Quốc gia vừa hưởng lợi từ sản xuất hàng hóa cho Mỹ, vừa kiếm lời từ nhập hàng Trung Quốc
Mexico không chỉ được hưởng lợi nhờ các công ty Mỹ đẩy mạnh sản xuất ở quốc gia này mà còn nhờ vào lượng hàng hóa nhập khẩu tăng đột biến từ Trung Quốc.
Một công ty sản xuất đồ nội thất ở Mexico đang được các nhà đầu tư Trung Quốc quan tâm.
Kể từ giai đoạn đại dịch Covid-19 và chiến lược hạn chế phụ thuộc vào thương mại với Trung Quốc, ngày càng nhiều nhà sản xuất Mỹ lựa chọn mở nhà máy ở Mexico. Với lợi thế là quốc gia láng giềng giáp Mỹ, Mexico đang giúp các công ty Mỹ đưa cơ sở sản xuất đến gần thị trường nội địa hơn.
Alberto Ramos, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu kinh tế Mỹ Latin tại công ty tài chính Goldman Sachs của Mỹ, nói với CNN rằng, lĩnh vực sản xuất của Mexico đang có cơ hội tăng trưởng về lâu dài khi Mỹ đang tổ chức lại chuỗi cung ứng toàn cầu.
Ramos nói Mexico và Trung Quốc đã cạnh tranh để giành thị trường sản xuất của Mỹ trong nhiều năm, nhưng trong bối cảnh mối quan hệ Mỹ - Trung đang thay đổi, Mexico có vẻ đang sẵn sàng vượt lên, CNN cho biết.
Năm 2023, Mexico đã vượt Trung Quốc để trở thành quốc gia xuất khẩu hàng hóa lớn nhất sang Mỹ. Những hoạt động xuất khẩu đó được thúc đẩy bởi ngành sản xuất, vốn chiếm tới 40% nền kinh tế Mexico.
Theo số liệu do Bộ Thương mại Mỹ công bố vào đầu tháng 4, mức nhập khẩu hàng hóa của Mỹ từ Mexico đang ngày càng tăng. Trong khi đó, hàng hóa Trung Quốc xuất khẩu sang Mỹ giảm 20% trong năm 2023, so với năm 2022.
Trong bối cảnh địa chính trị và cạnh tranh đang thay đổi, các công ty Mỹ nhìn thấy tiềm năng trong sản xuất ở Mexico. Đó là chi phí lao động thấp, vị trí địa lý gần với Mỹ và thỏa thuận Mỹ-Mexico-Canada (USMCA) - một hiệp định thương mại tự do được ký kết năm 2020 giúp thương mại ở Bắc Mỹ trở nên dễ dàng hơn.
Ngược lại, Trung Quốc cũng nhận thấy tiềm năng khi thúc đẩy hợp tác với Mexico, đẩy mạnh xuất khẩu hàng hóa sang quốc gia này để né hàng rào thuế quan của Mỹ.
Một nhân viên làm việc tại nhà máy Ciudad Juarez chuyên xuất khẩu bộ phận ô tô sang Mỹ.
Ô tô là mặt hàng xuất khẩu chính của Mexico và chúng phản ánh phần lớn những gì đang xảy ra, theo CNN.
Mexico là trung tâm toàn cầu của các nhà máy ô tô, có nhà máy của các công ty lớn hoạt động tại Mỹ, bao gồm General Motors, Ford, Stellantis và hàng chục công ty khác.
Hầu như mọi nhà sản xuất ô tô của Mỹ đều phụ thuộc vào các bộ phận có nguồn gốc từ Mexico bởi vì những bộ phận đó rẻ hơn đáng kể so với việc được sản xuất tại Mỹ.
Ô tô cần hàng chục nghìn bộ phận và có thể được sản xuất ở bất kỳ nơi nào, bao gồm ở Trung Quốc. Theo CNN, số lượng container vận chuyển hàng hóa từ Trung Quốc sang Mexico đã tăng gần 60% trong tháng 1/2024 so với một năm trước.
Một báo cáo tháng 4 của Moody's Analytics cho biết, mặc dù Mexico đã tăng sản lượng sản xuất nhưng một phần sản lượng được thúc đẩy nhờ nhập khẩu hàng hóa từ Trung Quốc.
Enrique Sevilla-Macip và John Raines, hai nhà phân tích rủi ro của công ty S&P Global Market Intelligence ở Mỹ, nói sự gia tăng hàng hóa xuất khẩu của Mexico sang Mỹ “gần như tương ứng với sự tăng trưởng đồng thời và tương quan chặt chẽ trong nhập khẩu hàng hóa của Mexico từ Trung Quốc”.
Chính phủ Mỹ đang có biện pháp kiểm soát để giảm bớt tình trạng Mexico nhập hàng Trung Quốc rồi xuất sang Mỹ.
Tỷ phú Elon Musk năm ngoái tuyên bố sẽ mở nhà máy sản xuất xe điện Tesla ở Mexico.
Chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden gần đây thông báo đang hợp tác với chính phủ Mexico để ngăn chặn tình trạng Trung Quốc né hàng rào thuế quan đối với thép và nhôm xuất sang Mexico rồi sang Mỹ.
Đại diện Thương mại Mỹ Katherine Tai đã đặt câu hỏi với Bộ trưởng Kinh tế Mexico Raquel Buenrostro về “sự thiếu minh bạch” khi Mexico đẩy mạnh nhập khẩu thép và nhôm từ “nước thứ ba”, ám chỉ Trung Quốc.
Trước mắt, Mỹ chỉ nhắc nhở chính phủ Mexico trong khi thỏa thuận hiệp định thương mại tự do USMCA chỉ có thể được xem xét lại vào năm 2026.
Các chuyên gia phân tích nhận định, vấn đề thương mại ba bên giữa Mỹ-Mexico-Trung Quốc sẽ là một trong những trọng tâm trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ diễn ra vào cuối năm nay.
Theo CNN, các trung tâm công nghiệp của Mexico như ở thành phố Monterrey đang bùng nổ vì sự quan tâm của cả Mỹ và Trung Quốc.
Năm ngoái, tỷ phú Elon Musk nói về khả năng công ty xe điện Tesla mở nhà máy ở Monterrey. Tháng 2 năm nay, công xe điện BYD của Trung Quốc cũng công bố kế hoạch mở nhà máy ở Mexico.
BYD hiện chưa bán xe ở Mỹ nhưng đây có thể là động thái tiếp cận thị trường Mexico và xa hơn là tiến vào Mỹ.
“Các khoản đầu tư của Trung Quốc vào Mexico sẽ là vấn đề hàng đầu khi Mỹ xem xét lại thỏa thuận thương mại USMCA vào năm 2026”, hai nhà phân tích Sevilla-Macip và Raines nói.
Theo dự đoán của các nhà phân tích Mỹ, giá trị hàng hóa Mexico xuất khẩu sang Mỹ sẽ tăng từ 455 tỷ USD lên tới 609 tỷ USD trong 5 năm tới.
Nguồn: [Link nguồn]
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình hôm 26/4 đã gặp Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken ở Bắc Kinh. Ông Tập nói Trung Quốc sẵn sàng hợp tác với Mỹ, nhưng nên là hợp tác hai chiều.