Cả làng đánh kẻng xua "cát tặc"

Từ nhiều tháng nay, hàng trăm người dân Sầm Dương (huyện Sơn Dương, Tuyên Quang) gồng mình trắng đêm “chiến đấu” với cát tặc trên sông Lô để bảo vệ ruộng vườn khỏi bị sạt lở.

Đánh kẻng xua cát tặc

Một số người dân Sầm Dương cho biết, khu vực cát tặc hoành hành là bãi bồi phì nhiêu trên dòng sông Lô từng nuôi sống bao đời người nơi đây. Nhưng nơi đây đang ngày đêm bị phá nát bởi phi đội tàu cuốc cát khiến ruộng vườn của người dân đổ xụp xuống và trôi theo dòng sông.

Để chống cát tặc, người dân Sầm Dương cắt cử người canh gác, gõ kẻng khi phát hiện cát tặc để báo động. Thấy người dân làm mạnh, chủ tàu ngừng hút cát, kéo tàu ra giữa sông. Thế nhưng khi người dân về, mọi chuyện lại đâu vào đó

Ông Hà Đình Hùng, trưởng thôn Đồng Tâm (thôn 5, xã Sầm Dương) cho biết, người dân nơi đây chủ yếu làm nông nghiệp thuần túy, không có nghề phụ. Nếu ruộng vườn trôi sông thì chẳng biết làm gì khác...

Ông Hùng cho biết thêm, thời gian gần đây, UBND tỉnh đã cấp phép khai thác cát tại lòng sông Lô và khu vực bãi soi cho một đơn vị. Ban ngày, hàng chục chiếc tàu cuốc thi nhau múc cát ở lòng sông, đêm về, đoàn tàu hút cát lại tiến sát bờ múc đi cả ruộng vườn của dân.

Dân bức xúc với nạn khai thác cát

Theo tìm hiểu của chúng tôi, chân đê sông Lô gần đây xuất hiện nhiều vết nứt tại địa phận thôn Lương Thiện, Thái Thịnh và Hưng Thịnh. Theo thống kê của UBND xã Sầm Dương, trên diện tích đất bãi soi ven sông Lô của 44 hộ dân còn bị sạt lở là 9.265 m2 đất canh tác.

Đang tạm đình chỉ, lại cấp phép cho múc cát

Sau những diễn biến phức tạp trên, ngày 19/5/2010, UBND tỉnh Tuyên Quang đã có văn bản số 1024/UBND-NLN chỉ đạo thành lập đoàn kiểm tra liên ngành và đề ra phương án đảm bảo an toàn cho đê đoạn qua xã Sầm Dương. Chính quyền xã Sầm Dương cũng có văn bản yêu cầu tạm dừng việc khai thác cát sỏi trên sông Lô để điều tra nguyên nhân lún, nứt đê.

Tuy nhiên, ngày 27/1/2014, ông Phạm Minh Huấn, nguyên phó Chủ tịch UBND tỉnh Tuyên Quang (hiện là Phó Bí thư Tỉnh ủy Tuyên Quang) lại cấp “Giấy phép khai thác khoáng sản” cho Công ty CP khoáng sản Tân Hà (Cty Tân Hà).

Ruộng vườn của dân bị sạt lở

Theo giấy phép khai thác, giai đoạn 1, Cty Tân Hà được phép khai thác cát, sỏi bằng phương pháp lộ thiên tại mỏ cát, sỏi lòng sông Lô ở khu vực bãi soi Dù Dì (xã Sầm Dương, huyện Sơn Dương). Đây chính là vị trí đang “tạm đình chỉ” khai thác.

Trao đổi với phóng viên, ông Hoàng Văn An, Giám đốc Sở TN&MT tỉnh Tuyên Quang cho biết, Cty Tân Hà chưa được phép khai thác vì chưa hoàn thiện đầy đủ hồ sơ, thủ tục, cụ thể là chưa có hợp đồng thuê đất.

Trong khi đó, ngày 8/4, một cán bộ Sở TN&MT tỉnh Tuyên Quang tiết lộ, Cty Tân Hà đã có Hợp đồng thuê đất với Sở TN&MT. Cty Tân Hà mới ra đời đầu tháng 3/2013 với ngành nghề kinh doanh là khai thác cát sỏi.