ công tác nghiên cứu và tìm nguyên nhân cụ rùa chết.

Không còn cơ hội nhân bản

Chương trình Bảo tồn rùa châu Á ATP cũng tham gia vào việc lưu giữ một số mẫu ADN của cụ rùa phục vụ nghiên cứu.  Theo tổ chức này, hiện cơ hội  nhân bản cụ rùa đã không còn. Trước đó, xác định cụ rùa là giống đực, ATP đã tiến hành bảo tồn mẫu mô tinh trùng của cụ rùa. Tuy nhiên, các mẫu mô lấy được của cụ rùa đã không đáp ứng được nhu cầu nhân bản. Vì vậy, cơ hội thực hiện nhân bản cụ rùa sẽ không thể thực hiện.

Cụ rùa được phát hiện chết ngày 19/1/2016 gần khu vực đường Lê Thái Tổ và đưa vào Bảo tàng Thiên nhiên Việt Nam bảo quản trong phòng lạnh ở nhiệt độ -20 độ C. Ước tính, cụ rùa khoảng 200 tuổi, thuộc nhóm thọ nhất thế giới. Cụ rùa dài 2,08m, rộng 1,08m, nặng 169 kg. Đây được coi là cá thể rùa Hoàn Kiếm cuối cùng ở hồ Gươm. Thế giới chỉ còn ba cá thể cùng loài với cụ rùa.