Quan chức của ông Trump bày cách cho ông Biden "cứng" với TQ

Đại diện Thương mại Mỹ dưới thời ông Trump khuyên chính quyền sắp tới của ông Biden nên tiếp tục gây áp lực, buộc Trung Quốc phải tuân theo thỏa thuận thương mại giai đoạn 1 và sử dụng thuế quan làm đòn bẩy.

Tổng thống Mỹ đắc cử Joe Biden. Ảnh: AP

Trong một bài phỏng vấn hiếm hoi vào cuối ngày 15/12, ông Robert Lighthizer, Đại diện Thương mại Mỹ sắp mãn nhiệm, cho biết, Bắc Kinh đã thực hiện tốt các phần của thỏa thuận thương mại với Washington.

Khi được hỏi Tổng thống đắc cử Joe Biden nên làm gì với thỏa thuận này khi nhậm chức vào ngày 20/1/2021, ông Lighthizer nói: "Nếu là ông ấy tôi sẽ tiếp tục gây áp lực lên Bắc Kinh trong thỏa thuận giai đoạn 1. Tôi nghĩ một số phần Trung Quốc đã làm tốt nhưng số khác thì không".

Đại diện Thương mại Mỹ cho biết Bắc Kinh phần lớn không thực hiện được cam kết mua hàng của mình theo thỏa thuận, một phần là vì đại dịch Covid-19. Theo Viện Kinh tế quốc tế Peterson, kể từ tháng 10 năm nay, việc mua hàng hóa Mỹ của Trung Quốc chỉ bằng một nửa mức yêu cầu của thỏa thuận giai đoạn 1 giữa hai bên.

"Tôi sẽ sử dụng quy trình giải quyết tranh chấp để giải quyết các vấn đề cụ thể. Tôi chắc chắn sẽ giữ nguyên mức thuế. Nếu thuế quan biến mất, đó là dấu hiệu cho thấy Mỹ không nghiêm túc trong việc coi Trung Quốc là một đối thủ chiến lược", ông Lighthizer nói thêm.

Hồi tháng 8, ông Biden cho rằng thỏa thuận giai đoạn 1 là "một sự thất bại". Tới tháng 12, Tổng thống Mỹ đắc cử chia sẻ trên tờ New York Times rằng không có kế hoạch "ngay lập tức" để thay đổi thỏa thuận hoặc thuế quan với hàng hóa Trung Quốc.

Ông Lighthizer còn bảo vệ thành quả của chính quyền ông Trump trong việc thay đổi hiện trạng thương mại và áp đặt thuế đơn phương lên 370 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc.

Theo Đại diện Thương mại Mỹ, lập trường thương mại "nước Mỹ trên hết" của ông Trump đã thay đổi mục tiêu trong chính sách thương mại của Mỹ, "từ việc phục vụ các tập đoàn kinh doanh ở nước ngoài sang cố gắng kéo hoặc thu hút nhiều hoạt động sản xuất trở lại Mỹ".

Các số liệu kinh tế đến nay cho thấy các chiến dịch thuế quan của ông Trump có rất ít tác động đến thâm hụt thương mại tổng thể của Mỹ với hàng hóa và dịch vụ.

Quan trọng nhất, theo ông Lighthizer, là các nỗ lực của ông Trump đã "thay đổi cách mọi người nghĩ về Trung Quốc trong lĩnh vực kinh tế", khiến các doanh nghiệp phải suy nghĩ lại về việc phụ thuộc vào chuỗi cung ứng của Bắc Kinh.

Theo SCMP, Bắc Kinh đã ký thỏa thuận thương mại giai đoạn 1 với Washington cách đây gần một năm sau nhiều tháng 2 bên áp thuế cho hàng hóa của nhau, hứa hẹn thúc đẩy việc mua hàng hóa nông nghiệp, năng lượng và dịch vụ lên tới 200 tỷ USD trong 2 năm.

Theo dữ liệu hải quan Mỹ, thuế quan đã khiến các nhà nhập khẩu Mỹ thiệt hại khoảng hơn 71 tỷ USD kể từ khi các đòn thuế được áp dụng hồi tháng 7/2018. Các đòn thuế qua lại lẫn nhau giữa đôi bên buộc các công ty phải bỏ chuỗi cung ứng, làm gián đoạn thị trường tài chính và làm chậm tốc độ tăng trưởng kinh tế trước khi đại dịch Covid-19 xảy ra.