Thế trận Nga - Ukraine khi kết thúc năm 2024

00:00 / 0:00

Chuẩn

Tốc độ đọc

Trong suốt năm 2024, lực lượng Ukraine hầu như ở thế bị động, mất lãnh thổ trước các cuộc tiến công của quân Nga từ nhiều hướng.

Binh sĩ Ukraine nã pháo ở tỉnh Donetsk vào tháng 7/2024. Ảnh:Libkos

Theo tờ Kyiv Independent (Ukraine), Nga đã chiếm được Avdiivka, một thành phố công nghiệp tại tỉnh Donetsk, vào tháng 2/2024, khởi đầu cho các cuộc tấn công của Moscow trên toàn khu vực này.

Lợi dụng một cuộc luân chuyển binh lực của Ukraine diễn ra không hiệu quả, quân đội Nga đã mở cuộc tiến công hướng đến các thị trấn Toretsk và Niu-York ở khu vực trung tâm tỉnh Donetsk, nơi trước đây ít xảy ra giao tranh.

Nga tiếp tục mở rộng kiểm soát lãnh thổ ở phía đông khu vực này trong suốt mùa hè, dần tiếp cận các thành phố Pokrovsk, Kurakhove, và Vuhledar.

Nga kiểm soát Vuhledar vào tháng 10/2024. Một số chuyên gia nhận định, Moscow có thể chiếm Pokrovsk trong vòng vài tháng tới.

Tại phía bắc Kharkiv, thành phố lớn thứ 2 của Ukraine, Nga đã mở một cuộc tấn công bất ngờ vào tháng 5/2024, tạo thêm áp lực cho lực lượng Ukraine vốn đã gặp khó khăn trong việc giữ vững các phòng tuyến.

Theo Kyiv Independent, Ukraine kết thúc năm 2024 với tình trạng thiếu hụt nhân lực chưa được giải quyết, nguy cơ thất bại trong một số trận chiến quan trọng, và triển vọng thay đổi tình hình chiến trường là rất ít.

Mặc dù bị áp đảo về số lượng và vũ khí trên toàn mặt trận, Ukraine đã bất ngờ mở một cuộc tấn công xuyên biên giới vào tỉnh Kursk của Nga vào tháng 8/2024. Bốn tháng sau, Ukraine chỉ kiểm soát dưới một nửa lãnh thổ chiếm giữ ban đầu và đang chuẩn bị đối phó với một cuộc phản công của Nga.

Tỉnh Kursk (Nga)

Một đơn vị điều khiển UAV của Ukraine hoạt động tại tỉnh Kursk của Nga vào tháng 8/2024. Ảnh: Washington Post

Ở phía bắc, quân đội Ukraine tiếp tục kiểm soát phần lãnh thổ tại tỉnh Kursk của Nga. Trong khi đó, quân đội Nga đã thực hiện một số nỗ lực nhằm tái chiếm các khu vực do Ukraine kiểm soát từ ngày 6/8.

Vào cuối tháng 11/2024, một quan chức cấp cao từ Bộ Tổng Tham mưu Ukraine cho biết Ukraine đã phải từ bỏ hơn 40% lãnh thổ từng kiểm soát được tại tỉnh Kursk.

Theo Kyiv Independent, quân đội Nga đang tập trung đẩy lùi lực lượng Ukraine khỏi phần lãnh thổ hẹp mà họ kiểm soát tại tỉnh Kursk. Tình hình xung quanh thị trấn Sudzha, một trung tâm tiếp tế quan trọng của Ukraine ở tỉnh Kursk, bị coi là đáng lo ngại bởi các khó khăn về hậu cần và nguy cơ bị bao vây gia tăng.

Hiện tại, các lực lượng Nga chỉ cách thị trấn Sudzha vài km, theo trang web giám sát DeepState của Ukraine. Lãnh thổ do Ukraine kiểm soát ở tỉnh Kursk rất hẹp, và các cuộc tấn công bằng bom lượn và pháo của Nga đang gây tổn thất nặng nề cho Ukraine. Thương vong có thể tăng trong mùa đông khi việc phát hiện mục tiêu từ trên cao trở nên dễ dàng hơn, theo ông John Hardie, Phó giám đốc Chương trình Nga tại tổ chức tư vấn Quỹ bảo vệ Dân chủ (trụ sở ở Mỹ).

Một binh sĩ Ukraine trong đống đổ nát ở thị trấn Sudzha, tỉnh Kursk, Nga. Ảnh: Washington Post

Tỉnh Kharkiv

Tỉnh Kharkiv (đông bắc Ukraine) đang xảy ra giao tranh lớn ở phía bắc thành phố Kharkiv và xung quanh thành phố Kupiansk ở phía đông tỉnh này.

Tuyến đầu phía bắc Kharkiv đã ổn định vào mùa hè sau khi Nga mở cuộc tấn công vào tháng 5/2024 nhằm chiếm lại thành phố Vovchansk, nơi từng bị Nga kiểm soát trong 6 tháng năm 2022. Tuy nhiên, Moscow không thể hoàn toàn chiếm lại thị trấn Vovchansk và tiến về phía Kharkiv.

Theo Kyiv Independent, tình hình bất lợi hơn với Ukraine đang xảy ra quanh thị trấn Borova, phía đông nam tỉnh Kharkiv và gần tỉnh Donetsk. Các lực lượng Nga đã bắt đầu nhiều cuộc tấn công mới từ thị trấn Svatove (do Nga kiểm soát), vượt qua sông Oskil.

Bản đồ chiến sự ở thành phố Kupiansk tính đến giữa tháng 12/2024. Phần màu đỏ là khu vực Nga kiểm soát tính đến ngày tính đến ngày 18/12/2024. Ảnh: DeepState, Kyiv Independent

Cách Vovchansk khoảng hai giờ lái xe về phía đông nam là thành phố Kupiansk, nơi cũng nằm dưới sự kiểm soát của Nga vào năm 2022. Tiền tuyến ở đó vẫn ổn định trong nhiều tháng, trước khi Nga tăng cường tấn công vào cuối tháng 11/2024. Binh lính Ukraine mô tả việc Nga tăng cường tấn công Kupiansk là chiến thuật của Moscow nhằm ngăn chặn Ukraine triển khai các đơn vị ở thành phố này đến những nơi khác.

Theo Kyiv Independent, quân đội Nga đã tiến vào vùng ngoại ô thị trấn trong thời gian ngắn trước khi bị đẩy lùi vài ngày sau đó. Một số chuyên gia cho rằng, Nga chỉ đạt được "lợi ích tối thiểu" đối với Kupiansk.

Tỉnh Donetsk

Tình hình chiến sự ở tỉnh Donetsk tính đến giữa tháng 12/2024. Phần màu đỏ là khu vực Nga kiểm soát tính đến ngày tính đến ngày 18/12/2024. Ảnh: DeepState, Kyiv Independent

Phía bắc tỉnh Donetsk, nơi có khu rừng Serebryansky, tiếp tục là điểm nóng. Quân đội Nga hiện giữ thế chủ động tại các khu vực xung quanh thị trấn Kreminna do họ kiểm soát ở tỉnh Luhansk lân cận và tiếp tục gây sức ép lên lực lượng phòng thủ của Ukraine ở gần đó.

Cách khu rừng Serebryansky khoảng 50km về phía nam, trận chiến giành thị trấn Chasiv Yar vẫn diễn ra khốc liệt. Theo Kyiv Independent, quân đội Ukraine đang cố gắng giữ vững thị trấn này bằng mọi giá sau khi phải rút lui khỏi thành phố Bakhmut vào tháng 5/2023.

Vào mùa thu năm nay, lực lượng Nga đã tiến qua kênh đào Siverskyi Donets-Donbas, chảy qua Chasiv Yar. Họ đang cố gắng bao vây thị trấn từ phía bắc và phía nam.

Chasiv Yar được kết nối với một thành phố quan trọng khác ở tỉnh Donetsk là Pokrovsk, thông qua đường cao tốc T0504. Đường cao tốc này từ lâu đã là tuyến đường hậu cần quan trọng kết nối các khu vực của tỉnh Donetsk cho đến khi Nga có một bước đột phá bất ngờ ở phía tây nam của thành phố Pokrovsk khiến đường cao tốc này không còn hữu dụng.

Pokrovsk, từng là trung tâm hậu cần, giờ đây là mục tiêu chính của quân đội Nga. Sau khi chiếm được làng Shevchenko, quân đội Nga đang đóng quân cách thành phố chừng 3-4km về phía đông và phía nam.

Tỉnh Zaporizhzhia và tỉnh Kherson

Giống như Tỉnh Kharkiv, tình hình tiền tuyến ở tỉnh Zaporizhzhia vẫn khá ổn định mặc dù quân đội Ukraine liên tục cảnh báo về khả năng Nga sẽ tiến quân vào khu vực này.

Bản đồ chiến sự ở tỉnh Kherson tính đến giữa tháng 12/2024. Phần màu đỏ là khu vực Nga kiểm soát tính đến ngày tính đến ngày 18/12/2024. Ảnh: DeepState, Kyiv Independent

Ở phía nam, Nga đã tăng cường các cuộc không kích vào khu vực thuộc tỉnh Kherson do Ukraine kiểm soát, bao gồm cả thủ phủ tỉnh này. Tuy nhiên, với dòng sông Dnipro rộng hàng kilomet chia cắt, không có dấu hiệu nào cho thấy bất kỳ bên nào sẽ dám thực hiện một cuộc hành quân vượt sông, Kyiv Independent nhận định.

Ukraine đang cố gắng giữ vững phần lãnh thổ hạn chế của mình tại các hòn đảo trên sông Dnipro. Cả hai bên đều sẵn sàng tiếp tục giao tranh tại khu vực địa hình khó khăn ở đồng bằng sông Dnipro, nơi có giá trị chiến lược rất thấp. Trận chiến này được coi là "một khía cạnh kỳ lạ của cuộc xung đột".

Vào mùa đông năm 2023, các binh sĩ Ukraine đã chia sẻ với tờ Kyiv Independent rằng nhiều đồng đội của họ đã thiệt mạng trong một nhiệm vụ mà họ cho là không có triển vọng thành công. Việc thiếu nghiêm trọng các nguồn lực thiết yếu, từ đạn dược, máy bay không người lái đến thuyền, khiến các binh sĩ Ukraine tham gia vượt sông gọi nhiệm vụ này là "một nhiệm vụ tự sát".

Theo chuyên gia Pasi Paroinen, làm việc tại tổ chức chuyên nghiên cứu về tình hình Ukraine - Black Bird Group - có trụ sở ở Phần Lan, việc Nga phát động một cuộc tấn công vượt sông Dnipro để chiếm phần bờ tây do Ukraine kiểm soát là điều khó xảy ra vì nó sẽ là "một canh bạc rất lớn", tương tự như cách các binh sĩ Ukraine đã chịu tổn thất nặng nề vào năm 2023.