Vượt mặt quốc hội, ông Trump quyết bán vũ khí cho đồng minh Trung Đông

Nhằm tránh sự phản đối từ Quốc hội, Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm 24/5 ban bố tình trạng khẩn cấp quốc gia vì căng thẳng với Iran nhằm triển khai các thoả thuận bán lượng vũ khí trị gí hơn 8 tỷ USD cho Ả-rập Xê-út, UAE và Jordan.

Vượt mặt quốc hội, ông Trump quyết bán vũ khí cho đồng minh Trung Đông - 1

Tổng thống Mỹ Donald Trump. (Ảnh: Reuters)

Chính quyền Trump thông báo với một uỷ ban của Quốc hội Mỹ rằng họ sẽ triển khai 22 hợp đồng quân sự với Ả-rập Xê-út, UAE và Jordan. Việc này khiến các nhà lập pháp Mỹ nổi giận vì đã phá vỡ tiền lệ lâu nay rằng các hợp đồng bán vũ khí lớn phải được Quốc hội đánh giá và phê chuẩn.

Các nghị sĩ Mỹ đã ngăn chặn việc bán vũ khí tấn công cho Ả-rập Xê-út và UAE trong nhiều tháng qua vì giận dữ trước tình trạng chiến dịch của hai nước này ở Yemen đã gây nhiều thương vong cho thường dân, cũng như những vụ lạm dụng nhân quyền như vụ ám sát nhà báo Jamal Khashogi tại lãnh sự quán Ả-rập Xê-út ở Thổ Nhĩ Kỳ.

Đầu tuần này, các nhà lập pháp Mỹ cảnh báo ông Trump đang lợi dụng kẽ hở trong luật kiểm soát vũ khí bằng cách ban bố tình trạng khẩn cấp quốc gia nhằm tiến hành những hợp đồng vũ khí nói trên.

“Tổng thống Trump chỉ đang lợi dụng kẽ hở này vì ông ấy biết Quốc hội sẽ không phê chuẩn…Không có lý do ‘khẩn cấp’ mới nào để bán bom cho Ả-rập Xê-út để họ thả xuống Yemen, và làm như vậy chỉ làm trầm trọng hơn cuộc khủng hoảng nhân đạo ở đó”, Thượng nghĩ sĩ Dân chủ Chris Murphy nói.

Không chỉ phe Dân chủ, nhiều nghị sĩ thuộc đảng Cộng hoà cũng phản đối kế hoạch của ông Trump.

Hạ nghị sĩ Mike McCaul, thành viên Uỷ ban Đối ngoại Hạ viện, nói rằng hành động này của chính quyền Trump sẽ làm hỏng quan hệ sau này giữa Nhà Trắng với Quốc hội.

Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo nói trong một tuyên bố rằng các đối tác của Mỹ ở Trung Đông cần hoàn tất những hợp đồng đó để ngăn chặn Iran, và rằng quyết định vượt quyền Quốc hội chỉ là sự kiện bất thường.

Đây không phải lần đầu tiên ông Trump và Quốc hội bất đồng vì chính sách khu vực, hay sự phân chia quyền lực giữa Nhà Trắng với đồi Capitol. Đầu năm nay, Hạ viện và Thượng viện Mỹ bỏ phiếu đồng ý chấm dứt sự hỗ trợ quân sự của Mỹ cho chiến dịch do Ả-rập Xê-út dẫn đầu ở Yemen, nhưng ông Trump đã phủ quyết.