Cao tốc 34.000 tỷ xuống cấp: Thầu chính 'bán cái' cho thầu phụ

Từ tháng 3/2017, Thanh tra Bộ GTVT đã thanh tra việc thực hiện gói thầu số A5 thuộc vốn WB - Dự án xây dựng đường cao tốc Đà Nẵng – Quảng Ngãi, phát hiện nhiều sai phạm. Đặc biệt, gói thầu trị giá hơn 1.394 tỷ đồng này đã được nhà thầu chính bán thầu 100%.

Cao tốc 34.000 tỷ xuống cấp: Thầu chính 'bán cái' cho thầu phụ - 1

Đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi hư hỏng cục bộ, buộc phải sửa chữa sau khi mới đưa vào khai thác Ảnh: Nguyễn Thành

Ngày 11/5/2016, Bộ trưởng Bộ GTVT có Quyết định số 1434/QĐ-BGTVT về việc thanh tra công tác quản lý đầu tư xây dựng dự án đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi do Tổng công ty Đầu tư Phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) làm chủ đầu tư. Theo tìm hiểu của phóng viên, thực hiện chỉ đạo này, tháng 3/2017, Thanh tra Bộ thanh tra gói thầu số A5 thuộc nguồn vốn Ngân hàng Thế giới (WB) của dự án xây dựng đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi và phát hiện một số tồn tại, bất cập tại gói thầu này.

Theo hồ sơ, ngày 16/7/2014, VEC ký hợp đồng với Công ty Posco Engineering & Construction (viết tắt Posco), pháp nhân Hàn Quốc, về việc thực hiện gói thầu xây lắp số A5 (km 131+700 và km 131+500 - km 139+204). Gói thầu này nằm trên địa phận tỉnh Quảng Ngãi. Giá trị hợp đồng hơn 1.394 tỷ đồng, trong đó giá trị xây lắp là hơn 1.100 tỷ đồng, thuế VAT hơn 110 tỷ đồng, dự phòng 15% hơn 181 tỷ đồng.

“Sau khi ký hợp đồng với chủ đầu tư, Công ty Posco Engineering & Construction không thực hiện thi công mà ký hợp đồng thuê thầu phụ thi công 100% toàn bộ các hạng mục công việc”, biên bản thanh tra ghi rõ. Đáng chú ý, danh sách các nhà thầu phụ đều của Việt Nam. Tiến trình bán thầu 100% giá trị hợp đồng xây lắp của Công ty Posco cho 17 nhà thầu phụ tại Việt Nam được thực hiện từ ngày 8/4/2015 đến ngày 29/2/2016.

Trong đó có 6 công ty ký hợp đồng với Posco nhưng chưa có thư trả lời của chủ đầu tư gồm: Công ty CP Đầu tư xây dựng hạ tầng INCICO, Công ty CP Xây dựng nền móng Sông Đà Thăng Long miền Nam, Công ty CP Cơ giới và xây lắp số 9 (Licogi 9), Công ty CP Đầu tư xây dựng B.M.T, Công ty CP Sở hữu Thiên Tân (Evermew). Do không có sự chấp thuận của chủ đầu tư nên nhà thầu chính đã cho dừng thi công trên công trường 4 nhà thầu phụ: Công ty CP Đầu tư xây dựng và Thương mại Á Đông, Công ty CP Đầu tư Phát triển khoa học công nghệ Việt Nam, Công ty TNHH Nam Phương, Công ty TNHH Semyung Electric & Power.

Nhiều vi phạm trong thi công

Ngày 4/8/2015, Công ty Posco ký hợp đồng giao thực hiện việc thi công các cầu thuộc gói thầu A5, trị giá hơn 597 tỷ đồng. Sau khi thi công hạng mục cọc khoan nhồi tại 3 cầu Trà Khúc, VD 12, OP24a, nhà thầu Posco có văn bản yêu cầu liên danh nhà thầu dừng thi công. Việc dừng thi công do chủ đầu tư yêu cầu vì liên danh Thiên Ân - Vinaconex không đủ năng lực thi công. Sau đó, Posco tiếp tục ký hợp đồng giao phần việc trên cho hàng loạt nhà thầu phụ khác. Giá trị các hợp đồng cũng được chia nhỏ.

Liên quan chất lượng công trình, biên bản thanh tra Bộ cũng chỉ rõ: Thiếu một số thí nghiệm tần suất cát, đá dùng cho bê tông xi măng, sơ đồ khoan cọc thay đổi so với biện pháp thi công được duyệt, thí nghiệm công tác cốt thép dự ứng lực không đầy đủ với yêu cầu…

Về việc thi công đắp nền đoạn km 124 +700 - km128+610, từ thời điểm 1/8/2015, tư vấn giám sát cho phép thay đổi biện pháp đắp nền K95 từ đắp đất sang đắp cát nền đường kết hợp sử dụng đắp bao, thay đổi vật liệu từ đắp đất sang đắp cát chưa có sự chấp thuận của chủ đầu tư. Chỉ dẫn kỹ thuật dự án không có hướng dẫn đắp vật liệu cát K95 nền đường kết hợp sử dụng đắp bao, nhà thầu lấy theo chỉ dẫn đất đắp. Thiếu thí nghiệm lớp vật liệu bao vải địa nhồi cát.

Giám đốc BQL dự án bị tố cáo tham nhũng

Ngày 17/7/2018, VEC có kết luận số 1925 về nội dung tố cáo đối với ông Nguyễn Tiến Thành (Giám đốc BQL dự án đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi). Trước đó, VEC nhận được đơn tố cáo ông Thành có hành vi vi phạm pháp luật, vi phạm các quy định về quản lý dự án, vi phạm quy chế tổ chức hoạt động của BQL dự án… Cụ thể, có 6 nội dung tố cáo, trong đó có 5 nội dung về quản lý thực hiện dự án và 1 nội dung về hành vi tham nhũng, đưa hối lộ, nhận hối lộ và công tác cán bộ.

Liên quan việc ông Thành che giấu thông tin nứt dọc bê tông nhựa, nguy cơ phá hoại tường chắn có cốt trên đoạn MSE - Gói 5JICA, đoàn kiểm tra kết luận: Hiện tượng mặt đường nứt hỏng và ông Thành đã chỉ đạo sửa chữa như đơn tố cáo là đúng. Tuy nhiên, đây chỉ là chỉ đạo xử lý hiện trường. Trách nhiệm của ông Thành là không chỉ đạo thi công rãnh dọc thoát nước mặt và hệ thống thoát nước ngầm kiểu Pháp dưới rãnh dọc đồng thời với quá trình thi công tường chắn… Không báo cáo kịp thời biện pháp khắc phục về VEC để có phương án chỉ đạo.

Về nội dung tố cáo ông Thành có hành vi tham nhũng, đoàn kiểm tra kết luận: Nội dung này đang được cơ quan Công an thành phố Đà Nẵng thụ lý giải quyết. Đến nay, VEC chưa nhận được bất kỳ thông tin nào từ cơ quan công an. Trong trường hợp nhận được thông tin chính thức yêu cầu điều tra của cơ quan chức năng như nội dung tố cáo thì VEC sẽ chỉ đạo ngay các bên cung cấp thông tin và phối hợp để làm sáng tỏ các vấn đề.

Tổng giám đốc VEC yêu cầu ông Thành kiểm điểm, rút kinh nghiệm và báo về các nội dung. Cụ thể về công tác quản lý chất lượng với vai trò là người đứng đầu BQL dự án phải có đề xuất và thực hiện các công tác quan trắc đoạn tường chắn MSE và đề xuất giải pháp xử lý nhằm đảm bảo tính ổn định lâu dài cho công trình…