'Hung thần xa lộ' du ký
Nhiều chiếc xe container (đầu kéo) như những “hung thần xa lộ”, gây ra bao vụ tai nạn giao thông với hậu quả thảm khốc. Sau nhiều ngày đi theo những chuyến xe, chúng tôi đã phần nào lý giải được nguyên nhân khiến những chiếc xe này trở thành nỗi khiếp đảm của người đi đường.
Tài xế chơi ma túy ngay trên xe ô tô. Ảnh: T.S
Chơi “thuốc điên” ở Lào
Tôi được nhận làm “tài hai”, phụ lái cho một chiếc xe đầu kéo container, mang biển kiểm soát 37C …. ở Vinh (Nghệ An), chở hoa quả Thái Lan từ Lào, qua Việt Nam, rồi sang Trung Quốc. Theo hẹn, tôi đón xe tại đường tránh thành phố Vinh lúc 20h tối. Lúc này xe chở 15 tấn tỏi từ cửa khẩu Hữu Nghị- Lạng Sơn sang Viêng - Chăn (Lào), loại xe đầu kéo container, giới tài xế thường gọi là “Đầu Ngao”. Toàn bộ xe và rơ mooc có 5 dàn lốp với tổng cộng 22 lốp xe. Tải trọng cho phép của toàn bộ chiếc xe này là 55 tấn.
Trong lĩnh vực vận tải hàng hóa siêu trọng hiện nay, loại xe “Đầu Ngao” này đang rất thịnh hành, thông dụng. Để được lái loại xe đầu kéo này phải có giấy phép lái xe hạng FC. Trong khi đó, giấy phép lái xe của tôi chỉ mới hạng E, chính vì vậy mà tôi chỉ được làm lái phụ. Tất nhiên mức lương sẽ thấp hơn lái chính.
Nội thất của xe “Đầu Ngao” này rất hiện đại, tiện nghi so với cùng loại xe đầu kéo khác, ca-bin rộng rãi, điều hòa nhiệt độ mát lạnh và hệ thống giải trí khá đầy đủ. Phía sau ghế lái và ghế phụ có một chiếc giường cho tài xế ngủ khi mệt. Đã được giới thiệu trước, nên tôi và tài xế chính tên Minh bắt chuyện với nhau khá nhanh. Minh cho biết xe khởi hành từ Cửa khẩu Hữu Nghị (Lạng Sơn) lúc 10 h trưa. Một mình Minh đã lái xe hơn 11 tiếng đồng hồ từ Cửa khẩu Hữu Nghị - Lạng Sơn vào tới Vinh (Nghệ An), với tổng chiều dài cung đường 500 km. Theo quy định của Luật Giao thông đường bộ Việt Nam, lái xe không được phép lái liên tục quá 4 giờ đồng hồ, và không được lái quá 10 giờ/ trong 1 ngày.
Qua Trạm thu phí cầu Bến Thủy sang đất Hà Tĩnh, tôi được bàn giao tay lái để Minh ngủ. Đường khá tốt, nên chiếc xe bon bon chạy với tốc độ 70km/h. Khoảng 2 tiếng đồng hồ, xe chúng tôi bắt đầu vượt đèo Keo Nưa (Hương Sơn, Hà Tĩnh). Trong đêm tối mùa đông, chiếc xe như con rắn trườn mình qua những khúc cua ngoằn ngoèo, khúc khuỷu. Hai bên đường, chỉ thấy một màu đen kịt dưới cơn mưa phất nhẹ.
Hết mười mấy cây số đường đèo, xe chúng tôi đến Cửa khẩu Quốc tế Cầu Treo. Lúc này, toàn bộ hoạt động thường nhật tại đây đã ngừng, vì hết giờ. Cửa khẩu im lìm nằm ngủ trong đêm mùa đông khá lạnh của miền biên viễn. Tôi điều khiển xe vào bãi tắt máy, ngủ lại và chờ đến 8h sáng ngày mai làm thủ tục thông quan sang nước bạn Lào.
Sau gần 1 giờ đồng hồ làm thủ tục thông quan, xuất cảnh qua cửa khẩu Cầu Treo, nhập cảnh vào cửa khẩu Nậm- Phao (tỉnh Bolikhamxai- Lào), chúng tôi vào nước Lào. Thấy Minh có vẻ đã tin, tôi tranh thủ hỏi về câu chuyện các tài xế container đường dài sử dụng ma túy. Không ngần ngại, Minh nói: “Các công ty vận tải lớn thì họ có hai tài xế/1 xe. Còn các công ty nhỏ, lẻ vì nhiều lý do nên chỉ sử dụng một tài xế. Ông thấy đấy, với quãng đường dài như vậy, chỉ một lái thì làm sao có đủ sức để “cày” cho kịp thời gian giao hàng đã cam kết. Nên tài xế “mồ côi” (một mình/một xe) mà không “chơi hàng” (ma túy- PV) mới lạ”. Cũng theo Minh, hiện rất nhiều xe đầu kéo container vận chuyển hoa quả Thái Lan, sang Trung Quốc chỉ có một tài xế mà thôi.
Thấy tôi có vẻ còn nửa tin, nửa ngờ, Minh nói tiếp: “Tý nữa vào ăn cơm, tôi sẽ chứng minh cho ông thấy điều tôi nói”. Cách thị trấn Lạc Xao (huyện Cam Cớt, tỉnh Bokikhamxai) khoảng 5km, chúng tôi ghé vào một quán cơm người Việt chuyên phục vụ cho cánh tài xế xe đầu kéo Việt Nam. Tại bãi đất đỗ xe trước quán, đã có 6 chiếc container đậu ở đó. Trong quán ăn là những dãy sạp gỗ, được đóng bằng những tấm ván cho khách ngồi, hoặc nằm. Minh nháy mắt và dẫn tôi đi vào một căn phòng được ngăn bằng những tấm gỗ mỏng tạm bợ phía trong quán. Một mùi hăng hắc, ngai ngái xộc vào mũi tôi.
Tôi nhìn kỹ thấy tại đây có 5 người đang ngồi quây lại với nhau. Họ hút thứ gì đó giống như keo dán gỗ, có màu nâu sậm bằng cách bỏ cái thứ “keo” này lên trên giấy bạc và dùng bật lửa ga đốt bên dưới. Nhiệt độ làm cho thứ “keo” ấy nóng chảy, bốc lên một làn khói đậm đặc, ngai ngái. Người chơi hút làn khói ấy qua miệng, rồi ém lại trong cơ thể bằng một ngụm nước. Họ cứ chuyền tay nhau theo vòng, cho đến khi “keo” trên tờ giấy bạc tan chảy hết. Minh cho biết đó chính là các tài xế xe container đường dài.
Khói trong căn phòng leo lét bay lên, ngoằn ngoèo quyện vào nhau xoắn xuýt cuộn thành vòng trước khi thoát lên mái nhà. Chiếc bóng đèn điện nhỏ duy nhất trong phòng hắt ra ánh sáng mờ mờ. Sau mấy phút mục sở thị, tôi bước ra ngoài vì không chịu nổi cái mùi trong căn phòng ấy. Còn Minh, vẫn ngồi lại tham gia “cuộc vui” với đội tài xế.
Tôi bắt chuyện với một tài xế đang nằm trên tấm phản ở phía ngoài, anh ta nói: “Thuốc “điên” đấy. Chơi thứ này để không ngủ. “Quán cơm nào cũng có bán. Loại này rẻ hơn nhiều so với “đá” ở Việt Nam…”.
Chừng 30 phút sau, Minh bước ra ngoài mở cửa trèo lên ôm vô-lăng, nổ máy. Tôi trèo lên ngồi ở ghế phụ. Khuôn mặt Minh lúc này nhìn rất khác lạ, nói huyên thuyên đủ thứ chuyện trên trời, dưới đất như một chiếc “máy nói”. Những con đường quốc lộ tại Lào rất ít phương tiện tham gia giao thông, nên đường khá thoáng. Chiếc xe đầu kéo container của chúng tôi lầm lũi tiến về Viêng- Chăn.
Chơi “đá” ở Việt Nam
Bãi xe kiểm hóa của Cửa khẩu Thà Khẹt (Thakhẹk, Lào) rất đông xe đầu kéo container của Việt Nam đang chờ để vận chuyển những container đông lạnh chứa hoa quả Thái Lan, sang Trung Quốc. Từ đây, xe về Việt Nam qua cửa khẩu Cha-lo (Quảng Bình), rồi sang Trung Quốc. Trong thời gian chờ đợi, các tài xế “chơi hàng”, cùng chung tiền mua “hàng”. “Hàng” ở đây đa dạng, có cả “đá” và “thuốc điên”. Do có nhiều tài xế và chủ hàng, nên các “tài ngáo” chơi kín đáo ngay trên ca- bin xe của mình.
Khi tôi đang nằm trên giường của xe mang biển số 12C… thì H (lái xe 12C…) cùng với một người nữa mở cửa trèo lên. H lấy ra một đầu coóng bằng thủy tinh, cắm vào chai nước suối đã được đục lỗ. Còn người đi cùng lấy “hàng đá” từ trong túi ra. Cả hai bắt đầu “cuộc chơi”.
Khi tìm hiểu lý do khiến tài xế bị “dính” ma túy, hầu hết những người biết chuyện đều khẳng định: “Do phải cố vì áp lực giờ giấc”. Anh Tiến, người có hơn 10 năm lái xe đầu kéo cho một công ty tại Nghệ An cho biết: “Cùng một cung đường, xe chúng tôi có hai tài xế thay nhau chạy, mà còn mệt, nói chi đến xe chỉ một tài xế lái. Dù rất mệt, họ không thể dừng xe dọc đường để ngủ được. Đây là điều buộc họ phải “chơi hàng” cho tỉnh táo mà chạy”.
Tám giờ sáng hôm sau, xe vào bãi đậu của cửa khẩu Hữu Nghị, Lạng Sơn. Tại đây số lượng xe gấp nhiều lần ở Thà Khẹt (Lào). Không gian nơi đây bị ken đặc, chìm trong tiếng ồn rền rĩ do phải chạy máy phát điện phụ để duy trì nhiệt độ bên trong container. Tôi đi len giữa những chiếc xe. Một số lái xe đã trả hàng xong, ngồi chém gió. Tôi rảo bước về chiếc “Đầu Ngao” màu lửa mang biển số 98 C… Một chiếc đầu với mái tóc dựng ngược thò ra, nói: “Chật rồi, mà cũng tàn rồi”. Tôi tiếp tục sang chiếc xe khác, mở cửa trèo lên.
Trong cabin có hai tài đang “chơi” ma túy đá. Sau mấy phút ban đầu e dè, họ tiếp tục cuộc chơi, tập trung cao độ vào ống nhựa nối với chiếc coóng thủy tinh. Đôi tai họ nghểnh lên để nghe tiếng réo ròng rọc của nước dưới đáy “coóng”. Đôi mắt họ ngây lên như kẻ lên đồng, nhìn theo từng làn khói chạy ra từ thân “coóng” mà quên đi sự có mặt của tôi lúc đó.
Quán cơm phục vụ tài xế Việt ở Lào
Cần tổng kiểm tra để loại lái xe nghiện ma túy
Theo thống kê của Phòng CSGT - Công an tỉnh Nghệ An, số lượng xe đầu kéo container tại Nghệ An hiện nay có 1.856 chiếc. Theo quy định, mỗi chiếc xe đầu kéo container chạy đường dài phải có 2 tài xế. Như vậy tối thiểu phải có ít nhất 3.000 tài xế có giấy phép lái xe hạng FC. Thế nhưng, theo Sở GTVT Nghệ An thì đến tháng 1/2019, toàn tỉnh Nghệ An chỉ có 2.036 người có giấy phép lái xe hạng FC. Trong đó có gần 1/3 con số trên đang hành nghề lái xe tại các tỉnh phía Nam.
Sự thiếu hụt về tài xế hạng FC so với số lượng xe đầu kéo container cũng là nguyên nhân dẫn đến tình trạng một tài xế/1 xe. Anh Võ Văn Tới, Giám đốc điều hành Công ty Vận tải Trí Yên (Quỳ Hợp, Nghệ An) cho biết: “Công ty có 4 xe đầu kéo container. Đầu năm nay tuyển 1 lái xe có bằng FC, không ngờ anh ta bị nghiện ma túy từ trước. Chúng tôi chỉ phát hiện ra anh ta nghiện sau một thời gian theo dõi”.
Một cán bộ Cảnh sát giao thông CA tỉnh Nghệ An nói hiện nay lực lượng CSGT tuần tra, kiểm soát trên quốc lộ chưa được trang bị dụng cụ, thiết bị để kiểm tra chất ma túy đối với lái xe. Cũng theo người này, cần phải tổng kiểm tra để loại hẳn những lái xe bị nghiện ma túy, không cho họ cầm tay lái. Phải tăng mức xử phạt, cũng như chế tài đối với hành vi điểu khiển xe ôtô trong tình trạng “phê ma túy”.
Một chiếc xe tải mang biển số Lào đang đi cùng chiều ở phía trước. Minh ra hiệu để vượt lên, nhưng chiếc xe tải Lào không nhường đường. Minh liên tục bóp còi inh ỏi, chân ga không hề giảm. Chiếc xe chồm lên, gí sát đầu vào thùng sau của chiếc xe tải phía trước. Sau một quãng đường liên tục bị “gí”, chiếc xe phía trước đành tấp vào lề đường. Chiếc xe đầu kéo của chúng tôi vượt ào qua như một cơn lốc. |
Thời gian gần đây, xe container liên tục gây họa, khiến nhiều gia đình rơi vào cảnh tang thương.