Bãi rác độc hại có giang hồ gác

Tiếp xúc những khu vực đổ hóa chất, người dân bị choáng, khó thở.

Khuya 20-7, Phòng Cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường (PC49) Công an tỉnh Đồng Nai đã mật phục bắt quả tang một ô tô đổ khoảng bốn tấn rác thải công nghiệp tại bãi rác tự phát ở xã Tân An (huyện Vĩnh Cửu).

Người điều khiển ô tô trên là ông Nguyễn Minh Thịnh (ngụ Biên Hòa) khai nhận số rác thải này của một công ty tại KCN Biên Hòa 2 (Biên Hòa). “Tôi nhận lệnh của một người tên H. đến lấy rác và sau đó được một người tên B. dẫn đường đến bãi rác này đổ trộm” - ông Minh khai nhận.

Bốn tấn chất thải công nghiệp bị phát hiện gồm có mút xốp, cao su, rác thải và chất thải màu đen (chưa xác định được chủng loại). Ngoài ra, ở bãi rác này còn có một lượng hóa chất đổ ở rãnh rác dài chảy vào một hố sâu, bốc mùi nồng nặc như acid. Trong lúc lực lượng chức năng chuẩn bị đưa xe cùng tang vật về trụ sở để xử lý thì ông Thịnh bất ngờ bỏ chạy, lẩn trốn vào rừng tràm. PC49 đã lập biên bản, tạm giữ phương tiện, tang vật có liên quan để xác minh làm rõ.

Đất sặc mùi hóa chất

Trước đó nhiều ngày, chúng tôi đã nhận được phản ánh của người dân khu vực về sự ô nhiễm ở bãi rác tự phát này. Theo đó, vào đêm hoặc rạng sáng thường xuất hiện nhiều xe tải chở rác thải đến đây đổ trộm.

Khu vực nói trên nằm giáp ranh giữa xã Tân An (huyện Vĩnh Cửu) và xã Bắc Sơn (huyện Trảng Bom). Đây là nơi có nhiều khu đất nằm xen lẫn trong rừng tràm, bị biến thành những bãi rác trái phép, có cả chất thải rắn lẫn hóa chất dạng lỏng. Tại đây có một cơ sở sản xuất muối lúc nào cũng phun khói đen mù trời. Cạnh cơ sở chế biến muối có nhiều vũng nước đen sặc mùi hóa chất. Một số khu đất lân cận cũng có hóa chất tồn lưu, bốc mùi khó chịu.

Chiếc xe đổ trộm chất thải được đưa về trụ sở PC49 Đồng Nai. Ảnh: Công an cung cấp 

Gần khu vực đổ rác và hóa chất có rất nhiều vạt tràm bị chết khô. Ảnh: KB

Lúc chúng tôi có mặt (đầu tháng 7), một người đàn ông đang dùng xe cuốc đào xới đất và mùi hóa chất xộc lên nồng nặc. Trong chốc lát, chúng tôi có cảm giác choáng váng, khó thở. Người đàn ông này dừng xới đất, ra hiệu chúng tôi tránh xa. Một lát sau, khi tiếp xúc ông ta cho biết không bất ngờ về hiện tượng này. “Đây là chuyện tất yếu vì xung quanh khu đất này rác công nghiệp lẫn hóa chất tập kết với số lượng lớn, đã tồn tại một thời gian dài. Bên kia là khu vực đổ hóa chất, nhiều vạt tràm đã chết khô” - người đàn ông này từ chối cho biết họ tên và nơi ở, vừa nói vừa chỉ tay.

Theo ông ta, khu vực đổ chất thải này tồn tại một thời gian dài đủ biết những người này có “quyền lực” thế nào. Những lúc xe chở chất thải vào đây đổ đều có đám thanh niên dữ dằn canh gác. Ai phản ánh các bãi rác này sẽ bị trả thù ngay nên nhiều người lo sợ, không dám công khai tố cáo.

Cũng với tâm trạng trên, nhiều người dân đang nuôi cá, nuôi bò xung quanh các bãi rác trái phép cũng tỏ ra lo sợ khi nói về những người bảo kê các bãi rác này. “Ai đến gần khu vực đổ hóa chất cũng thấy choáng váng, khó thở. Mấy hôm trước trời mưa, nước cuốn hóa chất từ đồi cao chảy xuống ao làm cá chết sạch. Có sáu con bò đang khỏe mạnh cũng lăn đùng ra chết nghi do uống phải nước nhiễm hóa chất” - một người dân nói.

Dân từng cầu cứu Cục Cảnh sát môi trường

Nhiều ngày tiếp cận khu vực nói trên, chúng tôi nhận thấy rác thường được xe tải đưa về đây đổ vào buổi tối hoặc mờ sáng. Đây là rác công nghiệp dạng rắn lẫn dạng lỏng. Sau khi tập kết, có một số thanh niên phân loại, lấy phế liệu, còn lại châm lửa đốt cháy. Do đây là khu vực vắng vẻ nên khi có người lạ xuất hiện là những người này có thể nhận biết ngay. Có lần chúng tôi bị một số thanh niên chặn xe máy lại, truy hỏi đủ điều.

Một số người dân ở ấp Sông Mây, xã Bắc Sơn phản ánh do người dân nơi đây đã từng tố cáo những người đứng ra lập các bãi rác chui nhưng không thấy chính quyền địa phương xử lý rốt ráo nên họ đâm chán nản lẫn lo sợ. “Nói thiệt, dân ở đây ai cũng biết rõ những người nào đứng sau lưng các bãi rác độc hại này nhưng không thể làm gì được. Để các bãi rác hoạt động trái phép như thế này, chẳng lẽ chính quyền địa phương không hay biết?” - ông ngao ngán.

Theo tìm hiểu của chúng tôi, người dân đã gửi đơn tố cáo đến Cục Cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường (C49). Bước đầu cơ quan chức năng xác định các khu vực đổ chất thải thuộc đất của ông TH (TP.HCM), ông NTH (huyện Trảng Bom) và một công ty có trụ sở tại KCN Biên Hòa với tổng diện tích hơn 16.000 m2. Sau đó C49 đã đề nghị PC49 Đồng Nai phối hợp với huyện Vĩnh Cửu và Trảng Bom để xử lý các bãi rác trái phép này.