El Nino: Mùa hè phá kỷ lục nhiệt độ, mùa đông có thể kết thúc sớm

Hiện tượng El Nino được dự báo sẽ làm thời tiết ở Việt Nam diễn biến phức tạp và khó lường hơn trong năm 2023.

Xác suất xảy ra hiện tượng El Nino các tháng trong năm 2023 và đầu năm 2024. Ảnh NOAA – Hoa Kỳ

Mới đây, Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia đã đưa ra những nhận định về hiện tượng El Nino để cho người dân có cái nhìn khái quát về sự khắc nghiệt của nó đối với thời tiết Việt Nam.

Theo các chuyên gia khí tượng, “El Nino” là từ được dùng để chỉ hiện tượng nhiệt độ nước biển bề mặt ở khu vực xích đạo trung tâm và phía Đông Thái Bình Dương cao hơn so với trung bình nhiều năm (TBNN) từ 0,5 độ C trở lên. Hiện tường này thường kéo dài 8 - 12 tháng, với tần suất lặp lại khoảng 3-4 năm/1 lần.

Thời tiết hiện tại vẫn đang ở pha trung tính ENSO nhưng nghiêng dần về El Nino. Trong tuần đầu tháng 5/2023, nhiệt độ mặt nước biển đã tăng và hiện tại đang cao hơn mức TBNN là 0,4 độ C.

Dự báo, hiện tượng El Nino khả năng sẽ xuất hiện vào cuối tháng 5, đầu tháng 6/2023 với xác suất khoảng 70-80% và có thể kéo dài sang đầu năm 2024.

Tác động của hiện tượng El Nino đến thời tiết Việt Nam:

Nhiệt độ:

Nhiệt độ trung bình các tháng xuất hiện El Nino đều cao hơn bình thường, trong đó, mùa đông chênh lệch rõ rệt hơn mùa hè, các khu vực phía Nam chịu ảnh hưởng nhiều hơn phía Bắc.

Đặc biệt, trong điều kiện có ảnh hưởng của hiện tượng này, nhất là các đợt El Nino mạnh có thể gây ra nhiều kỷ lục về nhiệt độ cao nhất tuyệt đối ở nhiều nơi.

Trên thực tế, mới chớm hè ở miền Bắc và miền Trung (ngày 6/5 lập hạ), nhiều nơi đã phá kỷ lục nắng nóng 43,4 độ C ở Hương Khê (Hà Tĩnh) năm 2019. Trong đó, kỷ lục mới về nhiệt độ cao nhất lịch sử tại Việt Nam được thiết lập tại Tương Dương (Nghệ An) với mức nhiệt 44,2 độ C vào ngày 7/5.

El Nino có thể sẽ khiến mùa hè khắc nghiệt hơn với các kỷ lục nhiệt độ mới. Ảnh minh họa

Không khí lạnh:

Trong những năm El Nino hoạt động, số đợt không khí lạnh ảnh hưởng đến nước ta ít hơn bình thường. Các đợt không khí lạnh của các tháng trong năm chỉ bằng 70% so với TBNN.

Thời gian kết thúc hoạt động của không khí lạnh ở Việt Nam những năm có El Nino sớm hơn bình thường, tức mùa đông có thể sẽ kết thúc sớm.

Bão, áp thấp nhiệt đới:

Theo thống kê, trung bình mỗi năm có 5-7 xoáy thuận nhiệt đới (XTNĐ) bao gồm: bão và áp thấp nhiệt đới (ATNĐ) ảnh hưởng đến nước ta, trung bình mỗi tháng có 0,58 cơn.

Trong những năm El Nino, trung bình mỗi tháng có 0,42 cơn, tức là ít hơn TBNN khoảng 28%.

Ngoài ra, trong điều kiện El Nino, xoáy thuận nhiệt đới thường tập trung vào giữa mùa bão (tháng 7, 8, 9).

Bão và áp thấp nhiệt đới khả năng xuất hiện ít hơn so với trung bình nhiều năm. Ảnh minh họa

Lượng mưa:

El Nino thường gây thiếu hụt lượng mưa trong hầu hết các vùng trong cả nước, phổ biến từ 25-50% (rõ rệt nhất là Bắc Trung Bộ).

Đáng chú ý là, một số đợt El Nino đã cho những kỷ lục về lượng mưa lớn nhất trong 24h và số tháng liên tục hụt mưa ở một số nơi. Điều này cho thấy, El Nino làm tăng tính biến động của mưa ở Việt Nam.