Chê lò mổ xịn, thịt bẩn còn đất sống
Người Hà Nội phải dùng thịt bẩn chưa biết đến bao giờ vì lò giết mổ thủ công cực bẩn vẫn hoạt động quá tải, còn các lò mổ công nghiệp hiện đại tại lại hoen rỉ vì ế khách.
Lò mổ thủ công Vạn Phúc (Thanh Trì, Hà Nội) hoạt động thịnh vượng dù bị lên án cực kỳ mất vệ sinh. Lò mổ này nằm trên một khu đất rộng khoảng 4000 m2, chia thành 26 ô nhỏ cho từng hộ kinh doanh thuê, với công suất giết mổ 600 - 700 con/ca, cung cấp 20% lượng thịt cho địa bàn thành phố nhưng không đảm bảo được các yếu tố vệ sinh an toàn thực phẩm.
Trong quá trình tìm hiểu thông tin về thực trạng hoạt động của các lò mổ thủ công trên địa bàn TP Hà Nội, chúng tôi đã ghi lại được những hình ảnh bẩn đến ghê người tại lò mổ Vạn phúc. Quy trình giết mổ diễn ra ngay trên nền đất xung quanh máu, lông, phân lẫn lộn.
Quy trình làm lòng cực bẩn tại lò mổ Vạn Phúc (Thanh Trì, Hà Nội)
Đặc biệt, ở khu vực xử lý nội tạng, lòng, tim, gan... cũng bị vứt đầy dưới sàn gạch. Mọi người tập trung tuồn chất thải xuống hố ga, mặc cho những bộ lòng cắm sâu xuống đống chất thải phía dưới. Thùng nhựa, can nhựa đựng tiết cáu bẩn...
Trong khi các lò mổ thủ công quá tải và quá mất vệ sinh vẫn sống khỏe, thì các lò mổ hiện đại được đầu tư lớn lại hoạt động ngắc ngoải. Hà Nội có 3 cơ sở giết mổ gia súc tập trung của Công ty TNHH Minh Hiền, Công ty cổ phần XNK Foodex và lò mổ Vinh Anh ở Thường Tín (đang trong quá trình xây dựng, cuối năm sẽ đi vào hoạt động). Các dây chuyền giết mổ hiện đại công suất từ 400 – 500 con/giờ, nhưng các lò mổ đang hoạt động kém hiệu quả.
Chúng tôi đã có mặt tại Công ty TNHH Minh Hiền (KCN Bích Hòa - Thanh Oai, HN). Thời điểm 6 rưỡi sáng, mọi hoạt động giết mổ tại đây đều rất "im ắng". Lò mổ này được đầu tư gần 70 tỷ đồng, lắp đặt dây chuyền công nghệ hiện đại với công suất giết mổ 600 - 1.000 con/ngày nhưng hiện nay mới chỉ đạt 10% công suất.
Theo quan sát của chúng tôi, tất cả các ô trong khu vực lò mổ đều được ốp lát gạch để đảm bảo vệ sinh. Hệ thống cân bàn cũng được trang bị trước mỗi ô để tiện cho việc kinh doanh. Các khu nuôi nhốt lợn, khu giết mổ và chế biến được tách biệt.
Mặc dù được trang bị hiện đại như vậy nhưng hiện mỗi ngày lò mổ của Công ty TNHH Minh Hiền chỉ giết mổ khoảng 50 con và chủ yếu bằng phương pháp thủ công, cung cấp thịt cho các siêu thị trên địa bàn Hà Nội. "Vận hành cả một dây chuyền mà chỉ giết mổ khoảng 50 con/ngày, hiện mỗi ngày chúng tôi đang phải bù lỗ hàng chục triệu đồng từ chi phí thuê nhà xưởng, mặt bằng, nhân công, trả lãi ngân hàng. Không biết khi nào thực trạng này mới chấm dứt" - Bà Nguyễn Thị Hiền, PGĐ Công ty TNHH Minh Hiền chia sẻ.
Lý giải cho việc lò mổ công nghiệp đang hoạt động cầm chừng, bà Hiền cho rằng: "Do thói quen giết mổ thủ công đã ăn sâu vào nhiều hộ dân làm nghề nên việc yêu cầu họ từ bỏ một thói quen là rất khó. Bên cạnh đó, chi phí giết mổ công nghiệp cao hơn cách làm thủ công tới 50 - 60%. Ngoài ra, nếu họ chuyển sang giết mổ công nghiệp thì phải chịu sự quản lý gắt gao về quy trình sản xuất thực phẩm sạch. Chi phí cao và quản lý chặt khiến các chủ lò mổ không mặn mà gì với giết mổ công nghiệp, mà vẫn làm thủ công".
Lò mổ công nghiệp của Công ty TNHH Minh Hiền (Thanh Oai, HN)...
... đầu tư hàng chục tỉ đồng nhưng chỉ hoạt động 10% công suất
Khu vực bể nước phía sau lò mổ đã xuống cấp
Nhiều chi tiết máy hoen rỉ...
... và bám mạng nhện
... đến móc treo thịt cũng bị xếp đống do lâu ngày không được sử dụng
Các thiết bị máy...
... cho tới bảng điện đều bị "đắp chiếu"
Lò mổ công nghiệp của Công ty Cổ phần Xuất khẩu Thực phẩm (Foodex) đóng trên địa bàn huyện Đan Phượng, Hà Nội cũng đang lâm vào trình cảnh tương tự. Khách hàng chủ yếu của công ty là các đơn vị hành chính, sự nghiệp, các bếp ăn tập thể trên địa bàn một số quận như: Đống Đa, Ba Đình, huyện Từ Liêm,...
Toàn cảnh "ế ẩm" từ phía ngoài của Công ty Cp Xuất khẩu Thực phẩm Foodex (Đan Phượng, Hà Nội)
Với công suất thiết kế 1.800 con/ngày...
... Nhưng công tác dọn dẹp vệ sinh đã "hoàn tất" lúc 8h sáng do công suất giết mổ 15 con/ngày
Phòng kiểm dịch được đặt trong lò mổ
Hai máy làm lông hiện đại...
Khu vực bảo quản lạnh sạch sẽ nhưng không được "tận dụng" hết công suất do chưa tìm được "đầu ra" cho sản phẩm
Ông Lê Đình Phượng - Chủ tịch HĐQT cho biết công ty đã đầu tư 30 tỷ đồng xây dựng lò mổ hiện đại, với công suất lên tới 1.800 con/ngày nhưng hiện tại trung bình mỗi ngày lò chỉ giết thịt được 15 - 20 con. “Chúng tôi không cạnh tranh nổi với các lò giết mổ chui. Họ chỉ cần đầu tư mấy con dao, cái chảo đun nước, mặt bằng nho nhỏ là có ngay một lò mổ thủ công nên chi phí tại các lò này thấp, vì thế, lò thủ công rất được ưa chuộng", ông Phượng nói.
Trong khi lò mổ công nghiệp đang chết dần chết mòn vì ế khách và không tiêu thụ được sản phẩm, thì hàng ngày hàng giờ, các lò mổ thủ công vẫn hoạt động hết công suất. Người dân Hà Nội vẫn phải dùng thịt bẩn chưa biết đến bao giờ, chỉ vì các chế tài quản lý vệ sinh an toàn tại lò mổ chưa được thực hiện. Và đồng tiền lợi nhuận có sức chi phối các chủ lò mổ, ngăn họ không sử dụng các lò mổ công nghiệp được đầu tư hiện đại.