Ukraine săn tìm quan chức hợp tác với lực lượng Nga: Liệu có dễ?
Ukraine thời gian gần đây liên tục mở các cuộc điều tra, truy tố hàng loạt quan chức hoặc công dân hợp tác với các lực lượng Nga, với hơn 500 trường hợp nằm trong diện điều tra.
Binh sĩ Nga tuần tra ở Kherson.
Lực lượng an ninh Ukraine hiện đang tích cực săn tìm các quan chức và công dân bị cáo buộc hợp tác với quân đội Nga, đặc biệt là ở các khu vực hiện do Nga kiểm soát như tỉnh Kherson, theo CNN.
Từ Mariupol cho tới thành phố Enerhodar, không khó để quân đội Nga tìm ra những quan chức Ukraine sẵn sàng nhận nhiệm vụ trong chính quyền thân Nga.
Tuy nhiên, vấn đề nằm ở chỗ Ukraine rất khó xác định quan chức nào chủ động hợp tác và quan chức nào vì các lý do chính đáng mà miễn cưỡng hợp tác với Nga.
Hầu hểt các trường hợp nằm trong tầm ngắm của lực lượng an ninh Ukraine đều ở khu vực do Nga kiểm soát. Nhưng có khoảng 40 quan chức Ukraine đã bị đưa ra xét xử. Một số người bị truy tố vì cung cấp thông tin tình báo cho quân đội Nga.
Các cuộc điều tra vẫn đang được tiếp tục, nhưng có nhiều trường hợp không rõ ràng. Một số quan chức địa phương ở nơi lực lượng Nga kiểm soát phải đối mặt với lựa chọn khó khăn. Đó là rời đi để bảo vệ bản thân hoặc ở lại đấu tranh cho người dân. Nhưng họ có nguy cơ bị cho là "phản quốc" vì hợp tác với các lực lượng Nga, theo CNN.
CNN nêu ví dụ về trường hợp của Ilya Karamalikov, thành viên hội đồng thành phố Kherson. Karamalikov đã lựa chọn ở lại khi quân đội Nga giành quyền kiểm soát thành phố. Hiện tại, Karamalikov đối mặt với cáo buộc “phản quốc”.
Trong bản cáo trạng dài 6 trang mà CNN thu thập được, Karamalikov bị cáo buộc có “hành động xâm hại đến chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ Ukraine bằng cách đổi sang phe đối phương, hỗ trợ đối phương với các hành động chống lại quốc gia”.
Luật sư của Karamalikov, Mikhail Velichko, khẳng định thân chủ mình vô tội. Velichko nói Karamalikov ở lại Kherson vì muốn giữ ổn định cho thành phố, trong những ngày hỗn loạn sau khi Nga giành quyền kiểm soát.
“Hầu hết các thành viên lực lượng an ninh, quan chức chính quyền địa phương đã sơ tán. Kherson bị Kiev bỏ mặc”, Velichko nói. “Điều này đe dọa đến sự an nguy của người dân Kherson. Ukraine hoàn toàn không còn nắm quyền kiểm soát thành phố khi đó”.
Binh sĩ Nga canh gác ở nhà máy điện Kakhovka, miền nam Ukraine.
Velichko thừa nhận có một bộ phận quan chức Ukraine hợp tác với lực lượng Nga. Nhưng cũng có những công chức, quan chức từ chối đi làm, chờ đến ngày quân đội Ukraine quay trở lại.
Gần hai tháng sau khi thành phố thất thủ, Karamalikov bị quân đội Ukraine bắt giữ khi đưa gia đình rời Kherson.
Luật sư Velichko cho rằng, thân chủ của mình bị tổn thương nặng nề về thể chất, bị lực lượng an ninh Ukraine tra tấn.
Karamalikov bị cáo buộc hợp tác, tiết lộ cho quân đội Ukraine các thông tin nhạy cảm như dữ liệu cá nhân của các quan chức và lực lượng an ninh Ukraine ở Kherson.
“Cáo buộc này là phi lý. Các lực lượng Nga có thể dễ dàng tìm ra các thông tin trên trong hệ thống quản lý dữ liệu công dân tại văn phòng quân sự tỉnh Kherson”, Velichko nói.
Karamalikov cũng bị cáo buộc tham gia hỗ trợ sơ tán các binh sĩ Nga bị thương, cung cấp cho binh sĩ Nga lương thực.
Theo một người dân Ukraine giấu tên, các quan chức như Karamalikovtham gia hỗ trợ đảm bảo an ninh cho thành phố, chống lại những kẻ cướp bóc, CNN cho biết.
Luật sư Velichko nói thân chủ của mình buộc phải hợp tác với chính quyền mới do Nga dựng nên ở Kherson. Velichko nói thân chủ không hề có quan hệ tốt với lực lượng Nga, nếu không đã không phải bí mật rời Kherson.
Theo tài liệu do CNN thu thập, các cáo buộc chống lại Karamalikov chủ yếu do một quan chức an ninh Kherson đưa ra. Người này đã bỏ chạy khỏi thành phố khi lực lượng Nga tiến vào trung tâm. Quan chức an ninh này sau đó đã bị bãi nhiệm theo sắc lệnh của Tổng thống Zelensky.
Marina Peschanenko, người quen biết với Karamalikov, tin rằng quan chức thành phố Kherson đã bị buộc tội oan. “ Ilya, cùng với thị trưởng Ihor Kolykhaiev đã làm tất cả những gì có thể cho thành phố, khi chính quyền Kiev đã mất hoàn toàn quyền kiểm soát”, Peschanenko nói.
Một nhóm binh sĩ Nga tập trung ở Kherson.
Petro Andrushenko, một cố vấn của thị trưởng thành phố Mariupol, cũng đồng tình: “Hỗ trợ những kẻ chiếm đóng trong vấn đề cứu trợ nhân đạo không phải là điều sai trái”, Andrushenko nói.
Nhưng không rõ lực lượng an ninh và các công tố viên ở Kiev có nhìn nhận sự việc theo hướng như vậy hay không, theo CNN.
Một quan chức quản lý chuỗi cửa hàng bán vật tư y tế do nhà nước quản lý ở Melitopol, cũng lo ngại về việc trở thành mục tiêu bị truy nã của chính phủ.
“Chẳng lẽ chúng tôi cứ đóng hết cửa hàng rồi bỏ chạy? Để người dân ở Melitopol không nhận được sự hỗ trợ về thuốc men và y tế? Chính phủ có thể đưa ra giải pháp như thế nào?”, quan chức giấu tên nói trên CNN.
“Trong tình huống cấp bách, không thể nói lựa chọn nào là đúng sai. Ở lại bị coi là người có cảm tình với Nga, nhưng rời đi có nghĩa là bỏ mặc người dân”, quan chức này nói.
Vấn đề này cũng là điều mà các giáo viên và quan chức Ukraine làm việc trong ngành giáo dục ở các khu vực bị Nga kiểm soát lo ngại.
Ở Kherson, các giáo viên được yêu cầu dạy theo “giáo trình tiếng Nga mới”. Một số được gửi tới bán đảo Crimea để “bồi dưỡng theo chương trình mới của Nga”.
Cũng có trường hợp các quan chức và công dân Ukraine bị buộc phải ký cam kết “lên án chính phủ Ukraine” và nộp đơn xin cấp hộ chiếu Nga, theo CNN.
Phó Thủ tướng Nga Iryna Vereshchuk thừa nhận tình cảnh khó khăn trên, nhưng cảnh báo chính phủ sẽ không nhượng bộ. “Đừng cầm hộ chiếu Nga, nếu không muốn gặp rắc rối về lâu dài”, bà Vereshchuk nói.
Nguồn: [Link nguồn]
Nga hiện kiểm soát hoàn toàn tỉnh Kherson và phần lớn tỉnh Zaporizhzhia ở miền nam Ukraine. Đây là hai khu vực có ý nghĩa chiến lược không chỉ về mặt địa lý mà đối với cả...