Bản làng người Thái gượng dậy sau trận lũ lịch sử

Bản làng người Thái ở xã Tam Chung, huyện Mường Lát (Thanh Hóa) từng bị xóa sổ hoàn toàn sau trận lũ lịch sử vào tháng 9-2018.

Những ngày cuối năm 2022, chúng tôi trở lại bản Poọng, xã Tam Chung, nơi bị hứng chịu nặng nhất sau trận lũ lịch sử ở huyện Mường Lát (Thanh Hóa) xảy ra vào năm 2018. Trận lũ dữ quét qua đã khiến 34 nhà dân bị sập hoàn toàn, 47 gia đình bị cuốn trôi tài sản, chỉ còn lại 10 căn nhà không còn nguyên vẹn.

Bản Poọng sau khi lũ đi qua khiến nhiều ngôi nhà bị sụp đổ hoàn toàn ở thời điểm tháng cuối tháng 8-2012.

Ký ức về trận lũ còn nguyên

Ngồi bên căn nhà sàn khang trang được dựng lại sau cơn lũ lịch sử, trưởng bản Poọng, ông Vi Văn Thuận, kể rằng cuộc sống của người dân bản làng người Thái đã khá hơn trước đây rất nhiều, không còn phải nơm nớp lo, sẵn sàng tháo chạy mỗi khi mưa đến như những năm trước đây.

Tài sản gây dựng phút chốc đã tiêu tan. Những tiếng khóc, tiếng kêu cứu khi người dân tháo chạy khỏi tử thần ám ảnh khiến nhiều người dân không dám trở lại sau lũ vì quá sợ hãi.

Ông VI VĂN THUẬN

Nhưng theo ông Thuận, ký ức về trận lũ lịch sử ngày ấy thì mãi không thể nào phai mờ trong tâm trí người dân.

“Hôm đó, trưa 30-8-2018, người dân nghe những âm thanh rợn người từ đỉnh núi rồi những ngôi nhà sàn bắt đầu rung lắc. Mọi người hô hoán, bồng bế con trẻ tháo chạy. Chưa đầy vài phút sau, lũ đã đổ xuống như thác kéo theo đất vùi lấp, cuốn trôi tất cả” - ông Vi Văn Thuận nhớ lại.

Điểm trường mầm non bị đất vùi lấp, xô đổ đứt gãy nhiều cột.

Chỉ ít ngày sau trận lũ lịch sử, Trưởng ban Tổ chức Trung ương Phạm Minh Chính (nay là Thủ tướng) đã đi bộ vượt núi vào các điểm sạt lở mới đến được tâm lũ Mường Lát. Tại đây, ông Phạm Minh Chính đã thăm hỏi, động viên, chia sẻ những khó khăn của bà con nhân dân bản Poọng, xã Tam Chung khi đang sơ tán tại một ngôi trường tiểu học cũ. Đồng thời, ông cũng trao quà ủng hộ của Ban Tổ chức Trung ương cho các gia đình bị thiệt hại do cơn lũ gây ra.

Trưởng Ban Tổ chức Phạm Minh Chính (nay là Thủ tướng Chính phủ) vượt qua nhiều điểm sạt lở để đến với người dân Mường Lát bị thiệt hại nặng nề sau trận lũ lịch sử.

Ông Phạm Minh Chính cùng đoàn công tác khảo sát thiệt hại tại bản Poọng, xã Tam Chung và đề nghị chính quyền địa phương sớm ổn định cuộc sống cho các hộ gia đình bị mất nhà. Theo ông, đây là mục tiêu quan trọng nhất, vì người dân không chỉ mất nhà, mất đồ đạc mà còn mất ruộng nương. Đồng thời, ông cũng yêu cầu các cấp chính quyền địa phương cần quan tâm giải quyết vấn đề gạo, nước cho nhân dân; vấn đề đi học cho trẻ em và vệ sinh môi trường, an toàn thực phẩm cho người dân...

Đối với các gia đình có nhà bị cuốn trôi, Trưởng ban Tổ chức Trung ương yêu cầu lập dự án khôi phục nhà cửa, khắc phục để ổn định lâu dài cho bà con.

Trưởng ban Tổ chức Trung ương Phạm Minh Chính đến bản Poọng thời điểm tháng 9-2018.

Gượng dậy sau lũ lịch sử

Bà Ly Sa, Phó Chủ tịch UBND xã Tam Chung, nhớ lại: “Sau lũ khoảng một tuần, một cuộc khảo sát tìm nơi ở mới cho 63 hộ dân bị mất nhà cửa nhanh chóng được triển khai.

Nụ cười của hai cụ bà ở bản Poọng những ngày giáp tết Nguyên đán. Ảnh: ĐẶNG TRUNG

Thế nhưng giữa núi rừng trùng điệp, việc tìm ra một nơi trú thân an toàn, phù hợp cho người dân lại không hề đơn giản. Với đặc tính vùng đất có độ dốc cao này, mối nguy lũ quét vẫn còn đó. Nhưng dù sườn núi có cao bao nhiêu thì lòng người, khát vọng an cư vẫn san phẳng được”.

Bản Poọng đã khang trang hơn nhiều khi Tết Nguyên Đán đang đến gần.

Cuối cùng, chính quyền địa phương đã tìm được một khu đất tái định cư rộng 3 ha, cách bản cũ hơn 1 km và tính toán cấp khoảng 100 m2 đất cho mỗi hộ dân. Toàn bộ khu vực này sẽ được đầu tư hạ tầng đầy đủ theo tiêu chuẩn nông thôn mới.

Vẻ đẹp bình yên của bản Poọng giữa núi rừng biên viễn Mường Lát.

Trưởng bản Poọng Vi Văn Thuận thông tin: Sau bốn năm lũ đi qua thì bản đã có nhiều hộ dân thoát nghèo và vươn lên làm giàu. Đáng chú ý, ngoài việc gắn bó với trồng lúa, nương rẫy và chăn nuôi thì bản hiện có 37 lao động đi làm ăn xa ở TP. HCM, Hà Nội, Hải Dương và nhiều tỉnh, thành khác. Đặc biệt, bản hiện có bốn lao động đi xuất khẩu tại Nhật Bản, Hàn Quốc.

Chị Hà Thị Chầu đang dệt những tấm thổ cẩm của người thái với những hình hoa văn đặc trưng để chuẩn bị đón Tết Nguyên Đán.

Theo ông Thuận, bản Poọng có 92 hộ dân với 412 nhân khẩu, trong đó có nhiều trẻ được sinh ra ở bản tái định cư mới. Từ chỗ hơn 50% là hộ nghèo thì đến hết năm 2022, cả bản còn tám hộ nghèo và đang hướng đến mục tiêu năm 2023 được công nhận là bản nông thôn mới.

Chị Hà Thị Mùi (29 tuổi) một người dân bản Poọng kể từ khi về bản mới chị đã hạ sinh cậu con trai trong điều kiện nhà ở tốt hơn.

Bí thư Huyện ủy Mường Lát - ông Hà Văn Ca khẳng định nhờ sự hỗ trợ của Đảng, Nhà nước, sự quan tâm của lãnh đạo tỉnh Thanh Hóa, đến nay người dân nhiều bản tái định cư ở các xã của huyện Mường Lát đã có cuộc sống mới tốt hơn.

Những con đường hoa treo cờ Tổ quốc nơi vùng biên này đang thắp lên niềm hy vọng thoát nghèo sau nước mắt và đau thương.

“Riêng bản Poọng đang từng bước vươn lên thoát nghèo, làm giàu nơi vùng đất biên thùy từng hứng chịu hai trận lũ lịch sử 2018-2019” - ông Hà Văn Ca phấn khởi nói.

Nguồn: [Link nguồn]Nguồn: [Link nguồn]