Đề xuất tịch thu xe: Người mượn phải đền tiền tương đương

Sau khi Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia đề xuất tịch thu phương tiện đối với những người điều khiển xe có nồng độ cồn trong máu cao, đã có nhiều ý kiến tranh cãi xoay quanh vấn đề này.

Chiều 7.3, ông Khuất Việt Hùng, Phó Chủ tịch chuyên trách Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia đã có cuộc tọa đàm về vấn đề trên cùng với hơn 20 nhà báo. 12 câu hỏi đã được gửi tới ông Hùng.

Tham dự buổi tọa đàm còn có luật sư Trần Vũ Hải, Văn phòng Luật sư Trần Vũ Hải (Hà Nội).

Mở đầu buổi tọa đàm, nhà báo Phan Lợi, Báo Pháp luật TP.HCM đã đặt câu hỏi cơ sở pháp lý nào để Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia đề xuất tịch thu phương tiện đối với người điều khiển xe có nồng độ cồn cao?

Ông Khuất Việt Hùng cho biết, ngày 22.2 (mùng 4 Tết Ất Mùi), ông cùng Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Đinh La Thăng đi thăm các bệnh nhân bị tai nạn giao thông ở Bệnh viện Việt Đức (Hà Nội). Báo cáo lãnh đạo của bệnh viện cho hay, 1 ngày có 60 ca cấp cứu vì tai nạn, trong đó 42 người có dấu hiệu sử dụng rượu bia.

Lãnh đạo Bệnh viện Việt Đức chia sẻ năm nay ít người vào cấp cứu vì tai nạn giao thông trong dịp Tết so với các năm trước. Tuy nhiên, số liệu báo cáo của ủy ban về tai nạn giao thông lại thể hiện khác hẳn. Theo đó, số người tử vong về tai nạn giao thông tăng cao hơn so với dịp Tết các năm trước.

Trong báo cáo sơ bộ, Cục Cảnh sát giao thông đường bộ cũng có nói đến 3 nguyên nhân chủ yếu dẫn đến tai nạn giao thông: Vi phạm tốc độ; đi sai làn; không đội mũ bảo hiểm. Các vụ tai nạn giao thông chủ yếu rơi vào khu vực ngoài đô thị. Nhưng Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia vẫn cho rằng, nguyên nhân tai nạn giao thông vì bia rượu là rất lớn.

Luật Xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ có đầy đủ cơ sở để thực hiện đề xuất tịch thu phương tiện. Có nhiều ý kiến khác nhau và nói rằng xe chẳng có lỗi gì, bởi nó là vật vô tri, vô giác. Nhưng nếu phương tiện cơ giới ấy cùng với người điều khiển uy hiếp, gây nguy hiểm cho xã hội thì lại vi phạm Luật Giao thông đường bộ. Do vậy, ủy ban căn cứ vào đó tham mưu đề xuất việc tịch thu phương tiện.

Câu hỏi tiếp theo được gửi tới ông Hùng là người mượn xe khi vi phạm có bị tịch thu phương tiện? Ông Hùng cho hay: Với những người điều khiển xe chính chủ phạm luật thì sẽ bị tịch thu, những người mượn xe hoặc thuê xe nếu vi phạm thì phải chịu nộp phạt số tiền tương đương với giá trị của xe. Khi việc nộp phạt đã xong, chiếc xe sẽ được trao trả về cho chủ sở hữu. Do đó, những lo ngại của chủ xe khi cho mượn hoặc cho thuê sẽ bị mất trắng là không đúng, việc này sẽ hoàn toàn do người điều khiển xe chịu trách nhiệm.

Trong một số trường hợp, người mượn xe không trả hoặc không có khả năng trả số tiền tương đương với xe thì xe vẫn được trao trả về cho người sở hữu. Người mượn xe sẽ phải chịu trách nhiệm trước cơ quan pháp luật.

Nhiều người có mặt trong buổi tọa đàm băn khoăn, tiếp tục đặt câu hỏi, đối với người điều khiển xe biển xanh thì sẽ xử lý thế nào? Theo ông Hùng, Điều 126 Luật Xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ cũng quy định rõ, bất cứ người nào vi phạm đều bị xử phạt. Không có một cơ quan công quyền nào cho phép cán bộ của mình vi phạm mà lại không bị xử lý. Do vậy, nếu như cán bộ vi phạm thì đều bị xử lý theo quy định.

Có mặt trong buổi tọa đàm, luật sư Trần Vũ Hải đồng ý với đề xuất của Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia về tịch thu phương tiện đối với người điều khiển xe có nồng độ cồn cao. Tuy nhiên, ông Hải cho rằng, đơn vị đề xuất cần phải nghiên cứu thêm.

Theo luật sư Hải, Luật Xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ đúng là căn cứ cho Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia đề xuất, nhưng căn cứ đó chưa đủ và phải nghiên cứu thêm Bộ luật Dân sự, Bộ luật Hình sự. Bởi vì luật quy định rằng, trong trường hợp mà không rõ quy định thì phải tìm những bộ luật tương tự.

Mặt khác, tại Điều 254 Bộ luật Dân sự có nói về vấn đề tài sản bị tịch thu: Khi tài sản của chủ sở hữu do phạm tội, vi phạm hành chính mà bị tịch thu, sung công quỹ nhà nước thì quyền sở hữu đối với tài sản đó chấm dứt kể từ thời điểm bản án, quyết định của tòa án, quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền khác có hiệu lực pháp luật. Nhưng theo luật sư Hải, câu “của chủ sở hữu do phạm tội, vi phạm hành chính” chưa rõ nghĩa. Câu này có thể hiểu theo hai nghĩa, một là do chủ sở hữu vi phạm và bị phạt; chủ sở hữu phạm tội nào đó, bị phạt.

Thêm nữa, trong Bộ luật Hình sự có nói tịch thu phương tiện đối với những tội nghiêm trọng, rất nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng. Tịch thu phương tiện của người vi phạm, nhưng sau đó phải trả tài sản của người vi phạm cho người sở hữu, trừ trường hợp người này có lỗi, vi phạm đang trong thời gian bị giam giữ.

“Còn Luật Xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ lại không nói rõ tịch thu phương tiện của người vi phạm hay của người khác mượn. Do vậy, tôi cho rằng Ủy ban An toàn giao thông cần phải cân nhắc về vấn đề tịch thu phương tiện. Tôi có đề xuất là ngoài tịch thu phương tiện ra, ta có thể phạt thật nặng”, luật sư Hải nói.