Bên trong nhà tù mật khét tiếng Stasi ở Berlin

Nhà tù mật khét tiếng Stasi từng là nơi diễn ra những vụ tra tấn tù nhân dã man, gây ám ảnh tới mức cho đến ngày nay nhiều người chỉ nghe thấy cái tên Stasi thôi cũng đã rùng mình.

Stasi, còn được biết tới với tên Hohenschönhausen, nằm giữa một khu dân cư đông đúc ở phía đông thủ đô Berlin, Đức. Nơi đây đã từng giam giữ hàng ngàn tù chính trị từ Thế chiến II cho tới năm 1989, đánh dấu sự sụp đổ của bức tường Berlin. Nhà tù Stasi ban đầu được điều hành bởi Nga và sau đó là do các mật vụ Đông Đức (Stasi) điều hành.

Khung cảnh bên ngoài nhà tù Stasi

Tòa nhà này chính là Trại tù đặc biệt Số 3 trong chế độ Quốc Xã, được sử dụng như một trại tập trung của Phát xít Đức. Các tù nhân bị buộc phải ở trong tầng hầm mà trước đây từng là căng-tin của nhà bếp, một bên với các xà-lim không có cửa sổ giống như lô cốt, được gọi là “tàu ngầm”.

Một phòng thẩm vấn trong nhà tù mật

Các xà-lim ẩm thấp và lạnh lẽo có một bục bằng gỗ và một cái xô được sử dụng như một toa-lét. Một bóng đèn điện không có vỏ bao chiếu sáng 24 giờ một ngày. Các cuộc thẩm vấn chỉ được tiến hành vào ban đêm khi các tù nhân phải chịu đựng sự dọa dẫm và tra tấn. Phòng thẩm vấn đều được cách âm rất tốt, và sau khi bị tra tấn, các tù nhân được đưa vào một phòng nhỏ, hẹp và bịt kín mít, chỉ để hở một lỗ nhỏ cho không khí lưu thông trước khi đưa về phòng giam chính.

Phòng thẩm vấn thường được bọc cao su xung quanh để cách âm, nơi đây còn diễn ra những cuộc tra tấn dã man

Những cựu tù nhân báo cáo lại sau này rằng họ đã bị buộc phải nhận tội thông qua hình thức tra tấn trong hầm nước.

Theo Bảo tàng Hohenschönhausen Berlin, nơi quản lý trực tiếp nhà tù Stasi ở hiện tại, điều kiện sống trong nhà tù này vô cùng khắc nghiệt, cao điểm nhất, nhà tù giam giữ tới 4.200 tù nhân. Chỉ trong vòng sáu năm, những vụ tra tấn khủng khiếp và điều kiện thiếu thốn trong nhà tù Stasi đã giết chết gần 1.000 tù chính trị.

Hành lang dưới các tầng hầm

Bộ An ninh Quốc gia Đông Đức tiếp quản nhà tù từ tháng 3 năm 1951 và bỏ tù nhiều chính trị gia ở nơi đây. Các tù nhân bị cô lập hoàn toàn với thế giới bên ngoài và không bao giờ được thông báo về nơi họ bị giam giữ.

Trước khi bị tống giam vào Stasi, các tù nhân bị bịt mắt, nhốt vào trong một xe tải được cải trang thành xe chở hàng. Trong chiếc xe sẽ được chia ra thành nhiều ô nhỏ để tù nhân hoàn toàn không thể nhìn thấy gì hay đoán được mình đang được đưa tới đâu. Từng người một sẽ bị chuyển vào nhà tù theo cách như thế.

Một phòng giam trong nhà tù Stasi

Trong tù, các tù nhân hầu như cũng không được tiếp xúc với nhau. Không bao giờ có các bữa ăn chung hay các buổi lao động chung. Họ chỉ được rời phòng giam khi tới phòng thẩm vấn. Ở các hành lang, một hệ thống đèn báo hiệu giống như đèn giao thông cũng được lắp đặt để những người áp giải nhận ra tín hiệu và không cho các tù nhân nhìn thấy nhau khi bị giải đi thẩm vấn. Các tù nhân hầu như chỉ được tiếp xúc với người thẩm vấn và bảo vệ hành lang trong suốt quá trình bị giam giữ.

Một hành lang dẫn tù nhân tới phòng thẩm vấn

Những tù nhân không được thoải mái kể cả khi ngủ bởi tay họ luôn bị trói ra sau lưng và bị bắt phải nằm úp, làm sao để người giám sát bên ngoài có thể nhìn thấy tay của họ đặt lên trên tấm chăn. Theo người hướng dẫn tại Bảo tàng Hohenschönhausen Berlin, quy định này của nhà tù nhằm nâng cao an toàn trong tù và tránh việc tù nhân tự tử.

Tháp canh của nhà tù Stasi

Trong các phòng giam, tù nhân không được phép ngồi trên giường, chỉ được ngồi ở đúng chiếc ghế đặt sẵn. Mỗi phòng có một ô cửa sổ nhỏ nhưng lại lắp tấm kính dày, tránh việc tù nhân có thể quan sát bên ngoài, tất cả những gì họ nhìn thấy từ trong phòng chỉ là một vệt mờ màu xanh dương và màu xanh lá cây.

Nhà tù Stasi đã bị đóng cửa năm 1990 sau 44 năm hoạt động. Hiện tại, nó cũng đã bị xóa sổ khỏi bản đồ của Đức. Giờ đây, nhà tù Stasi đã trở thành một phần của Bảo tàng Hohenschönhausen, là nơi tưởng niệm, nghiên cứu lịch sử, tham quan phục vụ cho giáo dục và được điều hành bởi các cựu tù nhân.