Ủy ban châu Âu kiện Ba Lan về luật mới liên quan đến Nga
Có những lo ngại từ Mỹ và châu Âu khi Ba Lan ban hành luật "ảnh hưởng của Nga".
EC bắt đầu thủ tục khởi kiện Ba Lan về đạo luật mới liên quan tới Nga. Ảnh minh họa: Shutterstock
Ủy ban châu Âu (EC) ngày 7/6 tuyên bố kiện Ba Lan về luật "ảnh hưởng của Nga" - một đạo luật gây tranh cãi, cho phép thành lập một ủy ban điều tra ảnh hưởng của Nga tới chính trị Ba Lan.
Valdis Dombrovskis, Phó chủ tịch EC, nói trong một cuộc họp báo rằng, Ủy ban châu Âu ngày 8/6 "gửi cho Ba Lan thư thông báo chính thức liên quan đến luật xem xét ảnh hưởng của Nga".
Thư thông báo chính thức là bước đầu tiên của thủ tục khởi kiện ra Tòa án Công lý châu Âu (ECJ). ECJ có thể trừng phạt một quốc gia thành viên nếu nước đó từ chối tuân thủ các phán quyết của tòa.
Tâm điểm của vụ kiện là một luật được gọi là "ảnh hưởng của Nga" do Ba Lan thông qua vào tuần trước. Luật này cho phép quốc hội Ba Lan thành lập một ủy ban đặc biệt gồm 9 thành viên để "điều tra các quan chức và doanh nghiệp nhà nước được cho là chịu tác động của Nga, gây ảnh hưởng xấu tới Ba Lan trong giai đoạn 2007-2022, đặc biệt là trong lĩnh vực năng lượng", Thủ tướng Ba Lan tuyên bố.
Các quan chức và lãnh đạo doanh nghiệp nhà nước nếu bị kết tội "làm phương hại đến lợi ích" của Ba Lan có thể bị phạt tiền hoặc bị cấm đảm nhiệm chức vụ trong thời hạn 10 năm.
Chính phủ Ba Lan cho rằng ủy ban đặc biệt này là cần thiết để củng cố "sự gắn kết và an ninh nội bộ" của Ba Lan trong bối cảnh xung đột ở Ukraine.
Tuy nhiên, ngay sau khi Tổng thống Ba Lan Andrzej Duda thông qua luật "ảnh hưởng của Nga" vào tuần trước, cả EC và Bộ Ngoại giao Mỹ đã chỉ trích động thái này, bày tỏ lo ngại về hậu quả của luật với nền dân chủ Ba Lan.
Brussels và Washington lo ngại ủy ban đặc biệt này có thể bị lợi dụng để nhắm mục tiêu vào các chính trị gia đối lập trước kỳ bầu cử dự kiến vào mùa thu năm nay, đồng thời tước quyền được xét xử công bằng của các ứng viên tranh cử.
Những người chỉ trích coi luật mới là vi phạm hiến pháp Ba Lan, trong khi nhấn mạnh định nghĩa về "ảnh hưởng của Nga" trong luật vẫn mơ hồ.
Vụ kiện là sự việc mới nhất trong cuộc đối đầu giữa EC và Ba Lan về pháp quyền. Nó xảy ra chỉ 2 ngày sau khi ECJ bác bỏ một chương trình cải cách tư pháp gây tranh cãi của chính phủ Ba Lan đưa ra năm 2019. ECJ kết luận chương trình cải cách tư pháp đó vi phạm luật pháp EU, làm suy yếu quyền được tiếp cận với một cơ quan tư pháp độc lập và vô tư.
Các quan chức Ba Lan và Ukraine, 2 quốc gia vốn là đối tác chiến lược trong xung đột ở Ukraine, bất ngờ buông lời "cay đắng" với nhau liên quan tới các vụ thảm sát trong...