Chuyên gia Mỹ: "Thủ tướng Nhật tát vào mặt Mỹ"

Một chuyên gia Mỹ cho rằng chuyến thăm tới đền Yasukuni của ông Abe là một "cái tát vào mặt Mỹ."

Ngày 29/12, một chuyên gia Mỹ chuyên nghiên cứu về các vấn đề châu Á nhận định rằng chuyến thăm gần đây của Thủ tướng Nhật Shinzo Abe tới ngôi đền chiến tranh Yasukuni là một “cú tát” không chỉ vào mặt Hàn Quốc và Trung Quốc mà cả vào mặt Mỹ.

Ông Dennis Halpin, cựu cố vấn các vấn đề châu Á tại Ủy ban Đối ngoại Hạ viện Mỹ chỉ ra rằng trong số gần 2,5 triệu người lính chết trận được thờ tại đền Yasukuni ở Tokyo có Hideki Tojo, một viên tướng trong quân đội đế quốc Nhật Bản và là Thủ tướng thời chiến của nước này.

Ông Shinzo Abe tới thăm đền Yasukuni

Chính tướng Tojo là người đã ra lệnh phát động cuộc tấn công vào Trân Châu Cảng ở Hawaii năm 1941 khiến gần 2.400 lính Mỹ thiệt mạng, con số thương vong nặng nề nhất của Mỹ trong lịch sử, chỉ đứng sau vụ tấn công khủng bố ngày 11/9/2001.

Ông Halpin cho rằng trong mắt người Mỹ, việc thờ cúng Tojo chẳng khác nào tôn sùng một nhân vật khủng bố như Osama bin Laden.

Phát biểu trên tạp chí Foreign Policy, ông Halpin nói: “Làm sao người Mỹ có thể phớt lờ những người tới tưởng nhớ Hideki Tojo, như thế chẳng khác gì bỏ qua cho những kẻ tôn sùng Osama bin Laden.”

Ông Halpin đưa ra quan điểm này trong bối cảnh ngày càng có nhiều người tỏ ra lo ngại rằng chuyến thăm của ông Abe tới đền Yasukuni sẽ làm tổn thương quan hệ giữa Washington và Tokyo.

Dân Hong Kong đốt cờ in hình tướng Hideki Tojo để phản đối Nhật Bản

Phản ứng sau vụ việc này, chính phủ Mỹ tuyên bố họ cảm thấy “thất vọng” về chuyến thăm tới ngôi đền thờ tội phạm chiến tranh của ông Abe. Đây được coi là phản ứng “ngoài dự đoán” của chính phủ Nhật bởi trước đây Mỹ đã từng làm ngơ trước chuyến thăm đền Yasukuni của cựu Thủ tướng Junichiro Koizumi.

Tuy nhiên ông Halpin cho rằng chính cựu Thủ tướng Koizumi đã phải “trả giá ở Washington” vì chuyến đi tới đền Yasukuni vào năm 2006.

Ông Koizumi đã từng mất cơ hội phát biểu trước Quốc hội Mỹ trong chuyến thăm tới Washington sau khi các nghị sĩ Mỹ phát hiện ra rằng ông này đang có kế hoạch tới thăm đền Yasukuni vào cuối năm đó.

Hiện vẫn chưa rõ quyết định tới thăm đền Yasukuni của ông Abe có ảnh hưởng gì tới việc lựa chọn các điểm đến trong chuyến công du châu Á dự kiến sẽ diễn ra vào tháng Tư tới của Tổng thống Mỹ Barack Obama hay không.