Quốc gia nợ Mỹ quá nhiều nước: Dân chiếm đập gây thêm "tai họa" khi hạn chót sắp tới

Người biểu tình vẫn đang chiếm giữ con đập La Boquilla, bang Chihuahua của Mexico trong bối cảnh nước này sắp tới hạn chót để thanh toán đủ số nước còn nợ cho Mỹ.

Nông dân mang theo gậy gộc, “rồng rắn” kéo tới chiếm đập ở Mexico (ảnh: AP)

Năm 1994, Mexico đã ký thỏa thuận sẽ xả nước hằng năm cho Mỹ sử dụng. Đổi lại, khu vực khác của nước này cũng nhận được lượng nước gấp 4 lần được chia sẻ từ Mỹ.

Ủy ban Tài nguyên nước Mexico cho biết, người biểu tình – chủ yếu là nông dân – đã làm hỏng một tuabin phát điện và nhiều máy móc khác của con đập La Boquilla. Điều này có thể khiến việc trả nợ nước cho Mỹ đã chậm càng thêm chậm. Phòng điều khiển của con đập cũng bị người biểu tình phóng hỏa đốt cháy.

Chỉ còn khoảng 6 tuần nữa, tức ngày 24.10, Mexico phải hoàn thành việc bơm nước cho Mỹ đúng như cam kết. Năm ngoái, Mexico vẫn còn nợ Mỹ gần 400 triệu m3 nước và năm nay cần trả đủ.

Theo truyền thông địa phương, khu vực người biểu tình đang chiếm đập La Boquilla không chịu rời đi đã bị cắt điện, mạng internet và phá sóng liên lạc.

Thống đốc bang Chihuahua cảnh báo, những người biểu tình không nên gây thêm “tai họa” khi phá hoại con đập. Điều này có thể khiến chính họ không có nước để dùng và tình hình thêm tồi tệ.

Khoảng 5.000 người ở bang Chihuahua – chủ yếu làm nông nghiệp – đã chiếm đập La Boquilla khi chính quyền tuyên bố từ chối việc ngừng bơm nước để trả nợ cho Mỹ. Người biểu tình sau đó đụng độ dữ dội và đẩy lui lực lượng vệ binh quốc gia Mexico tới ổn định tình hình ở đập La Boquilla. Một người phụ nữ là mẹ của 3 con nhỏ đã tử vong sau đụng độ.

“Chúng tôi coi đó là chiến thắng đáng tự hào trong việc bảo vệ nguồn nước quý giá”, Abel Alvarado Martinez – chủ một tiệm bánh ở Chihuahua – nói về việc vệ binh phải rút lui.

Theo những người biểu tình, giới chức ban đầu đã đồng ý hạn chế lượng nước bơm cho Mỹ nhưng sau đó lại bí mật tăng lượng xả, khiến họ vô cùng giận dữ.

“Tình hình ở đập La Boquilla là rất phức tạp”, Blanca Jimenez – quan chức đứng đầu Ủy ban Tài nguyên nước Mexico – nhận xét.

Vệ binh quốc gia Mexico phong tỏa một lối vào con đập La Boquilla (ảnh: AP)

Cơ quan điện lực quốc gia Mexico cho biết, thiệt hại do người biểu tình đốt phá ở đập La Boquilla là khoảng 4,6 triệu USD và có thể mất tới 3 tháng để sửa chữa hư hỏng. Điều này đồng nghĩa với việc cam kết trả nợ nước cho Mỹ gần như chắc chắn không thể hoàn thành đúng hạn.

Tổng thống Mexico Andres Manuel Lopez Obrador kêu gọi người biểu tình trả lại con đập. Ông Obrador nhấn mạnh, Mexico được hưởng lợi khi nhận về lượng nước gấp 4 lần số nước phải bơm cho Mỹ. Mỹ đã hoàn thành thỏa thuận và giờ tới lượt Mexico, trong khi quốc gia này vẫn còn đang nợ gần 400 triệu m3 khối nước từ năm ngoái.

“Chúng tôi không muốn có thêm lệnh trừng phạt. Nếu không tuân thủ, Mỹ có thể đóng cửa biên giới với Mexico”, ông Lopez Obrador nói với các phóng viên.

Nếu người dân không chịu di chuyển khỏi con đập, nhiều khả năng vệ binh quốc gia Mexico sẽ tiếp tục được điều động tới.

Nông dân ở bang Chihuahua cho biết, họ đang chịu cảnh hạn hán nghiêm trọng trong năm nay và không được chính quyền quan tâm.

Nguồn: [Link nguồn]Nguồn: [Link nguồn]