Diễu binh ở Triều Tiên – Cơ hội vàng của Trung Quốc

Bắc Kinh đã cử đoàn đại biểu cấp cao nhất tới Bình Nhưỡng kể từ khi nhà lãnh đạo Kim Jong-un lên nắm quyền để tham dự cuộc diễu binh quy mô lớn nhân kỷ niệm 70 năm ngày thành lập Đảng Lao động Triều Tiên.

Bắc Kinh muốn gì?

Theo hãng tin Bloomberg, Bắc Kinh đã cử ông Liu Yunshan, một quan chức hàng đầu ở Trung Quốc - thành viên của Ủy ban Thường vụ Bộ Chính trị đảng Cộng sản Trung Quốc dẫn đầu đoàn đại biểu tới Triều Tiên dự lễ diễu binh mừng kỷ niệm 70 năm ngày thành lập Đảng Lao động cầm quyền của nước này. Ông Liu và đoàn đại biểu Trung Quốc vừa đặt chân tới Bình Nhưỡng hôm thứ nay (9.10).

Ông Liu là quan chức cấp cao nhất từng tới thăm Bình Nhưỡng kể từ khi nhà lãnh đạo trẻ Kim Jong-un lên cầm quyền năm 2011. Ông là quan chức đầu tiên ở cấp Ủy viên Bộ Chính trị của Trung Quốc tới thăm Triều Tiên kể từ khi ông Kim Jong-un nắm quyền. Xét về quyền lực, ông Liu được xếp hàng thứ 5 trong đảng Cộng sản Trung Quốc.

Chân dung ông Liu Yunshan, thành viên của Ủy ban Thường vụ Bộ Chính trị đảng Cộng sản Trung Quốc. Ảnh: China Today.

Theo Tân Hoa xã, trong thời gian 4 ngày tại Bình Nhưỡng, ông Liu sẽ tham dự lễ kỷ niệm chính vào ngày 10.10 và “gặp gỡ các nhà lãnh đạo của Triều Tiên để trao đổi quan điểm về quan hệ song phương và các vấn đề cùng quan tâm khác.”

Trong khi đó, theo Bloomberg, giới quan sát bình luận, Trung Quốc sẽ nhân cơ hội cử đoàn đại biểu tới Triều Tiên tham dự lễ diễu binh lần này để thúc đẩy cho các cuộc đàm phán với chế độ Bình Nhưỡng.

Theo giới quan sát, mặc dù là đồng minh ruột lâu năm của Triều Tiên, Trung Quốc gần đây đã bày tỏ sự quan ngại về tham vọng vũ khí hạt nhân của Triều Tiên, đặc biệt là trong bối cảnh nhà lãnh đạo Kim Jong-un không ngừng đẩy mạnh việc tăng cường, mở rộng kho vũ khí hạt nhân.

Bắc Kinh cũng tỏ ra thất vọng trước một số động thái của Bình Nhưỡng, đặc biệt là vụ phóng vệ tinh năm 2012 và sau đó là vụ thử hạt nhân lần thứ 3 của Triều Tiên tháng 2.2013.

Gần đây nhất, tháng trước chế độ Bình Nhưỡng mạnh mẽ đe dọa sẽ tiến hành thử hạt nhân và phóng tên lửa tầm xa, đẩy căng thẳng trên bán đảo Triều Tiên leo thang đột biến.

Thời điểm đó, Bắc Kinh đã thẳng thừng lên tiếng yêu cầu Bình Nhưỡng tuân thủ các nghị quyết của Liên Hợp Quốc đối với về các chương trình phóng thử tên lửa của nước này.Nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc nghiêm cấm Triều Tiên thực hiện các vụ thử nghiệm sử dụng công nghệ tên lửa đạn đạo. 

“Là một quốc gia có chủ quyền, Triều Tiên có quyền sử dụng không gian vũ trụ cho mục đích hòa bình. Tuy nhiên, những quyền đó bị giới hạn bởi các nghị quyết của Liên Hợp Quốc. Nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc cần phải được tôn trọng và tuân thủ", Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hồng Lỗi ngày 15.9 phát biểu trước báo giới khi được hỏi về khả năng Triều Tiên phóng thử tên lửa tầm xa.

Trong bối cảnh quan hệ Trung - Triều có nhiều dấu hiệu rạn nứt như vậy, chuyến đi của ông Liu hiện đang thu hút sự chú ý rất lớn của dư luận Hàn Quốc và khu vực, đặc biệt là khả năng ông Liu có gặp nhà lãnh đạo Kim Jong Un hay không. Các nguồn tin ngoại giao tại Bắc Kinh cho rằng cuộc gặp trên có thể diễn ra.

Phoenix TV trong một bài bình luận nhấn mạnh rằng, chuyến đi của ông Liu là một dấu hiệu quan trọng chứng tỏ Trung Quốc muốn cải thiện quan hệ với đồng minh ruột và là cơ hội quan trọng để hai bên “đối thoại”.

Nếu chuyến thăm và làm việc của ông Liu tại Bình Nhưỡng lần này diễn ra suôn sẻ, tốt đẹp, nó có thể mở đường cho các cuộc hội đàm Trung – Triều cấp cao hơn.

Trung, Triều đã không tổ chức bất cứ hội nghị thượng đỉnh nào kể từ khi nhà lãnh đạo Kim Jong-un lên cầm vào cuối năm 2011 sau cái chết của cha ông, cố lãnh đạo Kim Jong-il. Ngoài ra, chuyến thăm cũng có thể giúp thúc đẩy việc tái khởi động các cuộc đàm phán hạt nhân 6 bên về vấn đề giải trừ hạt nhân trên bán đảo Triều Tiên. 

Bình Nhưỡng đã rút khỏi cuộc đàm phán năm 2009 sau khi Liên Hợp Quốc lên án nước này phóng tên lửa tầm xa.  

“Bằng cách cử một quan chức hàng đầu tới dự lễ kỷ niệm lớn của đồng minh ruột, Trung Quốc mong muốn tạo bàn đạp để cải thiện quan hệ đồng thời cho Bình Nhưỡng một cái thang để nước này leo xuống từ độ cao nguy hiểm. Kịch bản tốt nhất trong chuyến đi này chính là hai bên đạt được đồng thuận có thể đảm bảo rằng, Bình Nhưỡng sẽ không theo đuổi trò chơi đe dọa hạt nhân trong tương lai gần”, ông Shi Yuanhua, giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Triều Tiên tại nói Đại học Fudan ở Thượng Hải (Trung Quốc) bình luận.

Những mục đích đằng sau cuộc diễu binh ở Bình Nhưỡng

Một cuộc diễu binh tại Bình Nhưỡng ngày 27.7.2013. Ảnh minh họa: Aawsat

Các nhà quan sát dự đoán, Triều Tiên sẽ nhân cơ hội tổ chức cuộc diễu binh quy mô lớn cuối tuần này để "ra mắt" nhiều loại vũ khí và trang thiết bị quân sự mới.

Cuộc diễu binh mừng 70 năm thành lập đảng Lao động Triều Tiên cuối tuần này đánh giá là một trong những cuộc diễu binh quy mô lớn nhất trong lịch sử nước này.

Do đó, theo giới quan sát, nhà lãnh đạo trẻ Kim Jong-un sẽ không bỏ qua cơ hội lần này để "khoe" những bước tiến trong công nghệ quân sự mà Triều Tiên đã đạt được trong thời gian ông cầm quyền nhằm củng cố danh tiếng và quyền lực của ông.

"Rất có khả năng nhiều loại vũ khí mới sẽ được công bố và cuộc diễu binh dự kiến sẽ được tổ chức với quy mô lớn", phát ngôn viên Bộ Thống nhất Hàn Quốc, ông Jeong Joon Hee ngày 7.10 nhấn mạnh tại một cuộc họp báo ở Seoul.

Trước đó, trong một cuộc diễu binh vào năm 2012, Triều Tiên đã công bố một loại tên lửa đạn đạo liên lục địa mới, song nhiều chuyên gia phân tích Hàn Quốc và phương Tây cho rằng, đó chỉ là "sản phẩm giả mạo".  

Triều Tiên đã mất nhiều tháng để lắp ráp 800 chiếc lều, 700 xe tải, 200 xe bọc thép và máy bay do thám tại căn cứ không quân ở Bình Nhưỡng trước thềm cuộc diễu binh, theo 38 North, một trang web của Đại học Johns Hopkins.

Thông tin trên được 38 North công bố sau khi phân tích các hình ảnh vệ tinh chụp khu vực này vào ngày 6.10. 

Trong khi đó, Bộ trưởng Quốc phòng Hàn Quốc Han Min-koo ngày 8.10 đã bày tỏ quan ngại cho rằng Triều Tiên có thể phóng một quả tên lửa tầm ngắn nhân dịp kỷ niệm 70 năm ngày thành lập Đảng Lao động Triều Tiên (10.10.1945-10.10.2015), theo Yonhap.

Phát biểu tại một phiên họp của Quốc hội Hàn Quốc, ​Bộ trưởng Han Min-koo nhấn mạnh: “Có những dấu hiệu về một vụ phóng tên lửa tầm ngắn".

Theo đó, giới chức quân đội Hàn Quốc nhận định rằng Triều Tiên có thể sẽ phóng tên lửa loại KN-09 từ một địa điểm gần thành phố cảng Wonsan ở phía Đông của Triều Tiên.