Giá vàng
Tin mới
Lịch vạn niên
Sức mạnh tên lửa ATACMS Ukraine mới dùng để tập kích lãnh thổ Nga
Quân đội Ukraine hôm 19/11 được cho là đã phóng 6 tên lửa đạn đạo ATACMS do Mỹ cung cấp nhằm vào kho vũ khí lớn của Nga ở vùng Bryansk. Đây là lần đầu tiên Ukraine sử dụng tên lửa Mỹ tấn công lãnh thổ Nga, báo hiệu giai đoạn leo thang căng thẳng mới và khả năng Nga sẽ đáp trả mạnh mẽ hơn.
Nga tuyên bố đánh chặn 5/6 tên lửa ATACMS do Ukraine phóng hôm 19/11. Ảnh: The Times.
Rạng sáng ngày 19/11, Kiev được cho là đã sử dụng tên lửa ATACMS trong một cuộc tấn công bất ngờ nhắm vào các mục tiêu quân sự tại vùng Bryansk giáp biên giới Ukraine.
Tên lửa được cho là đã đánh trúng kho vũ khí lớn của Nga. Bộ Quốc phòng Nga tuyên bố đã đánh chặn 5 trong số 6 tên lửa ATACMS được Ukraine phóng đi bằng tổ hợp phòng không S-400 và Pantsir.
Theo báo Anh The Times, khả năng Nga đánh chặn ATACMS vẫn còn là dấu hỏi vì đây là mẫu tên lửa đạn đạo được thiết kế để vượt qua các lá chắn phòng không nhờ tốc độ siêu thanh và quỹ đạo bay phức tạp. Đây là lần hiếm hoi Ukraine sử dụng loại tên lửa chiến thuật này để tấn công trực tiếp vào sâu trong lãnh thổ Nga, đánh dấu bước leo thang mới trong xung đột.
Tên lửa ATACMS là gì và uy lực ra sao?
ATACMS (Army Tactical Missile System) là hệ thống tên lửa chiến thuật do Lockheed Martin - tập đoàn quốc phòng hàng đầu Mỹ, sản xuất từ những năm 1980. Gần đây, Lockheed Martin tuyên bố đã khởi động lại dây chuyền chế tạo tên lửa ATACMS tại nhà máy ở bang Arkansas sau nhiều năm dừng sản xuất.
Mẫu tên lửa này được thiết kế để tiêu diệt các mục tiêu giá trị cao như kho đạn, căn cứ quân sự, hay các trung tâm chỉ huy của đối phương. ATACMS có tầm bắn lên tới 300km, được thiết kế để mang theo đầu đạn nổ mạnh nặng 226kg hoặc đạn chùm lên tới 950 đạn con/quả đạn mẹ.
Điểm đặc biệt của ATACMS là tốc độ bay siêu thanh, hơn Mach 3 (khoảng 3.700 km/giờ). Tên lửa được phóng từ các bệ phóng cơ động như HIMARS hoặc M270, khiến đối phương khó phát hiện từ sớm.
ATACMS được xếp vào hàng tên lửa đạn đạo tầm ngắn tương tự như Iskander của Nga (tầm bắn 500km). Nhưng so với các loại vũ khí khác mà Mỹ cung cấp cho Ukraine như HIMARS (tầm bắn 80km), ATACMS có thể được gọi là vũ khí tầm xa.
Một trong những yếu tố then chốt làm nên sức mạnh của ATACMS là quỹ đạo bay. Tên lửa bay vào khoảng không vũ trụ trước khi lao xuống mục tiêu ở tốc độ rất cao, khiến các hệ thống phòng không rất khó đánh chặn ngay cả khi phát hiện từ trước. Tỉ lệ đánh chặn tên lửa đạn đạo của các hệ thống phòng không hiện nay thường không quá 50%.
Do đó, theo báo Anh, việc Nga tuyên bố đánh chặn 5/6 tên lửa ATACMS mà Ukraine phóng vẫn còn là dấu hỏi.
Ukraine có bao nhiêu tên lửa ATACMS?
Lược đồ những điểm quân sự Nga nằm trong tầm bắn của tên lửa ATACMS. Nguồn: CNN. Việt hoá: DƯƠNG KHANG (Plo.vn).
Mỹ đã viện trợ tên lửa ATACMS cho Ukraine theo hai đợt, lần đầu vào tháng 10/2023 và lần hai vào tháng 4/2024. Trong lần hai, Mỹ đã cung cấp cho Ukraine phiên bản ATACSM mạnh nhất với tầm bắn 300km.
Theo ước tính, Ukraine nhận khoảng 50 tên lửa ATACMS từ Mỹ và đã 8 lần sử dụng để tấn công các mục tiêu của Nga ở bán đảo Crimea hay vùng Donetsk và Lugansk. Mỗi lần Ukraine phóng từ 1 – 6 tên lửa ATACMS. Ukraine đã từng đánh trúng kho đạn, sân bay hay địa điểm binh sĩ Nga tập kết bằng tên lửa ATACMS.
Việc sử dụng ATACMS không chỉ giới hạn trong mục tiêu chiến thuật mà còn mang ý nghĩa chiến lược. Theo Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW) ở Mỹ, tầm bắn của ATACMS đủ khả năng đe dọa khoảng 245 cơ sở quân sự của Nga. Điều này buộc Moscow phải di chuyển nhiều máy bay chiến đấu ra khỏi tầm tấn công của loại tên lửa này.
ATACMS được kì vọng là một công cụ đắc lực giúp Ukraine duy trì áp lực quân sự với Nga.
So sánh ATACMS với Storm Shadow/SCALP
Một vụ nổ ở vùng Bryansk được cho là có liên quan cuộc tấn công của Ukraine bằng tên lửa ATACMS. Ảnh: The Times.
Sau khi Mỹ gỡ bỏ rào cản vũ khí tầm xa cho Ukraine, Pháp và Anh ra tuyên bố cân nhắc cho phép Ukraine sử dụng tên lửa Storm Shadow/SCALP.
Một trong những vấn đề được quan tâm là sự khác biệt giữa ATACMS và Storm Shadow/SCALP – mẫu tên lửa hành trình do Anh và Pháp phát triển. Mặc dù cả hai đều là vũ khí tấn công chính xác, chúng có nhiều điểm khác biệt trong cách triển khai.
ATACMS được phóng từ mặt đất, sử dụng các bệ phóng cơ động như HIMARS. Điều này mang lại lợi thế khi các bệ phóng có thể di chuyển linh hoạt, khai hỏa và nhanh chóng rút lui. Trong khi đó, Storm Shadow/SCALP được phóng từ máy bay, cụ thể là các chiến đấu cơ Su-24 của Ukraine. Điều này khiến Storm Shadow phụ thuộc vào khả năng hoạt động của lực lượng không quân, vốn đang chịu nhiều áp lực từ các hệ thống phòng không của Nga.
Về tầm bắn, Storm Shadow phạm vi tấn công khoảng 250km, ngắn hơn so với 300km của ATACMS. Tuy nhiên, Storm Shadow lại có đầu đạn nặng hơn, lên tới 500kg, mang lại sức công phá lớn hơn. Loại tên lửa này cũng bay ở độ cao thấp, giúp giảm nguy cơ bị radar phát hiện, nhưng lại có tốc độ chậm hơn, chỉ đạt dưới Mach 1 (khoảng 1.000 km/giờ).
Trong thực tế chiến trường, cả hai loại tên lửa đều đã chứng minh được hiệu quả. ATACMS với tốc độ siêu thanh đã vượt qua nhiều hệ thống phòng không Nga, trong khi Storm Shadow được ghi nhận đã phá hủy nhiều cơ sở quân sự quan trọng tại Crimea. Việc lựa chọn sử dụng loại tên lửa nào phụ thuộc vào mục tiêu cụ thể và chiến lược của từng chiến dịch mà Ukraine phát động, theo tờ The Times.
Hôm 19/11, Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov nói vụ phóng tên lửa ATACMS của Ukraine đánh dấu giai đoạn xung đột mới. "Tên lửa ATACMS được phóng nhiều lần nhằm vào vùng Bryansk. Đây rõ ràng là tín hiệu cho thấy phương Tây muốn leo thang", ông Lavrov cho biết. "Chúng tôi sẽ coi đây là sự kiện đánh dấu giai đoạn xung đột mới”.
Nga cáo buộc “tên lửa tầm xa mà Ukraine phóng vào Nga có sự kiểm soát của các chuyên gia quân sự Mỹ. Ông Lavrov cảnh báo Moscow sẽ có động thái đáp trả tương xứng nhưng không cho biết thêm chi tiết.
Các hãng thông tấn của Nga và Ukraine đưa tin rằng kho vũ khí của Moscow ở tỉnh Bryansk đã trúng tên lửa ATACMS trong đòn tấn công của Kiev rạng sáng...
Nguồn: [Link nguồn]
