Khám phá nhà thi hành án tử hình tại Nghệ An

Cho tới thời điểm hiện nay, công tác chuẩn bị tại các địa phương nói chung cũng như Nghệ An nói riêng đã được tiến hành khá kỹ lưỡng, đảm bảo đến khoảng giữa tháng 6/2012, công tác tử hình bằng hình thức mới sẽ được tiến hành.

Sau hơn nửa năm, Nghị định số 82/2011/NĐ-CP đi vào cuộc sống, công tác chuẩn bị cho hình thức thi hành án tử hình đã được những người trực tiếp làm công tác thi hành án hình sự hiện thực hóa bằng những việc làm cụ thể. Hình thức tiêm thuốc độc sẽ đưa lại một cái chết nhẹ nhàng và nhân đạo hơn với người tử tù.

Tiếp tục hoàn thiện cơ sở vật chất

Nghị định số 82/2011/NĐ-CP "Quy định về thi hành án tử bằng hình thức tiêm thuốc độc" thì từ ngày 1/11/2011, thay vì đưa ra trường bắn, tử tội sẽ được đón nhận một cái chết nhẹ nhàng và nhân đạo hơn bằng hình thức tiêm thuốc độc. Nghệ An là một trong 5 địa phương (Hà Nội, TP HCM, Sơn La và Đắk Lắk) được chọn để xây dựng nhà thi hành án tử bằng hình thức tiêm thuốc độc đầu tiên trên cả nước. Theo Quyết định phê duyệt đề án triển khai thực hiện thi hành án tử hình bằng hình thức tiêm thuốc độc, tổng mức kinh phí cho việc trang bị hình thức này tại 63 tỉnh, thành và 3 đơn vị khu vực thuộc Bộ Quốc phòng là gần 332 tỷ đồng. Ngoài nhà thi hành án tử, 14 loại dụng cụ khác sẽ được trang bị, đáng chú ý như ống dẫn, kim tiêm và máy tiêm thuốc tự động có ấn nút điều khiển; máy kiểm tra nhịp đập của tim; màn hình và các thiết bị theo dõi, kiểm tra quá trình thi hành án và các dụng cụ, trang thiết bị khác. Trong đó, quan trọng hơn cả vẫn là giường nằm có các đai cố định dành cho người bị thi hành án.

Cho tới thời điểm hiện nay, công tác chuẩn bị tại các địa phương nói chung cũng như Nghệ An nói riêng đã được tiến hành khá kỹ lưỡng, đảm bảo đến khoảng giữa tháng 6/2012, công tác tử hình bằng hình thức mới sẽ được tiến hành. Tại trại giam CA tỉnh Nghệ An, công tác xây dựng cơ vật chất cơ bản đã hoàn tất. Công trình này được xây dựng theo thiết kế chung và nguồn vốn khoảng 1,6 tỷ đồng. Nhà thi hành án rộng 150m², được xây dựng tại khuôn viên trong trại tạm giam, theo mẫu thiết kế của Bộ CA. Nhà bao gồm 1 phòng rộng 40m² dành cho Hội đồng thi hành án, người chứng kiến việc thi hành án tử hình bằng tiêm thuốc độc; 1 phòng chính để thi hành án ở giữa rộng 25m² được trang bị 1 giường dạng ghế nằm, máy đo nhịp tim, giá truyền dịch, xe đẩy bị án tử hình; 1 phòng rộng 20m² dành cho cán bộ thi hành án chuẩn bị thuốc và các công việc cần thiết để thi hành án; 1 phòng rộng 20m², dành cho chỉ huy thi hành án, cán bộ thi hành án (phòng chờ) và 1 phòng rộng 20m², được thiết kế 2 buồng riêng biệt: 1 buồng vệ sinh và 1 buồng lưu thi thể người bị thi hành án tử hình. Đây chỉ là một trong ba bước thiết yếu của dự án, bao gồm xây dựng nhà thi hành án tử hình bằng hình thức tiêm thuốc độc; mua sắm trang thiết bị, phương tiện, dụng cụ thi hành án tử hình và đào tạo, tập huấn, mua thuốc thi hành án, khảo sát, học tập kinh nghiệm nước ngoài cũng như sơ kết, tổng kết việc thực hiện.

Đại tá Nguyễn Duy Tỵ - Trưởng Phòng Thi hành án hình sự và hỗ trợ tư pháp cho biết: Trước đây, chịu trách nhiệm thi hành án tử hình đối với các bị án là một đội công tác thuộc Phòng Cảnh sát bảo vệ và hỗ trợ tư pháp. Tuy nhiên, từ ngày 11/6/2010, sau khi có quyết định thành lập phòng Thi hành án hình sự và hỗ trợ tư pháp thì việc thi hành án tử do phòng này đảm nhận. Cùng với các địa phương Hà Nội, TP HCM, Sơn La và Đắk Lắk, Nghệ An được chọn làm điểm thi hành án tử hình bằng tiêm thuốc độc. Hiện công tác xây dựng cơ sở vật chất cơ bản đã hoàn thành và đang chờ hoàn thiện một số hạng mục để bàn giao. Đồng thời, sắp tới sẽ được lắp đặt các thiết bị, máy móc, thuốc… cho việc thi hành án tử hình. Để chuẩn bị tốt cho hình thức thi hành án tử mới, đến nay đơn vị PC81- CA tỉnh Nghệ An đã cử 1 đồng chí lãnh đạo và 5 cán bộ chiến sỹ tham gia lớp tập huấn do Bộ CA tổ chức. Hiện các cán bộ chiến sỹ này đã hoàn thành khóa học và đã sẵn sàng chuẩn bị tâm lý cho thực hiện nhiệm vụ.

Nhà thi hành án bằng tiêm thuốc độc về cơ bản đã hoàn thiện

Sẵn sàng trước giờ "G" 

Mặc dầu công tác chuẩn bị đã khá hoàn tất, nhưng quá trình thực hiện chắc chắn sẽ gặp không ít khó khăn. Để đưa ra được Nghị định 82, Chính phủ đã rà soát tổng thể thực trạng thi hành án tử, với những yếu tố liên quan như con người (thi hành án), cơ sở vật chất (trường bắn) và tính nhân đạo trong tất cả các địa phương của cả nước. Kinh phí là từ Bộ CA, các địa phương chỉ có trách nhiệm chuẩn bị lực lượng để thực hiện, song trong vai trò tiên phong, 5 địa phương trong cả nước sẽ phải đối mặt với không ít khó khăn, thử thách. 

Thượng tá Trần Thăng Long - Giám thị Trại tạm giam CA tỉnh Nghệ An trăn trở: "Mặc dù đơn vị chỉ làm các thủ tục trích xuất tử tù, cho ăn bữa cơm nhân đạo cuối cùng... nhưng nhà thi hành án tử được đặt trên khuôn viên đơn vị nên nhiệm vụ cũng sẽ rất nặng nề. Hiện tại, trại tạm giam đang có 17 trường hợp án tử hình, gồm 16 tử tội nam và một nữ tử tội duy nhất là Lữ Thị Minh (SN 1984), ở Tương Dương, phạm tội mua bán trái phép chất ma túy.

Với vai trò là đơn vị chịu trách nhiệm chính, Phòng Thi hành án hình sự và hỗ trợ tư pháp (PC81) cũng đã sẵn sàng cho việc thi hành án theo hình thức mới này. Cán bộ chiến sĩ được cử đi học lớp tập huấn chuyên sâu về thuốc tiêm, trang bị, phương tiện sử  dụng cho thi hành án tử hình; học tập quy trình thực hiện tiêm thuốc và chuẩn bị thực hiện thi hành án tử hình bằng tiêm thuốc độc đối với những trường hợp có quyết định thi hành án tại Bệnh viện 199 - Bộ CA vừa qua là những người có đủ trình độ, bản lĩnh để hoàn thành nhiệm vụ được giao phó.    

Thượng tá Nguyễn Duy Tỵ cũng chia sẻ: Dù còn nhiều bỡ ngỡ, nhưng với tinh thần chung thì có thể nói, đến lúc này, việc chuẩn bị (bao gồm cả về mặt tâm lý lẫn cơ sở vật chất) cho việc thi hành án tử bằng hình thức tiêm thuốc độc đã được những người trực tiếp làm công tác thi hành án hình sự tại Nghệ An thực hiện nghiêm túc, khẩn trương và sẵn sàng trước giờ "G".