TQ trỗi dậy mạnh mẽ, quốc gia đồng minh của Mỹ tính sở hữu vũ khí hạt nhân?

Sự trỗi dậy mạnh mẽ của Trung Quốc đặt ra cho Úc những thách thức mới và một giáo sư, cựu cố vấn quân sự Úc đề cập đến chương trình chế tạo vũ khí hạt nhân.

TQ trỗi dậy mạnh mẽ, quốc gia đồng minh của Mỹ tính sở hữu vũ khí hạt nhân? - 1

Vụ thử hạt nhân Castle Bravo của Mỹ.

“Chúng ta hãy tự hỏi bản thân, liệu chúng ta có thể phòng thủ trước một cường quốc như Trung Quốc”, Huge White, cựu cố vấn quân sự cho nhiều đời thủ tướng Úc và hiện là giáo sư chiến lược tại Đại học Quốc gia Úc, đặt câu hỏi.

Ông White nhắc đến việc Úc không thể tự phòng vệ nếu không có hiệp ước tương trợ với Mỹ. Dưới thời Tổng thống Mỹ Donald Trump, hiệp ước này chắc chắn đến đâu vẫn còn là câu hỏi.

Kết quả là Canberra một lần nữa phải đứng trước lựa chọn khó khăn, là việc tự nâng cao năng lực quốc phòng, với khả năng chế tạo vũ khí hạt nhân cho mục đích răn đe chiến lược.

“Suốt 40 năm qua, Úc không cần đến vũ khí hạt nhân vì được chiếc ô hạt nhân của Mỹ bảo vệ”, ông White nói trên tờ Herald. “Nhưng Mỹ làm được điều đó nhờ sự thống trị ở châu Á, nhưng nếu Mỹ không còn ưu thế này thì tình hình đối với Úc cũng thay đổi”.

Trong giai đoạn những năm 1950 và 1960, Thủ tướng Úc Robert Menzies khi đó cũng từng cân nhắc giải pháp sở hữu vũ khí hạt nhân, đầu tiên là mua vũ khí hạt nhân Mỹ và sau đó Úc sẽ tự phát triển chương trình hạt nhân riêng. Canberra cuối cùng không theo đuổi phương án này vì chi phí quá lớn và cũng không cần thiết.

Sam Roggeveen, chuyên gia ở Viện Lowy, nói nếu Úc sở hữu vũ khí hạt nhân thì có thể khiến cả khu vực chạy đua vũ khí. Indonesia khi đó cũng có thể muốn phát triển vũ khí hạt nhân riêng.

Ngân sách quốc phòng Úc hiện đã ở mức kỷ lục, tương đương 2% GDP. Ngân sách quốc phòng Úc năm 2019-2020 đã tăng 1,6 tỉ USD, lên con số 27,5 tỉ USD.

Nhưng nếu phát triển chương trình hạt nhân, con số này thậm chí sẽ còn tăng tới 3,5% GDP, tức là tăng thêm 20,9 tỉ USD. Đây sẽ là con số khổng lồ khiến Úc phải suy nghĩ khi tính tới giải pháp hạt nhân.