Bộ Y tế chậm công bố dịch sởi, coi nhẹ y tế dự phòng

Trao đổi với Tiền Phong sáng 16/4, bác sỹ Nguyễn Trọng An, Phó Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu và Đào tạo phát triển cộng đồng, cho rằng, đáng lẽ đến giờ này phải công bố ngay dịch sởi và Bộ Y tế đã chậm trễ trong công bố dịch.

Hiện nay bệnh sởi đang diễn biến rất phức tạp và đã có hơn 100 trẻ em tử vong trong khi Bộ Y tế vẫn chần chừ không muốn công bố dịch, thậm chí trước đó chỉ công bố có 25 ca tử vong do sởi, là một bác sỹ nhi khoa ông nghĩ sao?

Ông Kansai, Trưởng đại diện tổ chức Y tế thế giới, thăm bệnh nhi sởi tại BV Nhi Trung Ương. ảnh: Thái Hà

Tôi thấy Bộ Y tế đã phản ứng chậm. Chúng ta nói Bộ Y tế giấu dịch hay chạy theo thành tích thì vấn đề này là muôn thủa, không chỉ của Bộ Y tế mà ở nhiều ngành khác trong cơ chế quản lý hiện nay. Ngay vụ dịch sởi này, từ đầu năm đến nay đã có tới 6.600 trường hợp sốt phát ban trong đó gần 2.500 trường hợp được chẩn đoán mắc bệnh sởi.

Đến nay đã có 59/63 địa phương ghi nhận có bệnh nhân sởi. Đặc biệt số ca tử vong do mắc sởi ngay tại Bệnh viện Nhi Trung ương là 25. Chiều 15/4 khi Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam tới thăm thì con số bệnh nhân tử vong do sởi và biến chứng được báo cáo là trên 100 ca, chưa kể một số bệnh nhân bệnh nặng xin về và tử vong tại nhà.

Các bệnh viện tại Nghệ An, Thanh Hóa, Yên Bái cũng có thông báo về việc có bệnh nhân tử vong do sởi. Rõ ràng lúc này phải công bố có dịch sởi. Công bố có dịch để làm gì? Thực ra không phải công bố có dịch là chúng ta xấu xa hay gì đâu. Mà công bố dịch để toàn bộ hệ thống chính trị, các ngành, các cấp phải vào cuộc, chung tay dập dịch.

Theo đó, từ các bộ, ngành, UBND các cấp, truyền thông phải vào cuộc. Phải trang bị thêm các trang thiết bị, máy thở xuống các bệnh viện tuyến tỉnh để dập dịch chứ không thì trẻ em chết nhiều quá, số ca mắc nhiều quá.

Vậy phải chăng Bộ Y tế chưa làm hết trách nhiệm trong phòng dịch hay ở đây có lý do khách quan nào, thưa ông?

Bác sỹ Nguyễn Trọng An, Phó Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu và Đào tạo phát triển cộng đồng

Là bác sỹ nhi khoa, từng nhiều năm làm việc trong Bệnh viện Nhi Trung ương, sau đó qua công tác bảo vệ, chăm sóc trẻ em tôi thấy, xét về cả ba phương diện (Mức độ lan tỏa của bệnh sởi nhanh và rộng; Số người chết và mắc rất nhiều; Khả năng kiểm soát của cơ quan y tế không đáp ứng được) thì có thể kết luận Bộ Y tế đã chậm trễ trong công bố dịch.

Tại sao đến giờ này chưa công bố dịch? Tôi cho rằng phải công bố ngay dịch sởi. Thế nhưng đến nay, Bộ Y tế còn có vẻ chần chừ, có thể do nắm thông tin không chắc, khả năng quyết đoán trong quản lý không cao. Nhưng theo tôi cái cốt lõi là trong nhiều năm qua, Bộ Y tế coi nhẹ công tác y tế dự phòng.

Ở các nước phát triển, Y tế dự phòng là nhiệm vụ của Y tế công, còn điều trị là công- tư kết hợp. Ở nước ta hiện quá coi nhẹ dự phòng nên vấn đề phòng bệnh thế nào, chất lượng vắc xin ra sao, dập dịch thế nào khi dịch bùng phát là cả vấn đề mà tôi cũng không đủ thông tin để phân tích sâu thêm.

Hôm qua, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nói một điều mà chúng ta phải suy nghĩ là ông đi kiểm tra do thấy được thông tin cảnh báo trên mạng xã hội (Facebook) của một bác sỹ nhi, như vậy để thấy ông đã không được báo cáo kịp thời về mức độ của bệnh sởi, ông nghĩ sao về thực tế này?

Như tôi đã nói ở trên, với cơ chế quản lý và chính sách như hiện nay thì rất dễ rơi vào quan liêu, cứ ngồi ở trong văn phòng máy lạnh để nghe báo cáo, nghe thông tin, chất lượng vắc xin... thì những thông tin chính xác, thông tin đúng rất khó có được. Việc nghi ngờ giấu thông tin có thể có nhưng tôi không dám khẳng định.

Cảm ơn bác sỹ!