IS đang khát tiền cực độ

Các chuyên gia chống khủng bố nhận định rằng hành động đòi tiền chuộc con tin Nhật một cách gắt gao chứng tỏ IS đang rất cần tiền để duy trì nhà nước tự xưng của mình.

Ngày 21/1, các chuyên gia chống khủng bố quốc tế nhận định rằng việc phiến quân Nhà nước Hồi giáo (IS) đòi 200 triệu USD tiền chuộc 2 con tin người Nhật chứng tỏ một điều rằng IS đang khát tiền đến cực độ, đặc biệt là trong bối cảnh nguồn thu nhập từ bán dầu lậu ngày càng giảm sút.

Trong một đoạn video được tung lên mạng ngày hôm qua, một chiến binh bịt mặt của IS đã tuyên bố đòi Nhật Bản phải trả 200 triệu USD trong vòng 72 giờ, nếu không 2 con tin người Nhật đang bị IS bắt cóc sẽ bị chặt đầu.

Hai con tin mặc bộ đồ màu cam xuất hiện trong đoạn video này là nhà thầu quân sự tư nhân 42 tuổi Haruna Yukawa và phóng viên tự do 47 tuổi Kenji Goto Jogo, những người bị IS bắt cóc ở Syria trong thời gian gần đây.

Hai con tin người Nhật xuất hiện trong đoạn video của phiến quân IS

Tên chiến binh bịt mặt xuất hiện trong đoạn video này nói giọng Anh đặc sệt, rất giống với giọng của “John Thánh chiến”, kẻ đã chặt đầu nhiều nhà báo người Mỹ và con tin người Anh trong thời gian vừa qua.

Sau khi đoạn video trên được tung lên mạng, Nhật Bản đã có những phản ứng rất mạnh mẽ. Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe tuyên bố trong hoàn cảnh hiện nay, mạng sống của 2 con tin người Nhật được đặt lên hàng đầu, song chính phủ Nhật vẫn chưa đưa ra bất cứ bình luận nào về việc họ có trả tiền chuộc hay không.

Trong khi đó, các chuyên gia chống khủng bố quốc tế cho rằng yêu sách đòi tiền chuộc một cách ráo riết như vậy của IS chứng tỏ tổ chức phiến quân này đang rất cần tiền không chỉ để mua sắm vũ khí mà còn để đạt được mục đích lớn hơn: đó là xây dựng một chính phủ Hồi giáo để kiểm soát được lãnh thổ rộng lớn ở Iraq và Syria.

Từng được coi là tổ chức khủng bố giàu nhất trên thế giới, đặc biệt là sau khi cướp được số tài sản trị giá tới 800 triệu USD tại ngân hàng trung ương Iraq ở Mosul, thế nhưng có vẻ như IS đang ngày càng cạn kiệt nguồn tài chính khi phải duy trì một lực lượng quân sự lớn để chống lại các đối thủ ngày càng nhiều lên.

Ông Kyle Olson, chuyên gia chống khủng bố thuộc nhóm Olson ở Virginia, Mỹ nhận định: “IS đang lên kế hoạch điều hành một chính phủ. Điều đó có nghĩa là chúng sẽ phải trả lương cho bộ máy hành chính, và phải bỏ tiền cung cấp thuốc men cho các bệnh viện. Chúng cần mọi thứ, từ những khẩu súng lớn cho đến những chiếc kẹp giấy”.

Ông Olson nhấn mạnh rằng tình trạng giá dầu sụt giảm mạnh trong thời gian vừa qua đã gây thiệt hại nặng nề đến nguồn thu của IS, vốn đang kiểm soát nhiều giếng dầu ở Syria và Iraq và bán số dầu khai thác được trên thị trường chợ đen với giá bèo.

Trước đây, khi giá dầu thế giới ở mức trên 100 USD/thùng, IS thường rao bán dầu lậu của mình với giá chỉ khoảng 50-60 USD/thùng. Thế nhưng khi giá dầu thế giới hiện nay chỉ còn khoảng 60 USD/thùng, IS sẽ phải bán dầu với giá thấp hơn như thế rất nhiều, đồng nghĩa với việc nguồn thu từ dầu giảm đáng kể.

Ông Olson nói: “Giá dầu giảm càng thấp, IS càng có ít tiền để chi tiêu”.

Các lãnh đạo IS tuyên bố rằng họ có rất nhiều tiền để có thể duy trì cuộc chiến chống lại những kẻ thù ngày một nhiều lên, trong đó có liên quân do Mỹ đứng đầu, Iran, Syria, Iraq và lực lượng dân quân người Kurd.

IS từng tuyên bố trên một trang tin ở Anh rằng ngân sách năm 2015 của chúng là 2 tỉ USD, cùng con số thặng dư khoảng 250 triệu USD, tuy nhiên những thông tin này không thể kiểm chứng được.

Theo ông Olson và các chuyên gia chống khủng bố khác, có vẻ như yêu sách 200 triệu USD mà IS đưa ra khó có thể đáp ứng được. Mặc dù vậy, trong quá khứ Nhật Bản đã từng bí mật trả tiền chuộc để cứu tính mạng con tin cả trong và ngoài nước.

Giáo sư Thomas Berger thuộc Đại học Boston nói: “Trên nguyên tắc, Nhật Bản không chấp nhận các cuộc đàm phán với bọn khủng bố. Nhưng trong quá khứ, họ đã từng âm thầm trao đổi bí mật để chuộc con tin”.

Ông Berger nói tiếp: “Nhật Bản không phải là một quốc gia chống khủng bố quá cứng rắn, mặc dù họ nhận thức rõ rằng việc trả tiền chuộc con tin cho bọn khủng bố sẽ tạo ra tiền lệ xấu”.

Còn một số học giả Hồi giáo thì cho rằng việc bắt con tin đòi tiền chuộc là một minh chứng cho thấy IS đang không tuân thủ những giáo lý thực sự của đạo Hồi.

Ông Abed Awad, chuyên gia về luật Hồi giáo tại Đại học Rutgers nói: “Việc bắt con tin, đòi tiền chuộc đi ngược lại lời răn đạo đức của kinh Koran, bởi kinh Koran yêu cầu người Hồi giáo phải đối xử nhân đạo với tù binh”.

Chuyên gia Hồi giáo này kết luận: “IS là những tên tội phạm chứ không phải tín đồ Hồi giáo. Hành động của chúng trái ngược hoàn toàn và vi phạm những nguyên tắc cơ bản của đạo Hồi”.