10 năm nữa, Việt Nam có thể thiếu 4,3 triệu phụ nữ

Thông tin trên được đưa ra tại Hội thảo Chiến dịch truyền thông về mất cân bằng giới tính khi sinh năm 2015 với chủ đề “Không phân biệt giới, không lựa chọn giới tính thai nhi” do Tổng cục Dân số - KHHGĐ, Bộ Y tế tổ chức tại Đà Nẵng ngày 24.9.

Theo thông tin tại hội thảo, tỉ số giới tính khi sinh ở Việt Nam đang ở mức cao, tăng nhanh và ngày càng lan rộng; tình trạng mất cân bằng giới tính xảy ra cả ở thành thị và nông thôn, nhiều vùng địa lý, một số tỉnh có tỉ số giới tính khi sinh ở mức rất cao.

Cụ thể, tỉ số giới tính của Việt Nam từ năm 2006 đến nay luôn ở mức trên 110%. Năm 2014, 10 tỉnh có tỉ số giới tính khi sinh cao nhất ở cả nước là Quảng Ninh: 124,4%; Hưng Yên: 119,5%, Lào Cai: 228,4%; Hải Dương: 118,3%; Bắc Ninh: 117,8%; Sơn La: 117,6%; Hà Nội: 117,3%…

Kết quả điều tra biến động dân số của Tổng cục Thống kê cho thấy, tất cả các lần sinh, tỉ số này của Việt Nam đều ở mức cao và đều mất cân bằng. Lần thứ nhất: 109,7; Lần thứ 2: 111,9 và lần thứ 3 trở lên rất cao: 119,7%. Tỉ số giới tính khi sinh cao ở ngay lần sinh thứ nhất cho thấy khát vọng có con trai là rất mãnh liệt và các bà mẹ đã sớm lựa chọn giới tính của con ngay lần mang thai đầu tiên. Điều này khác với các nước, thường có tỉ số giới tính cao ở lần sinh cuối.

Các nhà nghiên cứu dự báo, đến năm 2025, Việt Nam sẽ thiếu 2,3-4,3 triệu phụ nữ

Nguyên nhân trực tiếp được xác định là do lạm dụng những tiến bộ khoa học công nghệ để thực hiện lựa chọn giới tính như: áp dụng ngay từ trước khi thụ thai (chế độ ăn uống, chọn ngày phóng noãn); trong lúc thụ thai (chọn thời điểm phóng noãn, chọn phương pháp thụ tinh, lọc rửa tinh trùng để chọn tinh trùng mang nhiễm sắc thể Y…) hoặc khi đã có thai (sử dụng siêu âm, bắt mạch, chọc hút dịch ối…) để chẩn đoán giới tính, nếu là thai trai thì họ để lại, nếu thai gái phá đi….

Ngoài ra, còn có nhóm nguyên nhân phụ trợ khác như: do áp lực giảm sinh, mỗi cặp vợ chồng chỉ sinh 1-2 con, nhưng các cặp vợ chồng lại mong muốn trong số đó phải có con trai; do nhu cầu phát triển kinh tế gia đình: nhiều công việc nặng nhọc như khai thác khoáng sản, đi biển đánh bắt xa bờ… đòi hỏi sức lao động cơ bắp của con trai; do chế độ an sinh xã hội chưa đảm bảo, hiện nay trên 70% dân số nước ta còn sống ở nông thôn, hầu hết không có lương hưu khi về già, họ cần sự chăm sóc, phụng dưỡng của con cái mà theo quan niệm, trách nhiệm đó chủ yếu thuộc về con trai. Bên cạnh đó, chính sách ưu tiên đối với nữ giới cũng chưa thật thỏa đáng.

Ông Mai Xuân Phương, Phó Vụ trưởng Vụ Truyền thông giáo dục – Tổng cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình - Bộ Y tế cho biết, tình trạng gia tăng tỉ số giới tính khi sinh sẽ dẫn tới những hệ lụy khó lường về mặt xã hội, kinh tế, thậm chí cả an ninh chính trị… khi nam nữ bước vào độ tuổi kết hôn.

Các nhà nghiên cứu dự báo, đến năm 2025, Việt Nam sẽ thiếu 2,3-4,3 triệu phụ nữ. Từ đó, tình trạng “dư thừa” nam giới trong độ tuổi kết hôn có thể sẽ dẫn tới tan vỡ cấu trúc gia đình, một bộ phận nam giới sẽ phải kết hôn muộn và nhiều người không có khả năng kết hôn.

Ngoài ra, tỉ số giới tính khi sinh còn làm gia tăng sự bất bình đẳng giới như: nhiều phụ nữ phải kết hôn sớm hơn, tỷ lệ ly hôn và tái hôn của phụ nữ tăng cao, tình trạng bạo hành giới, mua dâm, buôn bán phụ nữ sẽ gia tăng…