Trump cần tận dụng cơ hội cuối để ký thỏa thuận TPP

Cựu quan chức ngoại giao Mỹ ở Trung Quốc kêu gọi Tổng thống Mỹ đắc cử Donald Trump tiếp tục “xoay trục” về châu Á và tận dụng “cơ hội cuối cùng” để đạt thỏa thuận thương mại TPP.

Tổng thống Mỹ đắc cử Donald Trump nói về chính sách kinh tế tại Detroit ngày 8.8.

Trả lời phỏng vấn trên tờ Bưu điện Hoa nam Buổi sáng (SCMP), cựu bộ trưởng thương mại và Đại sứ Mỹ tại Bắc Kinh Gary Locke hối thúc ông Trump đưa Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) vào thực tiễn.

Trong khi Tổng thống Mỹ đắc cử chỉ mới tập trung vào vấn đề đối ngoại và việc thành lập nội các mới, ông Locke nói tỷ phú Mỹ cần tập hợp bên cạnh mình những cố vấn “chắc chắn và có kiến thức nhất” trong vấn đề Mỹ-Trung và “có thông tin chính xác trước khi hành động”. Ông Locke từng là Đại sứ Mỹ tại Trung Quốc giai đoạn 2011-2014.

Donald Trump chiến thắng trong cuộc bầu cử Mỹ dấy lên mối lo ngại rằng Washington sẽ hạn chế sự hiện diện ở châu Á. Trong chiến dịch tranh cử, ông Trump nói đồng minh Mỹ sẽ phải trả thêm tiền để binh sĩ Mỹ tiếp tục đóng quân. Tỷ phú Mỹ cũng nói sẽ rút khỏi TPP.

Ông Locke cảnh báo, Washington “sẽ mắc sai lầm nếu quay lưng với châu Á”. “Tương lai thương mại và sáng kiến ngoại giao Mỹ là ở các quốc gia thuộc Vành đai Thái Bình Dương và ở khu vực châu Á-Thái Bình Dương”, ông Locke nói. “Rất nhiều thay đổi đang diễn ra tại khu vực này, từ tăng trưởng kinh tế Trung Quốc cho đến sự trỗi dậy của Nhật Bản, Hàn Quốc và các sáng kiến mới bắt nguồn từ Singapore”.

Locke đã thu hút sự chú ý của các phương tiện truyền thông Trung Quốc năm 2011 khi ông trở thành người Mỹ gốc Trung Quốc đầu tiên trong phái đoàn đến Bắc Kinh.

Cũng trong năm 2011, Tổng thống Mỹ Barack Obama công bố chiến lược “xoay trục” sang châu Á là một trong những sáng kiến ngoại giao mang tính trọng tâm.

Dù Bắc Kinh tỏ ra hoài nghi nhưng ông Locke cho rằng chiến lược này là chìa khóa để hợp tác chặt chẽ hơn với các nước châu Á, bao gồm cả Trung Quốc.

Cựu Đại sứ Mỹ tại Trung Quốc, Gary Locke.

Ông Locke cũng hối thúc Tổng thống Mỹ đắc cử Trump tận dụng “cơ hội cuối” để thông qua TPP, vốn là trung tâm trong chiến lược “xoay trục”.

“Rõ ràng, nếu Mỹ không tiến tới TPP thì nhiều quốc gia khác sẽ tự thành lập thỏa thuận thương mại riêng hoặc thỏa thuận trong khu vực”, ông Locke nói. “Những tiêu chuẩn của thỏa thuận như vậy không thể sánh được với TPP”.

Không phê chuẩn TPP cũng là sự bỏ lỡ cơ hội đáng tiếc, ông Locke nói. “Công nhân và công ty Mỹ vẫn sẽ phải đứng trước nhiều bất lợi”.

Cựu quan chức ngoại giao Mỹ cảnh báo ông Trump về sự cô lập. “Tôi hy vọng ông ấy không tự cô lập nước Mỹ. Tôi hy vọng rằng ông Trump có thể phát triển thương mại quốc tế và thương mại một cách công bằng”.

Ngoài việc muốn kéo Mỹ ra khỏi cái gọi là thỏa thuận thương mại không công bằng, ông Trump còn nhiều lần cáo buộc Trung Quốc thao túng tiền tệ, khiến cho người Mỹ mất công ăn việc làm. Ông Trump còn tính đến chiến tranh thương mại với Trung Quốc.

Nhưng liệu những lời lẽ cứng rắn trong chiến dịch tranh cử có chuyển thành chính sách không thì vẫn còn là dấu hỏi lớn. Ông Locke hy vọng Tổng thống Mỹ đắc cử vẫn tiếp tục “tiến về phía trước” như quan hệ Mỹ-Trung ngày nay.

“Ông Trump có quan điểm khắt khe với Trung Quốc. Nhưng tôi hy vọng ông ấy có thể nói chuyện với nhà lãnh đạo Trung Quốc một cách thẳng thắn nhất, trên cơ sở tôn trọng lẫn nhau”, ông Locke nói.