Vị Tổng thống Mỹ gặt hái thành công vang dội nhưng không đắc cử nhiệm kỳ 2

00:00 / 0:00

Chuẩn

Tốc độ đọc

Cuộc bầu cử tổng thống Mỹ diễn ra ngày 3.11 tới sẽ là dấu mốc quan trọng, quyết định xem liệu Tổng thống Trump có tiếp tục ở lại Nhà Trắng trong nhiệm kỳ tới.

Cố Tổng thống Mỹ Geogre H.W. Bush.

Các cuộc thăm dò toàn quốc ở Mỹ gần đây cho thấy ông Trump đang đối mặt với nhiều bất lợi. Cựu Phó Tổng thống Joe Biden thậm chí còn tạo ra khoảng cách lớn hơn cả những gì bà Hillary Clinton làm được trước cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2016.

Điều này đặt ra những câu hỏi rằng, liệu ông Trump có thể làm nên điều thần kỳ một lần nữa hay không?

Trong lịch sử nước Mỹ, có 12 tổng thống từng nắm quyền một nhiệm kỳ duy nhất, trong đó đáng chú ý nhất phải kể đến cố Tổng thống George H.W. Bush, người qua đời năm 2018 và cũng là thành viên đảng Cộng hòa.

Nắm quyền giai đoạn năm 1988-1992, George H.W. Bush là Tổng thống Mỹ gần nhất chỉ tại vị trong một nhiệm kỳ.

Sinh ra tại Massachusetts vào ngày 12.6.1924, George H.W. Bush là con trai của chủ ngân hàng phố Wall giàu có.

Ông trở thành phi công hải quân Mỹ trẻ nhất trong lịch sử ở tuổi 18, nhập ngũ, sau cuộc tấn công bất ngờ của Nhật Bản vào Trân Châu Cảng. Đến khi trở thành Tổng thống Mỹ, người ta lại nhắc đến George H.W. Bush, với tư cách là người chèo lái nước Mỹ thành công qua Chiến tranh Lạnh.

Bất chấp một nhiệm kỳ gặt hái thành công vang dội, đặc biệt là trong lĩnh vực đối ngoại, George H.W. Bush để thua trong cuộc tranh cử tổng thống Mỹ nhiệm kỳ 2 năm 1992. Đối thủ của ông H.W. Bush năm đó là Bill Clinton.

Từng giành chiến thắng vang dội tại 40/50 bang trong cuộc bầu cử năm 1988, 4 năm sau, ông H.W. Bush chỉ còn chiến thắng ở 18 bang. Ross Perot, tỷ phú Texas, năm đó ra tranh cử với tư cách ứng viên độc lập và khiến ông H.W. Bush mất hàng triệu phiếu bầu.

Nhưng vì sao chuyện đó có thể xảy ra? Có nhiều yếu tố khi nói đến thất bại của ông H.W. Bush. Nhưng có thể khẳng định rằng các vấn đề trong nước là yếu tố quyết định lá phiếu của cử tri Mỹ nhiều nhất, theo Fox News.

Trong cuộc tranh luận đầu tiên, Tổng thống Trump và ông Biden cũng tập trung vào các vấn đề nền kinh tế, đại dịch Covid-19.

Dù chiến thắng trong cuộc chiến tranh Iraq năm 1990, nước Mỹ dưới thời H.W. Bush rơi vào khủng hoảng và những triển vọng kinh tế ở giai đoạn bầu cử năm 1992 đã không thể giúp ông H.W. Bush lật ngược tình thế.

Tác giả Jon Meacham, người viết cuốn hồi ký của ông H.W. Bush năm 2015, nói rằng cố Tổng thống Mỹ còn mắc phải một sai lầm khác. Đó là ông nói nhưng không giữ lời với cử tri.

Năm 1990, khi làm Tổng thống được 1,5 năm, ông H.W. Bush từng có phát ngôn nổi tiếng: “Nhìn môi tôi này, tôi sẽ không tăng thuế”. Đó được coi như một lời hứa rằng ông H.W. Bush sẽ lựa chọn con đường tương tự như người tiền nhiệm Ronald Reagan.

Trong môi trường chính trị hậu Watergate, hậu Chiến tranh Việt Nam, ông H.W. Bush đã không ngờ rằng các cử tri Mỹ lại khó có thể tha thứ khi một tổng thống Mỹ không thể giữ lời đến vậy, tác giả Meacham nói.

Hàng triệu lá phiếu của cử tri đảng Cộng hòa và những người theo trường phái bảo thủ đã từ bỏ ông Bush, để bầu cho Ross Perot. “Câu nói đó thực sự đã kết liễu tôi”, ông H.W. Bush thừa nhận trong cuốn hồi ký.

Ông H.W. Bush cũng thừa nhận mình là tổng thống thiên về lĩnh vực đối ngoại hơn là đối nội, giống người tiền nhiệm Richard Nixon.

Ngay cả trước khi Saddam Hussein xâm lược Kuwait vào tháng 8.1990, ông H.W. Bush đã nói: “Tôi có hứng thú đối với các chương trình nghị sự đối ngoại. Tôi không thích thảo luận về ngân sách”.

Cùng với kế hoạch buộc Saddam Hussein phải từ bỏ Kuwait, ông Bush đã quyết định tăng thuế, bất chấp sự phản đối của đảng Dân chủ.

Newt Gingrich, nghị sĩ đảng Cộng hòa phản đối kế hoạch tăng thuế của ông H.W. Bush, từng nói rằng tổng thống nên chờ đến giữa nhiệm kỳ vào tháng 11.1990, để xem cử tri Mỹ đánh giá ra sao, sau đó mới đưa ra quyết định.

Nhưng ông H.W. Bush muốn hành động ngay và không muốn theo đuổi một cuộc chơi chính trị. Gingrich tin rằng quyết định đó đã khiến ông H.W. Bush thua trong cuộc bầu cử năm 1992.

Nhà hoạt động chính trị Grover Norquist, từng cố vấn về chính sách thuế cho ông H.W. Bush, nói: “George H. W. Bush giống như Nixon, nghĩ rằng nhiệm kỳ tổng thống Mỹ chỉ xoay quanh vấn đề đối ngoại, mà không tập trung giải quyết thách thức kinh tế”.

Trước những lời chỉ trích, ông H.W. Bush nói rằng mình tôn trọng chính sách không tăng thuế, nhưng “khi ở tình cảnh sự đã rồi, đứng trước nguy cơ đóng cửa chính phủ, đó là điều bắt buộc phải làm”.

Trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2020, các khía cạnh đối nội như nền kinh tế Mỹ lao dốc, vấn đề đại dịch Covid-19 là tâm điểm tranh luận giữa Tổng thống Trump và ông Biden.

Nguồn: [Link nguồn]Nguồn: [Link nguồn]