Việt Nam đưa vấn đề tàu HD-8 của Trung Quốc ra hội nghị ASEAN
Tại Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN-Trung Quốc ngày 31/7, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh bày tỏ quan ngại sâu sắc về những diễn biến trên thực địa ở biển Đông, trong đó có hoạt động của tàu khảo sát HD-08 của Trung Quốc trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa Việt Nam.
Các bộ trưởng Ngoại giao ASEAN và Trung Quốc trong hội nghị ngày 31/7 tại Bangkok. ảnh: TTXVN
Theo Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh, các hành động như vậy đe dọa nghiêm trọng đến quyền và lợi ích hợp pháp của các quốc gia ven biển, làm xói mòn lòng tin, gia tăng căng thẳng, không có lợi cho hòa bình và ổn định ở khu vực. Phó Thủ tướng khẳng định lại lập trường nguyên tắc của ASEAN về tầm quan trọng của tăng cường lòng tin, không quân sự hóa, kiềm chế, không có hoạt động làm gia tăng căng thẳng và phức tạp tình hình; tuân thủ nghiêm túc luật pháp quốc tế trong đó có Công ước Liên Hợp quốc về Luật Biển (UNCLOS) 1982, sớm hoàn tất Bộ Quy tắc ứng xử trên biển Đông (COC) hiệu quả, thực chất, phù hợp với luật pháp quốc tế.
Bộ Ngoại giao Việt Nam cho biết, tại phiên họp toàn thể và phiên họp hẹp của ASEAN, các bộ trưởng ngoại giao thảo luận sâu rộng về tình hình biển Đông và ghi nhận một số quan ngại về một số sự cố nghiêm trọng gần đây, khẳng định các bên cần tuân thủ luật pháp quốc tế, trong đó có UNCLOS 1982, thực hiện đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố về ứng xử của các bên ở biển Đông (DOC) và sớm đạt được COC thực chất, hiệu quả và bảo đảm lợi ích của cộng đồng quốc tế.
Tại hội nghị ASEAN - Trung Quốc, các bộ trưởng ngoại giao ASEAN và Trung Quốc ghi nhận tiến triển trong đàm phán COC.
Hợp tác kinh tế
Phát biểu tại lễ khai mạc Hội nghị Bộ trưởng ngoại giao ASEAN ngày 31/7, Thủ tướng Thái Lan Prayuth Chan-o-cha nhấn mạnh ASEAN cần thúc đẩy xây dựng cộng đồng trên cả 3 trụ cột hướng tới người dân, không để ai bị bỏ lại phía sau; đẩy mạnh các cơ chế do ASEAN đóng vai trò chủ đạo và dẫn dắt; đẩy mạnh các sáng kiến kết nối cũng như nâng cao vị thế quốc tế. ASEAN cần tiếp tục nỗ lực để bảo đảm hòa bình, an ninh và ổn định khu vực dựa trên tin cậy lẫn nhau, hiểu biết chung và thúc đẩy hợp tác cùng có lợi. Các bộ trưởng cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì đoàn kết và vai trò trung tâm của ASEAN.
Trong hội nghị với Trung Quốc, bộ trưởng Ngoại giao Philippines Teodore Locsin, nước điều phối quan hệ ASEAN-Trung Quốc, khẳng định Trung Quốc là một trong những đối tác quan trọng hàng đầu của ASEAN và quan hệ ASEAN - Trung Quốc là một trong những quan hệ đối tác thực chất, hiệu quả nhất của ASEAN, đem lại lợi ích thiết thực cho cả hai bên và đóng góp tích cực cho hòa bình, an ninh, ổn định và thịnh vượng ở khu vực.
Chia sẻ quan điểm này, các bộ trưởng Ngoại giao ASEAN đánh giá cao những tiến triển tích cực trong quan hệ hợp tác toàn diện giữa ASEAN và Trung Quốc thời gian qua trên tất cả các lĩnh vực. Trung Quốc hiện là đối tác thương mại lớn nhất, nhà đầu tư hàng đầu của ASEAN. Hai bên nhất trí tiếp tục các nỗ lực hướng đến mục tiêu kim ngạch thương mại hai chiều đạt 1.000 tỷ USD và đầu tư đạt 150 tỷ USD vào năm 2020; đẩy mạnh hợp tác trên các lĩnh vực hợp tác tiềm năng, trong đó có phát triển kinh tế số, thương mại điện tử, đổi mới sáng tạo và thích ứng cách mạng công nghiệp 4.0, kết nối và phát triển bền vững.
Các bộ trưởng hoan nghênh các đề xuất thông qua các tuyên bố của lãnh đạo hai bên tại Hội nghị Cấp cao ASEAN - Trung Quốc lần thứ 22 cuối năm 2019 về phát triển thành phố thông minh, đẩy mạnh giao lưu truyền thông và gắn kết kế hoạch tổng thể kết nối ASEAN với Sáng kiến -Vành đai và Con đường - (BRI); nhất trí xác định năm 2020 là năm hợp tác ASEAN-Trung Quốc về kinh tế số.
Hai bên cũng khẳng định lại cam kết sớm hoàn tất Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện (RCEP); ủng hộ hệ thống thương mại đa phương mở và dựa trên luật lệ.
Hai bên cũng nhất trí thảo luận và xây dựng Kế hoạch Hành động ASEAN-Trung Quốc giai đoạn 2021-2025 tiếp nối Kế hoạch Hành động giai đoạn 2016-2020.
Nếu Bắc Kinh tiếp tục thể hiện sự hung hăng, quan hệ song phương giữa Việt Nam và Trung Quốc có thể xuống dốc.