HQ: Phà Sewol đã 246 lần chở quá tải

Hành vi chở quá tải của phà Sewol diễn ra thường xuyên mà không ai ngăn cản.

Ngày 4/5, các tài liệu do cơ quan điều tra Hàn Quốc thu thập được cho thấy chiếc phà xấu số Sewol đã có 246 lần chở quá tải trong 13 tháng vừa qua, và trong chuyến hành trình cuối cùng, nó chở theo nhiều hàng hóa hơn bao giờ hết.

Việc phà Sewol có thể chở quá tải tới gần gấp 3 lần hầu như trong mỗi chuyến hành trình xảy ra là do cơ chế phối hợp chưa đồng bộ giữa các cơ quan giám sát của Hàn Quốc. Họ có một công ty tư nhân chuyên ghi nhận trọng tải hàng hóa trên mỗi chuyến phà, còn việc đặt ra giới hạn tải trọng cho phép của từng phà lại do một cơ quan khác thực hiện, và hai bên không hề biết công việc của nhau.

Thảm họa đắm phà khiến hơn 300 người chết này cũng đã phơi bày vô số những lỗ hổng chết người trong cơ chế giám sát tàu khách nội địa của Hàn Quốc vốn lỏng lẻo hơn rất nhiều so với tàu hàng.

Phà Sewol lúc còn neo đậu tại cảng Incheon

Nhìn chung, các giám sát viên của Hàn Quốc đều có đủ thông tin để kết luận rằng phà Sewol thường xuyên chở quá tải, nhưng vì họ không chia sẻ dữ liệu với nhau và cũng không có cơ chế nào bắt buộc họ phải làm như vậy nên không hề có biện pháp nào được đưa ra để ngăn chặn.

Cục Đăng kiểm Tàu thuyền Hàn Quốc đã kiểm tra phà Sewol hồi năm ngoái khi nó được cải hoán để có thể chở thêm nhiều hành khách. Cục này đã quy định tải trọng hàng hóa tối đa mà chiếc phà này được chở là 987 tấn, và phà Sewol được yêu cầu chở thêm hơn 2000 tấn nước dằn để đảm bảo thăng bằng.

Tuy nhiên Cục Đăng kiểm Hàn Quốc chỉ đưa quy định này cho chủ phà là Công ty Hàng hải Chonghaejin mà không hề chia sẻ thông tin cho cảnh sát biển hay Hiệp hội Tàu biển Hàn Quốc, cơ quan chuyên giám sát các tàu chở khách nội địa.

Ông Lee Kyu-yeul, giảng viên tại Đại học Quốc gia Seoul nhận định: “Đó là một điểm mù của luật pháp Hàn Quốc.” Chính điểm mù này đã khiến tất cả các cơ quan quản lý và giám sát của chính phủ đều không hề biết rằng phà Sewol đã chở quá tải khi nó gặp nạn.

Theo số liệu của cảnh sát biển cung cấp, tại thời điểm gặp nạn, phà Sewol đang chở theo 3.963 tấn hàng hóa gồm nhiều xe ô tô và thùng container, gấp hơn 3 lần tải trọng cho phép.

Phà Sewol bị nghiêng và đắm dần trên biển Hoàng Hải

Theo số liệu từ cảng vụ Incheon, sau khi cải hoán xong vào tháng 3/2013, phà Sewol đã thực hiện 394 hành trình từ cảng Incheon tới đảo Jeju và ngược lại, trong đó có 246 chuyến chiếc phà này chở quá tải trọng cho phép.

Tuy nhiên trên thực tế chiếc phà này có thể đã chở quá tải thường xuyên hơn rất nhiều. Trong rất nhiều chuyến hành trình, chiếc phà này không hề đăng ký về tải trọng hàng hóa với cơ quan cảng vụ, điều vốn không bắt buộc theo quy định của pháp luật, và những số liệu này cũng chỉ phục vụ mục đích thống kê chứ không phải để đảm bảo an toàn.

Trong số những lần xuất bến này, có 136 lần phà Sewol chở theo hơn 2000 tấn hàng hóa, và 12 lần chở hơn 3000 tấn. Tất cả những số liệu này đều không hề khiến cơ quan quản lý nghi ngờ hay báo động và có biện pháp ngăn chặn nào.

Trong chuyến hành trình cuối cùng, cảng vụ Incheon thậm chí còn không biết phà Sewol thực tế chở theo bao nhiêu hàng hóa, vì thủ tục khai báo chỉ được thực hiện sau khi phà đến đảo Jeju.

Trong bản khai gửi cho cảng vụ, thuyền trưởng Lee Joon-seok chỉ khai hàng hóa phà chở theo là 150 xe ô tô và 657 tấn hàng, nhỏ hơn rất nhiều so với lượng hàng hóa thực tế. Thế nhưng, cảnh sát biển đã tìm thấy tới 180 xe ô tô trên chiếc phà bị đắm.

Bàn thờ chung cho các nạn nhân thiệt mạng trong vụ đắm phà

Các chuyên gia cho rằng cơ quan quản lý hàng hải Hàn Quốc không nên cho phép phà Sewol hoạt động sau khi nó được cải hoán hồi năm ngoái vì chủ phà không thể nào thu đủ lợi nhuận nếu chỉ chở hàng dưới mức tải trọng cho phép.

Giáo sư Kim Gil-soo tại Đại học Hàng hải Hàn Quốc nói: “Chủ phà Sewol đã tìm cách kiếm lời bằng việc chở quá tải hàng hóa, và các cơ quan chính phủ chịu trách nhiệm giám sát đã không phát hiện được điều đó.”

Hiện nguyên nhân khiến phà Sewol bị đắm vẫn đang được điều tra, song các chuyên gia cho rằng nếu chiếc phà chở quá tải nghiêm trọng như vậy thì chỉ cần một hành động chuyển hướng dù nhỏ cũng khiến cả chiếc phà mất thăng bằng.

Dữ liệu theo dõi cho thấy chiếc phà đã rẽ phải 45 độ tại thời điểm xảy ra vụ tai nạn, và các thủy thủ cũng khai báo rằng họ nhận thấy điều gì đó rất bất thường với bánh lái khi họ cố gắng thực hiện hành động chuyển hướng ít đột ngột hơn.