9 năm mang “án” HIV oan: Ai “kết án”?

Liên quan đến trường hợp chị Đỗ Thị An (Hưng Yên) bị “án” HIV oan từ năm 2006, phóng viên đã liên lạc với nhiều cơ quan liên quan để tìm hiểu nguyên nhân chị An bị liệt vào danh sách người bị nhiễm HIV.

Xin lỗi vì biết mà không gạch tên

Như đã thông tin, chị Đỗ Thị An (39 tuổi, thôn Tiên Xá 2, xã Cẩm Xá, Mỹ Hào, Hưng Yên) không bị nhiễm HIV nhưng vẫn có tên trong danh sách theo dõi người bị nhiễm HIV từ năm 2006 đến nay. Chị An cho biết, sự nhầm lẫn này khiến chị và gia đình chịu nhiều tổn thất về tinh thần.

Ngày 20.7 vừa qua, Sở Y tế tỉnh Hưng Yên và một số đơn vị liên quan đã tổ chức buổi gặp mặt với gia đình chị Đỗ Thị An để đưa ra lời xin lỗi vì sai sót đưa tên chị vào danh sách theo dõi những người bị nhiễm HIV.

Chị Đỗ Thị An (trong ảnh) vẫn chưa rõ vì sao mình có tên trong danh sách theo dõi bệnh nhân bị HIV.

Liên quan đến sự việc trên, trao đổi với PV, bà Nguyễn Thị Anh - Phó Giám đốc Sở Y tế Hưng Yên cho hay: Vào năm 2006, chị An tới Bệnh viện Lao phổi Hưng Yên điều trị. Kết quả test nhanh của chị An cho kết quả dương tính với HIV nên bệnh viện đã hướng dẫn chị lên Bệnh viện Bạch Mai xét nghiệm. Sau khi nhận kết quả xét nghiệm âm tính với HIV của Bệnh viện Bạch Mai, chị An mang kết quả về nộp cho Bệnh viện Lao phổi Hưng Yên. Xác định chính xác chị An không bị nhiễm HIV, Bệnh viện Lao phổi Hưng Yên đã lập bệnh án điều trị lao ngay tại tuyến tỉnh và chữa cho chị An khỏi bệnh.

Khi được hỏi vì sao tại thời điểm năm 2006, chị An được xác định là không bị nhiễm HIV nhưng vẫn có tên trong dách sách theo dõi bệnh nhân bị nhiễm HIV?, bà Nguyễn Thị Anh cho biết, đây là “nhầm lẫn trong báo cáo”.

Theo bà Anh, khi nghi ngờ bệnh nhân bị nhiễm HIV thì phải xét nghiệm 3 lần dương tính mới được công bố là HIV. Danh sách gửi về Trạm y tế xã Cẩm Xá vào năm 2006 không phải danh sách công bố mà là danh sách quản lý bệnh nhân lao, trong đó nghi ngờ chị An nhiễm HIV. Tuy nhiên, ngay từ năm 2006, sau nhiều lần xét nghiệm, cơ quan y tế đều biết chị An không nhiễm HIV vì thế mới điều trị lao cho bệnh nhân này ngay tại tuyến tỉnh.

“Đây là nhầm lẫn trong báo cáo. Trong ngành đều biết chị An không bị HIV, chỉ có điều không gạch tên chị ấy khỏi danh sách”, bà Nguyễn Thị Anh nói.

Bà Nguyễn Thị Anh chia sẻ, chính việc biết chị An không bị nhiễm HIV từ năm 2006 nhưng không gạch chị khỏi danh sách theo dõi khiến ngành y tế tỉnh Hưng Yên phải xin lỗi.

Kết quả xét nghiệm của chị là "âm tính với HIV"

Khó tìm nguyên nhân

Về phía Bệnh viện Lao phổi Hưng Yên, ông Phạm Hồng Quang - Giám đốc Bệnh viện cho hay, năm 2006, Bệnh viện Lao phổi Hưng Yên tiếp nhận bệnh nhân Đỗ Thị An với tình trạng bị bệnh lao. Để đưa ra phác đồ điều trị chính xác cho chị An, bệnh viện đã tiến hành làm xét nghiệm nhanh và cho kết quả dương tính với HIV. Bác sĩ của bệnh viện đã hướng dẫn chị An lên Bệnh viện Bạch Mai xét nghiệm máu.

“Chị An xét nghiệm HIV ở Bệnh viện Bạch Mai và nhận kết quả âm tính. Sau khi nhận kết quả này, chúng tôi đã xét nghiệm lại 1 lần nữa cho chị An và cho kết quả âm tính với HIV.

Với 2 kết quả này, chúng tôi đã nhận chị An vào điều trị bệnh lao trong 2 tháng với phác đồ tiêm. Nếu khi đó, chị An dương tính HIV thì chúng tôi sẽ điều trị cho chị ấy với phác đồ uống thuốc”, ông Quang cho biết.

Ông Quang cũng khẳng định, Bệnh viện Lao phổi Hưng Yên cũng không thông báo với bất cứ ai về kết quả test nhanh ngoài Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh theo quy định.

“Chúng tôi khẳng định, kết quả test nhanh nghi chị An bị nhiễm HIV chúng tôi không thông báo cho bệnh nhân biết, không thông báo cho Trung tâm Y tế dự phòng huyện Mỹ Hào, không thông báo cho Trạm y tế xã Cẩm Xá.

Chúng tôi chỉ báo cáo cho Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh (vào năm 2006, Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh Hưng Yên phụ trách theo dõi các bệnh nhân bị HIV/AIDS - PV) theo quy định của ngành dọc.

Tuy nhiên, chúng tôi chỉ báo cáo kết quả test nhanh để sàng lọc, còn Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh khi đó phải có nhiệm vụ thông báo cho bệnh nhân đi làm xét nghiệm lại để xác chẩn”, ông Quang nói.

Ông Quang cũng nhấn mạnh, kết quả test nhanh của Bệnh viện Lao phổi Hưng Yên không có giá trị thông báo và chẩn đoán mà chỉ có giá trị về mặt sàng lọc sớm.

Trao đổi với PV, ông Nguyễn Kim Hữu, Giám đốc Trung tâm Y tế dự phòng huyện Mỹ Hào xác nhận chị Đỗ Thị An có tên trong danh sách bệnh nhân nhiễm HIV từ năm 2006 tới năm 2014. Danh sách này được Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh Hưng Yên trước đây và sau này là Trung tâm Phòng chống HIV/AIDS tỉnh Hưng Yên gửi về Trung tâm Y tế dự phòng huyện Mỹ Hào.

Tên chị An đã được gạch bỏ khỏi danh sách những người nhễm HIV tại xã Cẩm Xá.

Trao đổi với phóng viên về lý do chị Đỗ Thị An nằm trong danh sách theo dõi bệnh nhân bị nhiễm HIV từ năm 2006, ông Phan Tiến Sơn – Giám đốc Trung tâm y tế dự phòng tỉnh Hưng Yên cho biết, chưa xác định được nguyên nhân từ đâu.

“Hiện chúng tôi đang phải rà soát lại từ Trung ương. Theo quy định, vào thời điểm năm 2006, tất cả các mẫu phải gửi về Trung tâm Y tế dự phòng, sau đó Trung tâm sẽ gửi Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương. Khi có kết quả của Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương thì mới được phép thông báo”, ông Sơn cho biết.

Theo ông Sơn, công tác rà soát gặp khó khăn bởi theo quy định, các tài liệu, mẫu báo cáo về bệnh HIV chỉ bảo quản trong 5 năm.

Về phía Trung tâm Phòng chống HIV/AIDS tỉnh Hưng Yên, ông Trần Xuân Khánh, Giám đốc Trung tâm cho biết, lý do chị Đỗ Thị An có trong danh sách theo dõi bệnh nhân nhiễm HIV năm 2014 là vì chị An có trong danh sách theo dõi từ trước, những năm sau sẽ dựa vào danh sách năm trước để rà soát. Việc rà soát này chủ yếu là để loại những trường hợp tử vong.

Ông Khánh cũng cho biết, Trung tâm Phòng chống HIV/AIDS tỉnh Hưng Yên không rõ trước đó vì sao chị An lại bị đưa vào danh sách theo dõi đối tượng bị nhiễm HIV vì kiểm tra không tìm thấy các tài liệu lưu trữ.

“Theo quy định, cụ thể là Chỉ thị 10 của Bộ Y tế năm 2001 và thông tư mới nhất của Bộ Y tế là Thông tư 15 thì tất cả các giấy tờ liên quan tới xét nghiệm HIV chỉ lưu trữ 5 năm. Các mẫu máu dương tính cũng chỉ lưu trữ có 2 năm”, ông Khánh cho biết thêm.