4 vụ việc Bộ Công an đang điều tra tại gang thép Thái Nguyên

Bộ Công an đang điều tra 4 vụ việc có dấu hiệu vi phạm tại dự án mở rộng sản xuất giai đoạn 2 - Công ty Gang thép Thái Nguyên, qua đó đã khởi tố và bắt giam 5 bị can.

Như đã đưa tin, Bộ Công an vừa khởi tố vụ án, khởi tố bị can và bắt giam 5 bị can được xác định có sai phạm tại dự án mở rộng sản xuất giai đoạn 2 - Công ty Gang thép Thái Nguyên (Công ty TISCO).

4 vụ việc Bộ Công an đang điều tra tại gang thép Thái Nguyên - 1

Bộ Công an đang điều tra 4 vụ việc có dấu hiệu vi phạm tại dự án mở rộng sản xuất giai đoạn 2 - Công ty Gang thép Thái Nguyên.

Trong số này, hai cựu lãnh đạo của Tổng Công ty thép Việt Nam là ông Mai Văn Trinh (cựu chủ tịch HĐQT) và Đậu Văn Hùng (cựu tổng giám đốc) cùng bị khởi tố về tội vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng.

Ngoài ra, ba bị can khác là cựu lãnh đạo TISCO gồm Trần Trọng Mừng (cựu tổng giám đốc), Trần Văn Khâm (cựu chủ tịch HĐQT, tổng giám đốc) và Ngô Sỹ Hán (cựu phó tổng Giám đốc, trưởng ban quản lý dự án mở rộng sản xuất giai đoạn 2) cùng bị khởi tố về tội vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng và vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí.

Theo Bộ Công an, động thái tố tụng trên nằm trong quá trình cơ quan này đang điều tra, xác minh 4 vụ việc có dấu hiệu vi phạm pháp luật xảy ra tại dự án mở rộng sản xuất giai đoạn 2 - Công ty TISCO.

Vậy 4 vụ việc này là những vụ việc nào?

Cách đây ít tháng, Thanh tra Chính phủ (TTCP) đã có kết luận thanh tra, chỉ ra hàng thiếu sót, sai phạm tại dự án nói trên. TTCP kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo Bộ Công an khẩn trương điều tra 4 vi phạm có dấu hiệu hình sự.

Thứ nhất, điều tra việc tổng giám đốc TISCO và một số cán bộ thuộc TISCO, Tổng Công ty Thép Việt Nam (VNS) và Bộ Công Thương có liên quan trong việc ký các Biên bản thỏa thuận phân chia công việc Phần C, chuyển một số phần việc từ Phần P sang Phần C; ký hợp đồng giao VINAINCON, các nhà thầu phụ khác thực hiện Phần C; thanh toán theo đơn giá điều chỉnh không đúng Hợp đồng EPC làm phát sinh tăng TMĐT, gây thất thoát vốn đầu tư.

Thứ hai, điều tra việc tổng giám đốc TISCO, một số cán bộ liên quan trong việc ký các Phụ lục hợp đồng EPC và một số văn bản tiếp nhận nhiều loại máy móc thiết bị không đúng chủng loại, thông số kỹ thuật, nguồn gốc xuất xứ hàng hóa không đúng Hợp đồng EPC, tiêu chuẩn về quản lý chất lượng hàng hóa.

Thứ ba, điều tra việc tổng giám đốc TISCO, một số cán bộ liên quan trình, phê duyệt và thanh toán nhiều khoản tiền cho MCC, các nhà thầu phụ, các tổ chức tư vấn, vi phạm quy định, nếu MCC và TISCO không xử lý sẽ gây thất thoát vốn đầu tư.

Thứ tư, điều tra việc VINAINCON lập dự toán Phần C theo đơn giá điều chỉnh, báo cáo các bộ, ngành, Thủ tướng Chính phủ thiếu căn cứ; vi phạm hợp đồng thực hiện Phần C, chậm tiến độ dự án, phát sinh tăng TMĐT, bán thầu hưởng phí trái pháp luật.

Cùng với kiến nghị nêu trên, TTCP cho biết đã chuyển hồ sơ, tài liệu cho Cơ quan CSĐT Bộ Công an vào tháng 11-2017.

Đặc biệt, cơ quan này còn chuyển kết luận thanh tra đến Ủy ban Kiểm tra Trung ương để xem xét, xử lý theo thẩm quyền đối với cán bộ, đảng viên thuộc diện Bộ Chính trị, Ban Bí thư quản lý có liên quan đến khuyết điểm, sai phạm.

Dự án 8.100 tỉ rỉ sét, hư hỏng

Theo TTCP, dự án cải tạo mở rộng sản xuất giai đoạn 2 - Công ty TISCO được Thủ tướng phê duyệt chủ trương đầu tư vào năm 2005; giao Tổng Công ty Thép Việt Nam (VNS) tổ chức thẩm định, xem xét phê duyệt; TISCO là Chủ đầu tư.

Tổng mức đầu tư được HĐQT VNS phê duyệt là 3.843 tỉ đồng. Dự án gồm hai gói thầu chính: (1) Gói thầu mỏ sắt Tiến Bộ đã hoàn thành đưa vào sử dụng với giá trị thanh toán là 224 tỉ đồng; (2) Gói thầu EPC Dây chuyền công nghệ luyện kim (143 triệu USD, sau là 160,9 triệu USD) đấu thầu rộng rãi; Tập đoàn xây lắp luyện kim Trung Quốc (MCC) trúng thầu với giá 160,9 triệu USD.

Ngày 15-5-2013, Chủ tịch HĐQT TISCO ký quyết định phê duyệt điều chỉnh tổng mức đầu tư dự án là hơn 8.100 tỉ đồng (tăng 4.200 tỉ đồng), thời gian thực hiện đến hết năm 2014 đi vào hoạt động. Thực tế, Gói thầu EPC đã tạm dừng thi công từ năm 2013 đến nay, các hạng mục đều chưa hoàn thành.

TTCP đánh giá trong quá trình thực hiện dự án, TISCO, MCC, VNS, Bộ Công Thương, các cơ quan, đơn vị, cá nhân có liên quan đã có hàng loạt khuyết điểm, sai phạm.

Cụ thể, đến thời điểm thanh tra, tổng giá trị TISCO đã thanh toán cho dự án là 4.421 tỉ đồng; tổng dư nợ gốc, lãi vay ngân hàng phải trả là 3.896 tỉ đồng (hiện lãi vay phải trả trên 40 tỉ đồng/tháng), trong đó thanh toán cho MCC trên 92% giá trị hợp đồng nhưng các hạng mục của dự án đều chưa hoàn thành, đến năm 2013 MCC và các nhà thầu đã dừng thi công.

TISCO đã thanh toán thay MCC tiền thuế là 11,6 triệu USD, thanh toán chi phí xếp dỡ, bảo quản thiết bị là 4,737 tỉ đồng, vượt giá trị hợp đồng, trong khi MCC chưa chuyển đủ thiết bị, cung cấp nhiều máy móc thiết bị sai khác về xuất xứ, thông số kỹ thuật, không phù hợp với quy chuẩn Việt Nam với giá trị xác định bước đầu là 38,8 triệu USD. Hiện một số thiết bị đã rỉ sét, hư hỏng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến tiến độ, chất lượng dự án, thiệt hại vốn đầu tư…